Ἄν κάποιος παρακολουθεῖ τήν πραγματικότητα τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας σέ ἀριθμούς καί ἀκούει ταυτόχρονα τίς συζητήσεις στά περισσότερα ἑλληνικά μέσα ἐνημέρωσης σέ σχέση μέ τήν συμπεριφορά τῆς Εὐρώπης ἔναντι τῆς Ἑλλάδος, ἔχει κάθε λόγο νά πιστεύει ὅτι ἡ ἐπιστημονική φαντασία τελικά δικαιώθηκε καί ἔχουμε βρεῖ τόν τρόπο νά ἐπικοινωνοῦμε μέ ἕνα παράλληλο σύμπαν. Γιατί εἶναι πολύ δύσκολο νά συμβιώνουν στό ἴδιο σύμπαν καί οἱ ἀριθμοί πού περιγράφουν τί πράγματι συμβαίνει καί οἱ ἀστικοί μύθοι πού ἔχουν πλέον ἐπικρατήσει γιά τίς αἰτίες τῆς πρωτοφανοῦς καί καταστροφικῆς κρίσης πού βιώνει ἡ ἑλληνική κοινωνία.
Ἄς ξεκινήσουμε ἀπό τούς δεύτερους. Σέ μικρές καί μεγάλες ἐφημερίδες στήν Ἀθήνα διαβάζουμε ὅτι ἡ χώρα βρίσκεται σέ καθεστώς ξένης κατοχῆς, σέ πανελλαδικά κανάλια παίζονται ἐπιθεωρήσεις πού ἐμφανίζουν τούς Γερμανούς ὡς ναζί πού βασανίζουν σαδιστικά τόν ἑλληνικό λαό, στίς καθημερινές συζητήσεις ἡ κυρίαρχη ἄποψη εἶναι ὅτι οἱ Εὐρωπαῖοι στύβουν τήν Ἑλλάδα καί ἀπομυζοῦν τόν ἑλληνικό λαό, ἀριστεροδεξιοί «λαϊκοί ἥρωες» κατηγοροῦν ὅσους συναινοῦν μέ τό εὐρωπαϊκό πακέτο στήριξης ὡς ἀνθέλληνες, στόν Τύπο γράφεται ὅτι γιά δάνεια τῶν 5 δίς εὐρώ καλούμεθα νά πληρώσουμε λόγω ὑπέρογκων τοκοχρεολυσίων 50 δίς κ.λπ.
Μετά ἀνοίγεις τίς βάσεις δεδομένων μέ τούς πραγματικούς ἀριθμούς (π.χ. ἡ βάση δεδομένων τοῦ ΔΝΤ) καί μεταβαίνεις σέ ἕναν ἄλλο παράλληλο κόσμο. Ἀνακαλύπτεις γιά παράδειγμα ὅτι οὔτε τό 2010, οὔτε τό 2011 πληρώσαμε, οὔτε φέτος θά πληρώσουμε ἔστω καί ἕνα εὐρώ μέ δικά μας χρήματα γιά τούς τόκους καί τά χρεολύσια τῶν δανείων μας. Ὅλα τά δάνεια τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους πληρώθηκαν καί θά πληρωθοῦν καί φέτος μέ ἄλλα δάνεια πού μᾶς ἔδωσαν οἱ Εὐρωπαῖοι. Τά τελευταῖα 32 χρόνια πληρώνουμε ὅλα τά χρεολύσια μέ νέα δανεικά καί ἀπό τά 24 τελευταῖα χρόνια, τά μισά πληρώναμε καί ὅλους τούς τόκους μέ δανεικά (εἴχαμε δηλαδή πρωτογενές ἔλλειμμα). Μήπως ὅμως ἦταν οἱ τόκοι πού πληρώναμε τοκογλυφικοί; Ἡ ἀπάντηση δίδεται ἀπό τό πραγματικό ἐπιτόκιο τοῦ ὑφιστάμενου χρέους μας. Τό 2011 πληρώσαμε τόκους ὕψους 16,4 δίς εὐρώ μέ χρέος πού ἦταν στήν ἀρχή τοῦ ἔτους 340 δίς εὐρώ. Πραγματικό μέσο ἐπιτόκιο δηλαδή 4,8%. Καθόλου ἄσχημα γιά μιά χώρα πού γιά δώδεκα ἀπό τά τελευταῖα εἰκοσιτέσσερα χρόνια πλήρωνε ὅλους τούς τόκους καί τά χρεολύσια τῶν δανείων της μέ νέα δανεικά καί ἔχει νά ἐμφανίσει πλεόνασμα σέ προϋπολογισμό ἀπό τή δεκαετία τοῦ ’70. Μέ τό ἐπιτόκιο αὐτό ὅμως, γιά νά φτάσουν τά 5 δίς νά γίνουν 50 δίς (ὁ ἀστικός μύθος τῆς τοκογλυφίας στόν ὁποῖο ἀναφερθήκαμε στήν ἀρχή) πρέπει νά μήν πληρώνεις μέ δικά σου χρήματα καθόλου τόκους καί χρεολύσια καί νά ἀφήσεις τό κεφάλαιο νά ἀνατοκίζεται μέ νέα δανεικά γιά περισσότερα ἀπό πενήντα (!) χρόνια.
Στό παρόν πολιτικό κλίμα ἡ συμβουλή πού δέχεται ἕνα δημόσιο πρόσωπο πού ἐπιμένει νά πολιτεύεται, εἶναι νά μήν μιλᾶ ἤ πάντως νά μήν ἀναφέρεται στήν πραγματικότητα ἐφόσον αὐτό ἔρχεται σέ προφανῆ ἀντίθεση μέ τό λαϊκό αἴσθημα. Ἡ συμβουλή αὐτή ἴσχυε βέβαια καί τά προηγούμενα τριάντα χρόνια καί οἱ φωνές πού ἐπέμεναν νά μιλοῦν γιά τή δημοσιονομική ἀμεριμνησία παρέμεναν μειοψηφικές καί ἀπομονωμένες. Προσωπικά ἔχω νιώσει τό αἴσθημα αὐτό γράφοντας ἐδῶ καί σχεδόν τριάντα χρόνια γιά τό πρόβλημα τῆς δημοσιονομικῆς σπατάλης. Τό πρῶτο μου ἄρθρο στόν πανελλαδικό Τύπο (Καθημερινή 1984), εἶχε ὡς βασικό θέμα τήν «ἐπικίνδυνη διόγκωση τοῦ δημοσίου χρέους» καί συνέχισα νά ἐπαναλαμβάνω τό ἴδιο σέ τακτά διαστήματα στίς δεκαετίες πού ἀκολούθησαν. Τό 2005 στήν «Ἑστία» –πού ἐπί πολλά χρόνια βίωσε καί ἡ ἴδια ὡς ἐφημερίδα παρόμοιες συμπεριφορές γιά τίς ἀντίστοιχες ἀπόψεις της– ἔγραφα π.χ. ὅτι ἄν ἐπικρατήσουν οἱ λαϊκιστές, ἡ Ἑλλάδα, ὡς χώρα μέ τό μεγαλύτερο δημόσιο καί ἀσφαλιστικό χρέος, θά εἶναι ἡ χώρα πού θά δοκιμάσει πρώτη τήν ἐπερχόμενη κρίση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ μοντέλου. Τό 2009 ἔγραφα ὅτι ἐπιπλέον δανεισμός εἶναι «ἀνήθικος» κ.λπ. Ὁ «βρεγμένος» συνεπῶς «τή βροχή δέν τή φοβᾶται». Γι’ αὐτό καί σήμερα συνεχίζω νά ἐπισημαίνω δημοσίως ὅτι πρέπει νά δοῦμε ἐπιτέλους τήν πραγματικότητα.
Ἡ πραγματικότητα εἶναι σήμερα ὅτι οἱ ἰδιῶτες πιστωτές παραιτοῦνται, οἰκειοθελῶς ἤ ὑπό τό κράτος τῆς ἀνάγκης, ἀπό 107 δίς χρέος πρός ὄφελος τοῦ Ἕλληνα φορολογούμενου (τό χρέος πού διαγράφεται εἶναι ἀκόμα μεγαλύτερο ἐφόσον πρέπει νά λάβουμε ὑπόψιν καί τά μικρότερα ἐπιτόκια πού θά ἔχει τό νέο χρέος σέ σύγκριση μέ αὐτό πού ἀντικαθιστᾶ) καί τό ἑλληνικό κράτος δανείζεται ἀπό τό μηχανισμό διάσωσης μέ μέσο ἐπιτόκιο κοντά στό 3,6%, ὅταν οἱ Ἰταλοί καί οἱ Ἱσπανοί δανείζονται οἱ ἴδιοι κοντά στό 6%. Δέν εἴμαστε συνεπῶς θύματα οὔτε τοκογλύφων οὔτε ξένης κατοχῆς. Εἴμαστε θύματα τῶν ἐπιλογῶν πού ἔκαναν οἱ δημοκρατικά ἐκλεγμένες ἑλληνικές κυβερνήσεις ἐπί μιά ὁλόκληρη τριακονταετία. Ἀκόμα καί τά ὅποια λάθη πολιτικῆς μετά τό μνημόνιο, πού ἔκαναν τήν ἀναπόφευκτη συρρίκνωση βαθύτερη καί πιό ἐπώδυνη ἀπ’ ὅ,τι ἐνδεχομένως θά μποροῦσε νά εἶναι, ὀφείλονται ὡς ἐπί τό πλεῖστον στό ἑλληνικό πολιτικό σύστημα καί κατά μικρότερο μέρος στά σφάλματα πολιτικῆς τῆς τρόικα ἤ τῆς Εὐρώπης. Καί ἀσφαλῶς τά ὅποια λάθη τῶν ἐκτός Ἑλλάδος δέν δικαιολογοῦν τήν θεωρία περί τοκογλυφίας ἤ ξένης κατοχῆς.
Τό κύριο πρόβλημα τῆς χώρας δέν βρίσκεται στό πακέτο διάσωσης, παρά τά σοβαρά μειονεκτήματά του (ἰδίως τήν ὑπέρμετρη τιμωρία τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα γιά νά θιγοῦν κατά τό δυνατόν λιγότερο οἱ κρατικοδίαιτοι στρατοί τῶν δύο κομμάτων). Τό πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στή νοοτροπία καί συμπεριφορά τοῦ συστήματος ἡγεσίας τῆς χώρας: Πολιτικοί, ΜΜΕ, κρατικοδίαιτη ἐπιχειρηματικότητα, ἀκαδημαϊκός κόσμος, συνδικάτα κ.λπ. Καί αὐτό θά πρέπει νά ἀλλάξουμε γιά νά ἔχει ἡ Ἑλλάδα μέλλον.
Ἄς ξεκινήσουμε ἀπό τούς δεύτερους. Σέ μικρές καί μεγάλες ἐφημερίδες στήν Ἀθήνα διαβάζουμε ὅτι ἡ χώρα βρίσκεται σέ καθεστώς ξένης κατοχῆς, σέ πανελλαδικά κανάλια παίζονται ἐπιθεωρήσεις πού ἐμφανίζουν τούς Γερμανούς ὡς ναζί πού βασανίζουν σαδιστικά τόν ἑλληνικό λαό, στίς καθημερινές συζητήσεις ἡ κυρίαρχη ἄποψη εἶναι ὅτι οἱ Εὐρωπαῖοι στύβουν τήν Ἑλλάδα καί ἀπομυζοῦν τόν ἑλληνικό λαό, ἀριστεροδεξιοί «λαϊκοί ἥρωες» κατηγοροῦν ὅσους συναινοῦν μέ τό εὐρωπαϊκό πακέτο στήριξης ὡς ἀνθέλληνες, στόν Τύπο γράφεται ὅτι γιά δάνεια τῶν 5 δίς εὐρώ καλούμεθα νά πληρώσουμε λόγω ὑπέρογκων τοκοχρεολυσίων 50 δίς κ.λπ.
Μετά ἀνοίγεις τίς βάσεις δεδομένων μέ τούς πραγματικούς ἀριθμούς (π.χ. ἡ βάση δεδομένων τοῦ ΔΝΤ) καί μεταβαίνεις σέ ἕναν ἄλλο παράλληλο κόσμο. Ἀνακαλύπτεις γιά παράδειγμα ὅτι οὔτε τό 2010, οὔτε τό 2011 πληρώσαμε, οὔτε φέτος θά πληρώσουμε ἔστω καί ἕνα εὐρώ μέ δικά μας χρήματα γιά τούς τόκους καί τά χρεολύσια τῶν δανείων μας. Ὅλα τά δάνεια τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους πληρώθηκαν καί θά πληρωθοῦν καί φέτος μέ ἄλλα δάνεια πού μᾶς ἔδωσαν οἱ Εὐρωπαῖοι. Τά τελευταῖα 32 χρόνια πληρώνουμε ὅλα τά χρεολύσια μέ νέα δανεικά καί ἀπό τά 24 τελευταῖα χρόνια, τά μισά πληρώναμε καί ὅλους τούς τόκους μέ δανεικά (εἴχαμε δηλαδή πρωτογενές ἔλλειμμα). Μήπως ὅμως ἦταν οἱ τόκοι πού πληρώναμε τοκογλυφικοί; Ἡ ἀπάντηση δίδεται ἀπό τό πραγματικό ἐπιτόκιο τοῦ ὑφιστάμενου χρέους μας. Τό 2011 πληρώσαμε τόκους ὕψους 16,4 δίς εὐρώ μέ χρέος πού ἦταν στήν ἀρχή τοῦ ἔτους 340 δίς εὐρώ. Πραγματικό μέσο ἐπιτόκιο δηλαδή 4,8%. Καθόλου ἄσχημα γιά μιά χώρα πού γιά δώδεκα ἀπό τά τελευταῖα εἰκοσιτέσσερα χρόνια πλήρωνε ὅλους τούς τόκους καί τά χρεολύσια τῶν δανείων της μέ νέα δανεικά καί ἔχει νά ἐμφανίσει πλεόνασμα σέ προϋπολογισμό ἀπό τή δεκαετία τοῦ ’70. Μέ τό ἐπιτόκιο αὐτό ὅμως, γιά νά φτάσουν τά 5 δίς νά γίνουν 50 δίς (ὁ ἀστικός μύθος τῆς τοκογλυφίας στόν ὁποῖο ἀναφερθήκαμε στήν ἀρχή) πρέπει νά μήν πληρώνεις μέ δικά σου χρήματα καθόλου τόκους καί χρεολύσια καί νά ἀφήσεις τό κεφάλαιο νά ἀνατοκίζεται μέ νέα δανεικά γιά περισσότερα ἀπό πενήντα (!) χρόνια.
Στό παρόν πολιτικό κλίμα ἡ συμβουλή πού δέχεται ἕνα δημόσιο πρόσωπο πού ἐπιμένει νά πολιτεύεται, εἶναι νά μήν μιλᾶ ἤ πάντως νά μήν ἀναφέρεται στήν πραγματικότητα ἐφόσον αὐτό ἔρχεται σέ προφανῆ ἀντίθεση μέ τό λαϊκό αἴσθημα. Ἡ συμβουλή αὐτή ἴσχυε βέβαια καί τά προηγούμενα τριάντα χρόνια καί οἱ φωνές πού ἐπέμεναν νά μιλοῦν γιά τή δημοσιονομική ἀμεριμνησία παρέμεναν μειοψηφικές καί ἀπομονωμένες. Προσωπικά ἔχω νιώσει τό αἴσθημα αὐτό γράφοντας ἐδῶ καί σχεδόν τριάντα χρόνια γιά τό πρόβλημα τῆς δημοσιονομικῆς σπατάλης. Τό πρῶτο μου ἄρθρο στόν πανελλαδικό Τύπο (Καθημερινή 1984), εἶχε ὡς βασικό θέμα τήν «ἐπικίνδυνη διόγκωση τοῦ δημοσίου χρέους» καί συνέχισα νά ἐπαναλαμβάνω τό ἴδιο σέ τακτά διαστήματα στίς δεκαετίες πού ἀκολούθησαν. Τό 2005 στήν «Ἑστία» –πού ἐπί πολλά χρόνια βίωσε καί ἡ ἴδια ὡς ἐφημερίδα παρόμοιες συμπεριφορές γιά τίς ἀντίστοιχες ἀπόψεις της– ἔγραφα π.χ. ὅτι ἄν ἐπικρατήσουν οἱ λαϊκιστές, ἡ Ἑλλάδα, ὡς χώρα μέ τό μεγαλύτερο δημόσιο καί ἀσφαλιστικό χρέος, θά εἶναι ἡ χώρα πού θά δοκιμάσει πρώτη τήν ἐπερχόμενη κρίση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ μοντέλου. Τό 2009 ἔγραφα ὅτι ἐπιπλέον δανεισμός εἶναι «ἀνήθικος» κ.λπ. Ὁ «βρεγμένος» συνεπῶς «τή βροχή δέν τή φοβᾶται». Γι’ αὐτό καί σήμερα συνεχίζω νά ἐπισημαίνω δημοσίως ὅτι πρέπει νά δοῦμε ἐπιτέλους τήν πραγματικότητα.
Ἡ πραγματικότητα εἶναι σήμερα ὅτι οἱ ἰδιῶτες πιστωτές παραιτοῦνται, οἰκειοθελῶς ἤ ὑπό τό κράτος τῆς ἀνάγκης, ἀπό 107 δίς χρέος πρός ὄφελος τοῦ Ἕλληνα φορολογούμενου (τό χρέος πού διαγράφεται εἶναι ἀκόμα μεγαλύτερο ἐφόσον πρέπει νά λάβουμε ὑπόψιν καί τά μικρότερα ἐπιτόκια πού θά ἔχει τό νέο χρέος σέ σύγκριση μέ αὐτό πού ἀντικαθιστᾶ) καί τό ἑλληνικό κράτος δανείζεται ἀπό τό μηχανισμό διάσωσης μέ μέσο ἐπιτόκιο κοντά στό 3,6%, ὅταν οἱ Ἰταλοί καί οἱ Ἱσπανοί δανείζονται οἱ ἴδιοι κοντά στό 6%. Δέν εἴμαστε συνεπῶς θύματα οὔτε τοκογλύφων οὔτε ξένης κατοχῆς. Εἴμαστε θύματα τῶν ἐπιλογῶν πού ἔκαναν οἱ δημοκρατικά ἐκλεγμένες ἑλληνικές κυβερνήσεις ἐπί μιά ὁλόκληρη τριακονταετία. Ἀκόμα καί τά ὅποια λάθη πολιτικῆς μετά τό μνημόνιο, πού ἔκαναν τήν ἀναπόφευκτη συρρίκνωση βαθύτερη καί πιό ἐπώδυνη ἀπ’ ὅ,τι ἐνδεχομένως θά μποροῦσε νά εἶναι, ὀφείλονται ὡς ἐπί τό πλεῖστον στό ἑλληνικό πολιτικό σύστημα καί κατά μικρότερο μέρος στά σφάλματα πολιτικῆς τῆς τρόικα ἤ τῆς Εὐρώπης. Καί ἀσφαλῶς τά ὅποια λάθη τῶν ἐκτός Ἑλλάδος δέν δικαιολογοῦν τήν θεωρία περί τοκογλυφίας ἤ ξένης κατοχῆς.
Τό κύριο πρόβλημα τῆς χώρας δέν βρίσκεται στό πακέτο διάσωσης, παρά τά σοβαρά μειονεκτήματά του (ἰδίως τήν ὑπέρμετρη τιμωρία τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα γιά νά θιγοῦν κατά τό δυνατόν λιγότερο οἱ κρατικοδίαιτοι στρατοί τῶν δύο κομμάτων). Τό πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στή νοοτροπία καί συμπεριφορά τοῦ συστήματος ἡγεσίας τῆς χώρας: Πολιτικοί, ΜΜΕ, κρατικοδίαιτη ἐπιχειρηματικότητα, ἀκαδημαϊκός κόσμος, συνδικάτα κ.λπ. Καί αὐτό θά πρέπει νά ἀλλάξουμε γιά νά ἔχει ἡ Ἑλλάδα μέλλον.
Του Θόδωρου Σκυλακάκη, από την εφημερίδα Εστία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου