Γκρέμισμα και παραπλάνηση

Της Βάσως Κιντή, από το ΒΗΜΑ.

Δεκαπέντε μήνες ήταν αρκετοί για να δειχθεί ότι η μόνη πολιτική της κυβέρνησης Σύριζα για την παιδεία είναι το γκρέμισμα, η παραπλάνηση και ο συντεχνιασμός. Γκρέμισαν τα πρότυπα-πειραματικά σχολεία, γκρέμισαν τα Συμβούλια των ΑΕΙ και άλλους θεσμούς του νόμου Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ, γκρέμισαν την ψηφιακή εκπαίδευση, γκρέμισαν τα ολοήμερα σχολεία, όλες τις διαδικασίες αξιολόγησης και εκσυγχρονισμού που είχαν υιοθετηθεί τα τελευταία χρόνια. Τι έβαλαν στη θέση τους; Την ικανοποίηση συντεχνιακών διεκδικήσεων και φωτογραφικές διατάξεις. Μόνο στο νομοσχέδιο για την έρευνα που βρίσκεται στη Βουλή υπάρχουν, όπως έχει καταγγελθεί, φωτογραφικές διατάξεις που αφορούν στελέχη της κυβέρνησης, τη σύζυγο του πρωθυπουργού και πολιτικούς τους φίλους. Όποιος έχει προσωπικό πρόβλημα μπορεί να απευθύνεται στον ΣΥΡΙΖΑ για να βρει νομοθετικά λύση. Είναι το μόνο που ξέρουν να κάνουν. Ξέρουν όμως και την τέχνη της παραπλάνησης. Εξήγγειλαν Εθνικό Διάλογο για την παιδεία, υπαγόρευσαν με υπουργικές εγκυκλίους διατεταγμένη συμμετοχή, υποσχέθηκαν πορίσματα τον Μάρτιο και συζήτησή τους τον Απρίλιο αλλά, προς το παρόν, έχουμε μόνο έναν ενδιάμεσο (προσωπικό;) απολογισμό του προέδρου της πολυπληθούς μονοκομματικής επιτροπής που δεν είναι παρά ένα σύνολο ατάκτως ερριμμένων προτάσεων (συχνά αντιφατικών μεταξύ τους) από τις επιμέρους επιτροπές.

Και ενώ ο Διάλογος βρίσκεται σε εξέλιξη, η κυβέρνηση νομοθετεί προκαταλαμβάνοντας και, συνεπώς, αδιαφορώντας πλήρως για τα συμπεράσματα του πολυδιαφημισμένου Διαλόγου. Ο Διάλογος, και οι συμμετέχοντες σ’ αυτόν, είναι ο αντιπερισπασμός και το προπέτασμα πίσω από το οποίο ικανοποιούνται συντεχνίες και αιτήματα συνδικαλιστών. Για να μην αυξηθεί ούτε για λίγα λεπτά το διδακτικό ωράριο ώστε να φθάσει στον μέσο όρο της ΕΕ, κόβονται ώρες από τα σχολεία ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν με λιγότερους εκπαιδευτικούς. Στερούνται έτσι τα παιδιά δυο ώρες στις οποίες οι πραγματικά προικισμένοι και αφοσιωμένοι δάσκαλοι αναλάμβαναν καινοτόμες πρωτοβουλίες ενώ δεν έχει νόημα πλέον και η ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Μ' ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια.

Ο Αντώνης Λιάκος, ως πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου, σημειώνει στα προσωρινά συμπεράσματα πως στόχος είναι η παιδαγωγική αυτονομία και η "απελευθέρωση από ένα ασφυκτικό αναλυτικό πρόγραμμα που δεν αφήνει στους εκπαιδευτικούς περιθώρια πρωτοβουλίας, διαφοροποίησης και προσαρμογής στις ιδιαίτερες συνθήκες". Την ίδια ώρα ο Υπουργός Ν. Φίλης εκδίδει, χωρίς συζήτηση, υπουργική απόφαση με την οποία ρυθμίζει μέχρι κεραίας, για όλα τα σχολεία, το ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα (π.χ., «Το μάθημα των Θρησκευτικών διδάσκεται για 2 ώρες στις Γ΄ & Δ΄ τάξεις και για 1 ώρα στις Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεις.», κλπ), ακόμη και τη διάρκεια των διαλειμμάτων (π.χ., «12:25-12:35, 10’ Διάλειμμα») και την «ώρα του φαγητού-χαλάρωσης» (π.χ., «13:15-13:20, 5’ Μετάβαση μαθητών Ολοήμερου στην αίθουσα σίτισης»). Ούτε αυτό δεν μπορούν μόνοι τους να αποφασίζουν οι εκπαιδευτικοί. Κεντρικό κοστούμι ισοπέδωσης που βαφτίζεται οργουελικά δικαιοσύνη.

Η πολυτυπία, λέει ο Υπουργός, είναι άδικη. Αλλά δεν τον απασχολεί εάν είναι άδικο, τον 21ο αιώνα, να συμπιέζονται οι μικροί μαθητές, οι δάσκαλοί τους, οι γενιές που είναι το μέλλον της χώρας, να μπουν στα χαμηλών προσδοκιών κουτάκια που ετοίμασαν με ιδεολογική εμμονή, έχοντας κατά νου κοντόφθαλμες οικονομικές και συντεχνιακές προτεραιότητες.

Εκτός από το γκρέμισμα, την παραπλάνηση και τον συντεχνιασμό, μια επιπλέον αποκάλυψη της Συριζαϊκής «εκπαιδευτικής πολιτικής» ήταν η απομυθοποίηση. Σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης η αριστερά, και ειδικά η ανανεωτική αριστερά, διεκδικούσε την ηγεμονία στα ζητήματα της παιδείας. Είχε πάντα μια άλλη πολιτική να υποσχεθεί, ωραία λόγια να τη ντύσει. Και τι βλέπουμε σήμερα; Αυτή η περίφημη άλλη πολιτική δεν είναι παρά συντεχνιακά αιτήματα και σκόρπια σπαράγματα από την πολιτική των άλλων μπροστά στο απειλητικό φάσμα των προβλημάτων τα οποία ήθελαν να αγνοούν. Από κάπου πρέπει τώρα να κρατηθούν αφού δεν έχουν κανένα σχέδιο. Όπως είπαν οι ίδιοι, έκαναν Επιτροπή Διαλόγου για να μάθουν. Ο Σύριζα πολέμησε λυσσαλέα τη μεταρρύθμιση Διαμαντοπούλου αλλά διαβάζουμε τώρα ότι θα επιδιωχθεί να υπάρχει κινητικότητα των φοιτητών στις σχολές (όπως πρότεινε ήδη ο νόμος Διαμαντοπούλου), να υπάρχουν τετραετείς προγραμματισμοί των ΑΕΙ και εσωτερικοί κανονισμοί (όπως πρότεινε ήδη ο ν. Διαμαντοπούλου). Ο Α. Λιάκος λέει στη συνέντευξή του στο Βήμα ότι οι εσωτερικοί κανονισμοί είναι απαραίτητοι: «Υπευθυνότητα και ελευθερία πάνε μαζί». Αλλά η κυβέρνηση φαίνεται να διαφωνεί αφού στο νομοσχέδιο για την έρευνα παραπέμπει τους εσωτερικούς κανονισμούς των ΑΕΙ στις ελληνικές καλένδες. Αντιφάσεις , αοριστία, προχειρότητα, κανένα σχέδιο και ωραία λόγια που στόχο έχουν να ακούγονται ευχάριστα στα αυτιά των μαθητών. Ελεύθερη είσοδος σε σχολές χαμηλής ζήτησης (και τι θα γίνει εάν η ζήτηση αυξηθεί;), λιγότερες εξετάσεις, μεγαλύτερα διαλείμματα, όχι βαθμοί αλλά και διετές Λύκειο «προσανατολισμένο στην έρευνα» ώστε, όπως λέει ο Α. Λιάκος στη συνέντευξή του, ένα τετραετές Γυμνάσιο να επαρκεί πλέον «για να διαμορφώσει την πρώτη επιστημονική, ιστορική και φιλοσοφική συνείδηση των μαθητών». Ένα έρημο τοπίο με χαλάσματα και ωραία λόγια σαν μουσική για να στρέφεις το κεφάλι, να μην βλέπεις και να ξεχνάς.