Ας τελειώνουμε πια με την «τελευταία σοβιετικού τύπου δημοκρατία στην Ευρώπη».

Δυστυχώς, τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί και σταδιακά εφαρμόζονται από την Κυβέρνηση είναι πολύ σκληρά και μοιραία μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Ταυτόχρονα, περιορίζουν και τους βασικούς άξονες στους οποίους στηριζόταν ως τώρα η οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την κατανάλωση, την οικοδομή, τον τουρισμό και τις δημόσιες επενδύσεις. Όμως, για το σύνολο σχεδόν των οικονομολόγων, είναι δεδομένο, ότι τα μέτρα της κυβέρνησης, όσο σκληρά κι αν είναι, δεν πρόκειται να αποδώσουν εάν δεν συνδυαστούν άμεσα με αναπτυξιακά μέτρα για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας σε τομείς στους οποίους η χώρα μας να έχει πραγματικά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα, γιατί το παραγόμενο στη χώρα μας «προϊόν» δεν είναι αρκετά ανταγωνιστικό και γι αυτό βεβαίως, δεν ευθύνεται το ύψος των απολαβών, αλλά η έλλειψη παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας. Κι αυτό αποδεικνύεται εύκολα, ό καθώς οι απολαβές στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες απ ', τι στην πλειονότητα των χωρών-μελών της ΟΝΕ. Η αλήθεια είναι πολύ σκληρή και πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητή. Οφείλεται, κυρίως, σε νοοτροπίες (στελεχών, υπαλλήλων, εργοδοτών και εργαζομένων), σε τεχνικές και οργανωτικές ελλείψεις, σε κατακερματισμό των οικονομικών μονάδων, σε γραφειοκρατικά εμπόδια τα οποία οδηγούν στην «Αδράνεια» και στην «Αντίσταση σε κάθε αλλαγή», Όχι μόνον στον κρατικό αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, ενώ αντίθετα η καινοτομία κινεί τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο. Η χώρα μπορεί να μη χρεοκόπησε ακόμη, αλλά το κοινωνικό - οικονομικό μοντέλο του διαπλεκόμενου, άναρχου και κρατικοδίαιτου γραφειοκρατικού καπιταλισμού, που θυμίζει περισσότερο μια σοβιετική δημοκρατία παρά μια σύγχρονη δυτική κοινωνία, έφερε τη χώρα ως εδώ, εκμαυλίζοντας λιγότερο ή περισσότερο τον καθένα από μας, έχει χρεοκοπήσει ήδη.

Αν θέλουμε να αποφύγουμε τον εξευτελισμό της επίσημης ή ανεπίσημης πτώχευσης και της προσφυγής στο Δ.Ν.Τ. , Είναι ανάγκη να αλλάξει μια κατάσταση που επικρατεί στην πράξη επί δεκαετίες, ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης. Κι γι αυτό, δεν αρκούν κάποιες φράσεις-σλόγκαν (όπως η περίφημη πλέον «πράσινη ανάπτυξη», την οποία όλοι θέλουμε), ούτε κάποια νομοσχέδια που όπως συμβαίνει συνήθως θα έχουν ίσως καλές προθέσεις, αλλά θα βρίθουν από αντιαναπτυξιακές και γραφειοκρατικές λεπτομέρειες, σαμποτάροντας τους στόχους, που υποτίθεται ότι θα εξυπηρετήσουν.

Η κυβέρνηση πρέπει άμεσα να ανανεώσει τους μηχανισμούς άσκησης της εξουσίας, να δημιουργήσει σύγχρονες δομές και να λάβει μέτρα που θα έχουν ως στόχο να αλλάξουν κατεστημένα συμφέροντα και νοοτροπίες δεκαετιών, ανοίγοντας τον δρόμο στα υγιή στοιχεία της κοινωνίας. Οι τρόποι οργάνωσης που χρησιμοποιούμε σήμερα είναι παρωχημένοι και όσο μένουμε προσκολλημένοι στους παλαιούς αυτούς τρόπους τόσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από την πρόοδο και την ανάπτυξη. Η πολυπλοκότητα, η αίσθηση ότι δεν έχουμε τη δυνατότητα να ελέγξουμε τα πράγματα και ότι όλα βρίσκονται εκτός ελέγχου, δείχνουν απλώς ότι δεν καταφέραμε να κατανοήσουμε τη βαθύτερη πραγματικότητα της οργανωσιακής ζωής, τις θαυμάσιες επιστημονικές και τεχνολογικές προόδους που έχουν σημειωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Εάν επιθυμούμε να γίνουμε καινοτόμοι και ανταγωνιστικοί, θα πρέπει να βρούμε το θάρρος να απαγκιστρωθούμε από τον παλιό κόσμο, να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε νέες οργανωσιακές μορφές, να εγκαταλείψουμε τα περισσότερα από αυτά που φυλάγαμε σαν κόρη οφθαλμού, να μάθουμε να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και πάλι από την αρχή, γιατί, όπως λέει και ο Αινστάιν: «Κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί από την ίδια τη διάνοια που το δημιούργησε».

Το πιο δύσκολο κομμάτι στη διαδικασία ανάπτυξης είναι η αναδιαμόρφωση του εγκεφάλου μας, η απαλλαγή από παλιές συνήθειες, το να ξεμάθουμε συμπεριφορές που επιδεικνύαμε για πολλά χρόνια. Για να το επιτύχουμε, δεν αρκεί να αποφασίσουμε απλά να ενεργούμε διαφορετικά. Χρειάζεται διαρκής και μεθοδική εξάσκηση στις νέες συμπεριφορές, ώστε να καταπολεμηθούν οι παράγοντες που εμποδίζουν την αλλαγή και να γίνουν πλέον κτήμα μας, να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, να ξαναβρούμε το πάθος και τα όνειρά μας, να εντοπίσουμε τα κύρια δυνατά μας σημεία και τα σημεία προς βελτίωση και να δημιουργήσουμε το προσωπικό μας πρόγραμμα ανάπτυξης, προσαρμοσμένο στην καθημερινότητά μας.

Τέτοιου είδους αλλαγές δεν συμβαίνουν όμως, από τη μια μέρα στην άλλη. Επαναστάσεις γίνονται όταν ο πόνος ξεχειλίζει, όταν η κοινωνία καθίσταται ώριμη να τις στηρίξει, μέσα από σκληρές δοκιμασίες. Θα ήταν υπερβολικά αισιόδοξο να περιμένουμε τέτοια θαύματα μέσα στο προσεχές διάστημα. Κι αυτό δεν οφείλεται μόνον στους περιορισμούς σε επίπεδο προσώπων και μηχανισμών, που χαρακτηρίζουν την κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του.

Η ίδια η κοινωνία μας, μετά τον εκμαυλισμό ολόκληρων δεκαετιών, δυσκολεύεται να «χωνέψει» τα αδιέξοδα, να αφυπνιστεί και να αντιμετωπίσει το πραγματικό πρόβλημα. Παραμένει κι αυτή βολεμένη στην αδράνεια. Για να αντεπεξέλθουμε στις νέες συνθήκες χρειάζεται μια επανάσταση στην ίδια τη νοοτροπία και στον τρόπο σκέψης μας.

Το ερώτημα πλέον είναι πόσος «πόνος» θα μεσολαβήσει μέχρι τον ερχομό της. Και πόσο γρήγορα θα αφεθούν να βγουν μπροστά οι ικανές και δημιουργικές δυνάμεις για να σηκώσουν το βάρος των αλλαγών που απαιτούνται, δημιουργώντας αποτελεσματικότερα μοντέλα στον κρατικό αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, δίνοντας ξανά όραμα σε μια χώρα, η περηφάνια της οποίας εξαντλείται τα τελευταία χρόνια κάπου μεταξύ ... Γιουροβίζιον και Μουντομπάσκετ.

Ελπήνωρ