Το πουλόβερ που ξηλώνεται

Του Χρήστου Χωμενίδη, από το capital.gr

Η παρούσα στήλη το είχε επισημάνει από τον περασμένο Μάιο. Και δεν ήταν βεβαίως η μόνη. Κάθε πολίτης που παρακολουθεί πιστά την επικαιρότητα, που διαθέτει βιωμένη ή αντλημένη από τα ιστορικά βιβλία εμπειρία, κυρίως δε κοινό νου -πόσο πολύτιμο αγαθό ο κοινός νους!- αντιλαμβανόταν τη δεινή θέση στην οποία είχαν, ήδη από τότε, περιέλθει οι Συριζανέλ. 

Ή θα έπρεπε να εφαρμόσουν πιστά το τρίτο, το δικό τους, μνημόνιο. Να σκύψουν το κεφάλι, να κλείσουν την αξιολόγηση και να δουν τη δημοτικότητά τους να κατρακυλά στα τάρταρα. Τις κοινωνικές ομάδες, που φανατικά τούς στήριζαν από το 2012, να τους βλαστημάνε και να τους καταριούνται. Τον εφιάλτη μιας ταπεινωτικής ήττας, οψέποτε στηθούν οι κάλπες, να φαντάζει αναπόδραστος. 

Ή θα έπρεπε να αποχωρήσουν "ηρωικά" από το Μαξίμου. Να προκαλέσουν εκλογές και να πασσάρουν την καυτή πατάτα του τρίτου μνημονίου στους επόμενους. Να λάβουν ένα αξιοπρεπές ποσοστό -η αιμορραγία τους σε ψήφους δεν είχε γίνει ακόμα ακατάσχετη- και να επιστρέψουν στα έδρανα της αντιπολίτευσης. Και εκεί να ξαναβρούν τους πρότερους "μαχητικούς", "αδέκαστους", "κινηματικούς" εαυτούς τους...

Κόντρα σε κάθε σώφρονα στρατηγικό σχεδιασμό, οι Συριζανέλ επέλεξαν το πρώτο. Προτίμησαν να μείνουν στα πράγματα και να απομυθοποιηθούν ολότελα. Να πιούν μέχρι τον πάτο το πικρό ποτήρι. 

Τους τύφλωσε άραγε το μέλι της εξουσίας; Τους αποβλάκωσε η αυτοπεποίθηση που τους είχε εκτινάξει από το 4% στο 36%; - "κάθε θαύμα τρεις ημέρες και το πιο μεγάλο τέσσερις" θα τους υπενθύμιζε ο θυμόσοφος Χαρίλαος Φλωράκης. Πίστεψαν φρούδες ελπίδες περί δραματικής απομείωσης του χρέους, η οποία θα βελτίωνε θεαματικά την καθημερινότητα των Ελλήνων; "Να αντέξουμε, να αντέξουμε μονάχα μέχρι τότε!" εκλιπαρούσαν τον Αλέξη Τσίπρα οι σύμβουλοί του. "Από το '17, άντε από το '18, ξεκινά η ανάπτυξη!" τον διαβεβαίωναν.

Και ο δύστηνος Αλέξης πάσχιζε να γεμίσει τον χρόνο με το μόνο πράγμα το οποίο ξέρει να παράγει. Με πολιτικό θέαμα. 

Δωσ' του εκστρατεία για την απλή αναλογική. Δωσ' του εν χορδαίς και οργάνοις εξαγγελίες περί αναθεώρησης του Συντάγματος - φωταγωγημένο το περιστύλιο της Βουλής, παλλόμενη η φωνή του ηγέτη. Δωσ' του μετωπική δήθεν σύγκρουση με τη διαπλοκή, διαδικασία Big Brother για την ανάδειξη των νέων καναλαρχών. Δωσ' του και προφητείες ακόμα στην Έκθεση της Θεσσαλονίκης, "δεν υπάρχει ούτε μία στο εκατομμύριο να ακυρώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας τον νόμο μας για την τηλεόραση"...

Τίποτα, τίποτα απολύτως δεν του βγήκε όπως το είχε σχεδιάσει. Στην τελευταία δε φάση, η κυβέρνηση απώλεσε το πιό πολύτιμο χαρακτηριστικό των ανθρώπων της δράσης: Την ψυχραιμία της. 

Οι ατελέσφορες πιέσεις προς τους ανώτατους δικαστικούς. Οι υστερικές δηλώσεις της κυρίας Γεροβασίλη. Ο Λάκης Λαζόπουλος σε ρόλο μεταμοντέρνου Γεωργαλά - δεν λυπάται, αλήθεια, διόλου ο ίδιος το ταλέντο του; Και χθες, η ανάσυρση του Βύρωνος Πολύδωρα από τα κουλουβάχατα της Ιστορίας. Με τον "στρατηγό Άνεμο", τον "καπετάν Γράνα", με το μοναδικό αυτό υβρίδιο εθνικόφρονος παλαιοκομματάρχη και ήρωα του Ιονέσκο, σηκώθηκαν και οι πέτρες. Ακόμα και τύποι πολλαπλώς ευεργετηθέντες από το κυβερνόν μόρφωμα εξέφρασαν τον αποτροπιασμό τους, διεχώρησαν ρητά τη θέση τους. Το πουλόβερ άρχισε από χτες να ξηλώνεται θεαματικά.     

"Τον εχθρό πρέπει να τον κολλάς στον τοίχο αλλά να μην τον λιώνεις επάνω του" έλεγε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, έχοντας διδαχθεί ότι η ταπείνωση των Γερμανών μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο οδήγησε μοιραία στον Ναζισμό. Αναφερόταν δε σε μία ολοκληρωτική σύρραξη μεταξύ εθνών και ιδεολογιών. Όχι σε έναν εσωτερικό διχασμό, που το συμφέρον όλων μας είναι να επουλωθεί όσο πιό σύντομα και πιό ανώδυνα. 

Από τη διαχείριση του ξηλώματος του πουλόβερ εκ μέρους της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας θα κριθεί το συλλογικό μας μέλλον. 

Ουαί και αλίμονο εάν επικρατήσει ο ρεβανσισμός και η εκδικητικότητα. Εάν αντλούμε ηδονή τρίβοντας στη μούρη των ψηφοφόρων του Όχι και του Σύριζα την αφέλειά τους, την παιδαριώδη τους πεποίθηση πως τα μνημόνια θα ακυρώνονταν με έναν νόμο του ενός άρθρου και πως ο ΕΝΦΙΑ θα καταργούνταν. Αλοίμονο εάν τους ονομάσουμε συνένοχους τού ολέθριου Γιάνη Βαρουφάκη και της εχθροπαθούς Ζωής Κωνσταντοπούλου. Αλίμονο εάν αποφανθούμε ότι οι επιλογές του Αλέξη Τσίπρα -από την ντροπιαστική δημόσια συζήτηση με τον Μπιλ Κλίντον μέχρι τον διορισμό του Νίκου Καρανίκα- τους βαραίνουν προσωπικά.

Τυχόν δική μας μισαλλοδοξία αποτελεί την ύστατη ελπίδα των Συριζανέλ. Εκεί ακριβώς ποντάρουν μήπως και επανασυσπειρώσουν, προσωρινά έστω, τους ψηφοφόρους τους. Για αυτό και όσο θα κοντεύουν οι εκλογές, τόσο θα πολώνουν το κλίμα. Τόσο θα πασχίζουν να διαιρέσουν ξανά τους Έλληνες στους δικούς τους και στους εχθρούς τους. Πρωτοπαλίκαρα σαν τον κύριο Παύλο Πολάκη και φιγούρες του ημίφωτος όπως ο Pitsirikos θα αποδυθούν ολόψυχα στην παραπάνω προσπάθεια.  

Έχουμε χρέος εθνικό να παραμείνουμε νηφάλιοι. Να φανούμε συγχωρητικοί απέναντι και σε εκείνους ακόμα που μάς επιτέθηκαν και μάς συκοφάντησαν. Να αφιερώσουμε τη σκέψη και τη δράση μας στο μέλλον και όχι στον μηρυκασμό ενός δυσώδους παρελθόντος. Δεν υπάρχει θλιβερότερο θέαμα από μια κοινωνία που αενάως ξύνει και επιδεικνύει τις πληγές της.

Το πουλόβερ των Συριζανέλ ξηλώνεται. Με το μαλλί του όμως, με τους συμπολίτες μας, θα κληθούμε να υφάνουμε κάτι καλύτερο, υγιέστερο, ουσιαστικότερο, διαρκέστερο. 

"Αυτός είναι ο θίασος μας, με αυτόν θα παίξουμε" έγραφε ο Γιώργος Σεφέρης.

* Ο κ. Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας

Η μεγάλη καμπή του καθεστώτος ΣΥΡΙΖΑ

Του Γιώργου Καραμπελιά*

Η ήττα την οποία υπέστη η κυβέρνηση με την απόφαση του ΣτΕ για τις τηλεοπτικές άδειες είναι μία ήττα καθολική και πολλαπλών διαστάσεων.  Κατά αρχάς, το προφανές, σε πρώτη ανάγνωση, ότι η κυβέρνηση και η στενή ομάδα του Μαξίμου -Τσίπρας, Παππάς, Γεροβασίλη κ.λπ.- όχι μόνο απέτυχαν να διευθετήσουν κατά το δοκούν το τηλεοπτικό τοπίο, αλλά βρίσκονται πλέον μπροστά σε μια  πραγματικότητα απολύτως αρνητική για την κυβέρνηση.

Ας δούμε τις βασικές της παραμέτρους.

Αρχικώς, αντί για τέσσερα ευκολότερα ελεγχόμενα κανάλια θα βρεθεί μπροστά σε δέκα εχθρικά κανάλια. Εκείνα που οδηγούνταν σε κλείσιμο έχουν προφανώς στραφεί ενάντιά της· αλλά και οι τέσσερεις εκλεκτοί «υπερθεματιστές», ιδιαίτερα οι δύο νέοι αδειοδοτηθέντες –ο Μαρινάκης και ο Σαββίδης– μετά το φιάσκο που τους οδήγησε σε οικονομική αιμορραγία και εξευτελισμό,  θα στραφούν και αυτοί αναπόφευκτα άμεσα ή σε βάθος χρόνου ενάντια στους κυβερνητικούς χειρισμούς. Διότι είναι διαφορετικό πράγμα να συμμετέχεις σ’ ένα κλειστό και στενό κλαμπ «αδειούχων» και διαφορετικό σε μια αγορά δέκα τουλάχιστον καναλιών που ήδη μαστίζεται από διαφημιστική συρρίκνωση και κρίση. Παράλληλα στο ίδιο πεδίο, εκείνο των τηλεοπτικών σταθμών η κυβέρνηση οδηγήθηκε σε σύγκρουση –στην οποία και ηττήθηκε– με τους δημοσιογράφους και τους τεχνικούς των καναλιών τους οποίους καταδίκαζε σε ανεργία, όταν συχνά επρόκειτο μάλιστα για οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ.

Προφανώς, μετά από αυτή την παταγώδη αποτυχία το τηλεοπτικό τοπίο, συνολικά, θα γίνει περισσότερο εχθρικό και αφιλόξενο για την κυβέρνηση. Για να μην αναφερθούμε στον μεγάλο απόντα της τελικής αδειοδότησης,  τον Καλογρίτσα, που αποτελούσε την κεντρική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ –συνδεδεμένη μάλιστα και με την παράλληλη έκδοση εφημερίδας. Ο οποίος όχι μόνο «κάηκε» ολοκληρωτικά, αλλά θα οδηγηθεί σε πλείστες όσες περιπέτειες – φορολογικές, δανειακές, περιπλοκές με τις τράπεζες κ.ο.κ. και επομένως, από στρατηγικός σύμμαχος με την πρώτη ευκαιρία κινδυνεύει να στραφεί κι αυτός ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ.

Όμως σημαντικότερη είναι η ήττα της κυβέρνησης απέναντι στους δικαστικούς, ήττα που απειλεί να προσλάβει σαρωτικές διαστάσεις. Διότι ενώ μέχρι πρόσφατα η κυβέρνηση φαινόταν να προχωρά, κουτσά-στραβά, στον έλεγχο του δικαστικού σώματος, χρησιμοποιώντας το μαστίγιο και το καρότο ταυτόχρονα, δηλαδή τις διώξεις εναντίον των μη αρεστών δικαστών  και τις οικονομικές παροχές προς όφελός τους. Αυτές οι κινήσεις ενορχηστρωμένες από δύομάλιστα αρμόδιους υπουργούς, τον Παρασκευόπουλο  και τον Παπαγγελόπουλο,  της είχαν επιτρέψει να ελέγξει με δικούς της ανθρώπους την ηγεσία του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενώ εκπαραθύρωσαν και τον Ντογιάκο.  

Και όμως, τελικώς, τα κατάφεραν  να οδηγηθούν σε μια μετωπική και ατελέσφορη σύγκρουση με το δικαστικό σώμα. Διότι στην προσπάθεια τους να επιβάλλουν με αντισυνταγματικό τρόπο τον περιορισμό του αριθμού των καναλιών με τον νόμο Παππά, οδηγήθηκαν αναπόφευκτα σε σύγκρουση με την Τρίτη εξουσία το δικαστικό σώμα συλλήβδην. Σύγκρουση η οποία ξέφυγε από κάθε έλεγχο μια και εκφράστηκε ανοιχτά με απροκάλυπτους εκβιασμούς και διαπόμπευση της προσωπικής ζωής ανωτάτων δικαστών. Και το επιστέγασμα, οι δηλώσεις  Γεροβασίλη το βράδυ της 26^ης Οκτωβρίου, του Παππά και άλλων κυβερνητικών στελεχών, που χαρακτηρίζουν ανοικτά τους δικαστές, όργανα της διαπλοκής και των δανειστών! Αυτά μάλιστα, από την πλέον διαπλεκόμενη κυβέρνηση –από τη γάτα των Ιμαλάϊων μέχρι τα βοσκοτόπια του Καλογρίτσα, και την πλέον υποτακτική στις επιταγές της τρόικα. Έτσι, μία σύγκρουση που αφορούσε την «τέταρτη εξουσία», δηλαδή τον Τύπο, οδήγησε σε αποξένωση και αντιπαλότητα τόσο με την «τέταρτη» όσο και με την τρίτη εξουσία!

Στην κυβέρνηση πια απομένει ο έλεγχος της νομοθετικής εξουσίας, της Βουλής, και της εκτελεστικής, δηλαδή του κράτους. Πρόκειται για μία πρωτοφανή στην μεταπολιτευτική περίοδο διαίρεση ανάμεσα στους πυλώνες της πολιτείας  η οποία θυμίζει την ανάλογη σύγκρουση της κυβέρνησης Παπανδρέου με τον Τύπο και τον Άρειο Πάγο επ’ ευκαιρία του σκανδάλου Κοσκωτά, αλλά ποτέ δεν είχε προσλάβει τόσο ανοικτή και απροκάλυπτη διάσταση μεταξύ πολιτείας και δικαστών.

Μια κυβέρνηση που στηρίζεται σε μια ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, 153 εδρών, η οποία έχει απολέσει αναμφίβολα τη λαϊκή συναίνεση για τις πολιτικές της, και αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και αυξανόμενες εσωτερικές αντιθέσεις, βρέθηκε στο σημείο καμπής της διαδρομής της.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι μέχρι σήμερα, από τον Ιανουάριο του 2015 μέχρι τις 26 Οκτωβρίου 2016, η πορεία της κυβέρνησης μπορούσε να αναπαρασταθεί από δύο αποκλίνουσες καμπύλες. Η μία ήταν εκείνη της σχέσης με την πραγματική οικονομία,  το διεθνές περιβάλλον και τους δανειστές που ήταν καθοδική –από το κακό στο χειρότερο– και σημαδεύεται από τα capital control’s, το νέο μνημόνιο, το υπερταμείο, την κατακρεούργηση την συντάξεων κ.λπ. Ταυτόχρονα όμως κατά παράδοξο τρόπο η καμπύλη της πολιτικής ζωής, είχε αντίστροφη πορεία: Πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά μέσω της προεδρικής εκλογής, εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ τον Ιανουάριο του 2015, καθολική επικράτηση στο δημοψήφισμαπαρά τον ψευδεπίγραφο και  αυτοκτονικό του χαρακτήρα, επικράτηση στις εκλογές τουΣεπτεμβρίου του 2015. Και όλα αυτά, συνοδευόμενα με άλλες παράπλευρες νίκες, όπως η εκλογή ενός απόλυτα ελεγχόμενου πρόεδρου Δημοκρατίας, ο σταδιακός έλεγχος της κορυφής των δικαστικών οργάνων, η σταδιακή υποταγή ενός μεγάλου μέρους του Τύπου,  κ.λπ.  Έτσι, η κυβέρνηση φαινόταν να πηγαίνει κατά κρημνών στην πραγματική διαχείριση της οικονομίας, των εξωτερικών σχέσεων, του μεταναστευτικού κλπ, και ταυτόχρονα να επικρατεί στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο! Ο Τσίπρας ήταν ο μεγάλος νικητής των εσωτερικών πολιτικών αναμετρήσεων παρά τις καταστροφές που επισώρευε στην κοινωνία.

Στις 26 Οκτωβρίου του 2016, αυτή η διχοτόμηση έπαψε να υπάρχει. Η εσωτερική πολιτική καμπύλη ήρθε να συναντήσει αιφνίδια, την καμπύλη της οικονομίας, των εξωτερικών σχέσεων, του διαρκώς καταβαραθρούμενου κύρους της χώρας.

Η απόφαση του ΣΤΕ σηματοδοτεί  την αρχή του τέλους της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-AΝΕΛ, ακόμα και της ίδιας της μακροημέρευσης των πολιτικών κομμάτων που την συγκροτούν. Δηλαδή, επί τέλους, η πραγματική κοινωνία αρχίζει να επιβάλει την παρουσία της απέναντι στην πολιτική εξουσία και να διαμορφώνει την πορεία της. Η αστική τάξη των ιδιοκτητών του Τύπου, οι υψηλόβαθμοι δικαστικοί, οι δημοσιογράφοι και οι τεχνικοί των καναλιών, έρχονται να συναντήσουν τους συνταξιούχους, τους δανειολήπτες,  τους υγειονομικούς  στην απόρριψη της κυβέρνησης.

Αίφνης, ο βασιλιάς αποκαλύπτεται στα μάτια όλων γυμνός, όπως πράγματι ήταν. Στο εξής, ησύμπτωση αυτών των δύο πτωτικών «γραφημάτων», της κοινωνικής και οικονομικής  πραγματικότητας και της πολιτικής, θα δημιουργήσει συνθήκες χιονοστιβάδας.  Μετρημένοι  είναι πλέον οι  μήνες της κυβέρνησης  προτού κατακρημνιστεί.

*Ο Γιώργος Καραμπελιάς είναι συγγραφέας και επικεφαλής του Κινήματος Άρδην. Περισσότερα για την πολιτική συγκυρία, στο πρόσφατο βιβλίο του "Πέραν της Αριστεράς και της Δεξιάς, η Υπέρβαση", που κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις.