Του Τάκη Μίχα, από τους protagon.gr
Πολλά τα θετικά στοιχεία της νέας κίνησης «Το ποτάμι» -με πρωταρχικό ασφαλώς θετικό στοιχείο την προσωπικότητα του ιδρυτή της, δημοσιογράφου Σταύρου Θεoδωράκη. Σημαίνει αυτό ότι το κόμμα θα ευδοκιμήσει;
Κατά την άποψή μου, το εγχείρημα παρουσιάζει ένα θεμελιώδες πρόβλημα: χρησιμοποιεί την πολιτική τεχνολογία της «φωνής», ενώ οι δυνητικοί οπαδοί του βρίσκονται κυρίως στον αστερισμό της «εξόδου». Αυτή η θεμελιώδης ασυμβατότητα προδικάζει τα όρια του εγχειρήματος.
Η πολιτική επιστήμη διακρίνει μεταξύ δύο τρόπων άσκησης της πολιτικής: ο ένας είναι η «φωνή». Εδώ, αν διαφωνείς με μια απόφαση ή με μια κυβέρνηση, διαμαρτύρεσαι, διαδηλώνεις, ή ψηφίζεις εναντίον στις εκλογές, ή κάνεις ένα νέο κόμμα ή πολιτική κίνηση. Αυτή είναι η πολιτική τεχνολογία την οποία επέλεξε ο Σταύρος και οι συνεργάτες του.
Ο δεύτερος τρόπος είναι η «έξοδος». Εδώ, όταν διαφωνείς «ψηφίζεις με τα πόδια σου», αποχωρώντας από ένα δεδομένο φυσικό ή νοηματικό περιβάλλον και «μεταναστεύοντας» σε ένα άλλο περιβάλλον που ανταποκρίνεται περισσότερο στα ιδεώδη σου.
Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι ότι οι περισσότεροι δυνητικοί οπαδοί της νέας κίνησης βρίσκονται πλησιέστερα στην πολιτική τεχνολογία της «εξόδου» παρά σε αυτή της «φωνής». Πρόκειται για νέα άτομα, που βλέπουν την πολιτική όχι ως υποχρέωση της «συμμετοχής» στα κοινά, αλλά ως άσκηση του δικαιώματος της «εξόδου» από τα κοινά.
Όλοι οι νέοι ταλαντούχοι άνθρωποι, με νέες ιδέες και διάθεση να αναλάβουν ρίσκο, έχουν ήδη φτιάξει τα χαρτιά τους για να μεταναστεύσουν από την Ελλάδα ή είναι στην διαδικασία να τα φτιάξουν. Καμιά ιδέα για νέες συλλογικές προσπάθειες, κανένα όραμα κοινωνικής αναγέννησης δεν πρόκειται να τους μεταπείσει. Διότι γνωρίζουν -όπως άλλωστε γνωρίζουμε όλοι μας- ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να αποτελέσει ένα φυτώριο δημιουργικότητας και καινοτομιών. Αυτό υπαγορεύει ολόκληρη η ιστορία της χώρας και όχι απλά η ιστορία των τριών τελευταίων ετών της κρίσης.
Συνοπτικά, η μαγιά του νέου κόμματος σε λίγο θα βρίσκεται εκτός της χώρας. Τους potamistas θα τους βρίσκει κανείς στο Μανχάταν, στο Άμστερνταμ, στο Λονδίνο, στην Σιγκαπούρη- οπουδήποτε εκτός της Ελλάδας. «Το ποτάμι» πιθανότατα θα έπαιρνε διψήφιους αριθμούς σε εκλογές στις προαναφερθείσες περιοχές, όμως όχι στην Ελλάδα. Αυτοί που θα παραμείνουν στην Ελλάδα απλά θα αναπαράγουν την μιζέρια.
Αν θα υπάρξει ένα «ποτάμι» στο μέλλον αυτό θα είναι το ποτάμι της «εξόδου» των ταλαντούχων από την Ελλάδα. Οι νέοι δημιουργοί δεν αναζητούν το brand τους στην «ευρύτερη Αριστερά» (ούτε φυσικά στην «ευρύτερη Δεξιά») -όροι που έχουν πια μόνο μουσειακή αναφορά και αξία. Η νέα γενιά των δημιουργών δεν αναζητά πια τις λύσεις σε συλλογικές ψευδαισθήσεις, αλλά στην προσωπική επιβεβαίωση.
Αυτή την επιβεβαίωση οι δημιουργοί και οι καινοτόμοι του μέλλοντος δεν πρόκειται ποτέ να την βρούν εδώ -ούτε στην Ελλάδα του σήμερα, αλλά ούτε και στην Ελλάδα του αύριο. Διότι προκειμένου να δημιουργηθούν όλες αυτές οι συνθήκες και οι θεσμοί που προάγουν τη δημιουργικότητα, χρειάζονται αιώνες. Δεν δημιουργούνται από τη μια ημέρα στην άλλη.
Γι' αυτό ο κάθε νέος που κρίνει ότι έχει κάτι να προσφέρει θα αναζητήσει ορθολογικά την προσωπική του επιβεβαίωση και καταξίωση σε χώρες, όπου αυτές οι συνθήκες έχουν μέσα από αιώνες διαδικασιών παγιωθεί. Είναι τελείως ανορθολογικό να πιστεύουμε ότι θα προσπαθήσει να βρεί κανάλια για την έκφραση της δημιουργικότητάς του σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου οτιδήποτε έχει δημιουργηθεί τα τελευταία 100 χρόνια έχει ως μοναδικό στόχο να πνίξει κάθε δημιουργικότητα και κάθε καινοτομία.
Ο Μωυσής έμεινε στην ιστορία όχι γιατί έφτιαξε ένα μειονοτικό κόμμα με στόχο να εφαρμόσει «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» στο καθεστώς των Φαραώ.
Αντίθετα, έμεινε στην ιστορία διότι έδειξε στους οπαδούς ότι η μοναδική λύση ήταν η «έξοδος» απο το καθεστώς των Φαραώ.
Κατά τ' άλλα, καλή επιτυχία στο εγχείρημα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου