Η «κουλτούρα» που διαχέεται

Του Νίκου Βατόπουλου, από την Καθημερινή.

Υπάρχει στην Ελλάδα μια κουλτούρα που έχει διαχυθεί παντού. Έχει εισχωρήσει στους πόρους του κοινωνικού σώματος, έχει γίνει αποδεκτή είτε ως επιλογή είτε ως αναγκαίο κακό. Είναι η κουλτούρα ΣΥΡΙΖΑ. Η κουλτούρα αυτή δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με τον πολιτικό χώρο που εκφράζει ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι ευρύτερη και απλώνεται ως στάση ζωής, ως αισθητική, ως τρόπος κατανόησης του κόσμου, ως αντίληψη του ίδιου μας του εαυτού σε ένα κόσμο περίπλοκο, δυσνόητο και ταχύ. Ταυτίζεται, όμως, με τις καθεστωτικές αντιλήψεις του ΣΥΡΙΖΑ, εκπροσωπείται από τον κόσμο του και επιβάλλεται ως μηχανισμός που συντηρεί έννοιες όπως η κοινωνική αλληλεγγύη με εξίσωση προς τα κάτω και η διαίρεση της κοινωνίας σε καλούς και κακούς. Όλη αυτή η θολή αντίληψη στηρίζεται κατά κανόνα στο βαθύ, δομικό και αρραγές κόμπλεξ για οτιδήποτε ξεχωρίζει ως καλύτερο.

Η κουλτούρα αυτή παρέχει περίβλημα προστασίας και κατά κανόνα είναι εξαιρετικά επιεικής με όσους την ασπάζονται ή την αποδέχονται και αμείλικτη με όσους την αρνούνται ή την αποστρέφονται. Η κουλτούρα αυτή σφραγίζει την Ελλάδα. Δεν γνωρίζω πότε ξεκίνησε να γίνεται κυρίαρχη και να δηλητηριάζει την παιδεία, την καθημερινότητα, τον τρόπο θέασης και κατανόησης του διεθνούς περιβάλλοντος. Ενδεχομένως, να υπήρχε «από πάντα», ενδεχομένως να ενισχύθηκε από τη χούντα, από το λαϊκιστικό ΠΑΣΟΚ του ’80, από τους αμόρφωτους της λαϊκής Δεξιάς και από τη μάζα της Αριστεράς. Μικρή σημασία έχει να αναλυθεί η καταγωγή αυτής της ιδεολογικής μάστιγας. Σημασία έχει ότι σήμερα πρυτανεύει και εξουσιάζει τον τρόπο σκέψης εκατομμυρίων Ελλήνων. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ και η αντοχή του, παρά την καταστροφή που έχει επιφέρει, την εξαπάτηση των πολιτών και την αβυσσαλέα ανικανότητα σε όλα τα επίπεδα, οφείλονται σε αυτήν την κουλτούρα, που τώρα βρήκε εκπρόσωπο στην απολύτως φυσιολογική συγκατοίκηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ. Η κουλτούρα αυτή, φθηνή, δακρύβρεχτη, ψυχοπονιάρα, αυστηρή στα εύκολα και φυγόπονη στα δύσκολα, έχει την ιδιότητα να γεννά κόλακες και αυλάρχες, να προκαλεί χειραψίες και χειροκροτήματα. Βραχείας διάρκειας αλλά δηλητηριώδους σημασίας. Είναι η κουλτούρα που διαχέεται και μέσα από τερατώδεις παρεξηγήσεις κρατά τη χώρα σε διαρκή υπανάπτυξη.