"Όσο αυξάνεται η γνώση μειώνεται το εγώ, ενώ όσο μειώνεται η γνώση αυξάνεται το εγώ!"

31 Οκτ 2013

Μίνι και μνήμη

του Ηλία Κανέλλη από τα ΝΕΑ

Αν έβλεπε κανείς τι γράφτηκε χθες και προχθές στο Διαδίκτυο για τη σημειολογία των παρελάσεων και ιδιαίτερα των μαθητικών, θα πίστευε ότι η χώρα κατοικείται από χιλιάδες μικρούς Ρολάν Μπαρτ, έτοιμους να αναλύσουν τα σημαινόμενα, τις συνδηλώσεις και τις προσλαμβάνουσες. Δυστυχώς όμως, ακόμα κι αν πήγαιναν για Ρολάν Μπαρτ, μας βγήκαν τρόφιμοι μιας συνεχούς Βουλής των Εφήβων.

Κύριος στόχος αυτής της στερεότυπης και συντηρητικής, κοντόθωρης Βουλής ήταν οι φούστες και τα πουκάμισα των μαθητριών. Οι περισσότεροι τα βρήκαν τολμηρά. Πώς είναι δυνατόν να είναι τόσο κοντές οι φούστες, πώς είναι δυνατόν να είναι τόσο στενά τα πουκάμισα, πώς είναι δυνατόν να είναι τόσο ψηλά τα τακούνια; Με τέτοια αμφίεση, τα κορίτσια αυτά, είπαν οι επικριτές τους, δεν μπορούν να παραπέμψουν στον σκοπό της παρέλασης, στην ανάμνηση δηλαδή του πολέμου και της ανάγκης της πολεμικής θυσίας, αλλά αντίθετα παραπέμπουν σε μια ηδονοθηρία που, ενισχυμένη από την ηλικία, αποβαίνει σκάνδαλο.

Φυσικά, στο Διαδίκτυο δεν μιλάνε έτσι - εκτός από ευάριθμες εξαιρέσεις. Απλώς βρίζουν, φωνάζουν, χυδαιολογούν - αλλά στην πραγματικότητα όλες αυτές οι κραυγές έναν σκοπό έχουν: να επιτιμήσουν ηθικολογικά τις μαθήτριες και τους δασκάλους τους. Εντοπίστηκε, μάλιστα, και μια δασκάλα σε μια φωτογραφία που δεν ήταν ντυμένη σαν τη Βέμπο και οι φύλακες στο βεστιάριο με τα κουρέλια της εθνικοφροσύνης έπεσαν να τη φάνε. Και τι δεν της απέδωσαν, με τεκμήριο μόνο μια φωτογραφία - χωρίς να ξέρουν ποια είναι, τι διδάσκει, αν είναι καλή στη δουλειά της, την έβγαλαν τρόφιμο σκυλάδικου και ποιος ξέρει τι άλλο άνθρωποι που θα έλεγες ότι έχουν μεγαλώσει τουλάχιστον στο Μπαϊρόιτ.

Όλη αυτή η ηθικολογική επίθεση, προφανώς, μια μοναδική απάντηση χρειάζεται: ότι την ευγνωμοσύνη τους για όσους πολέμησαν ώστε να επικρατήσουν η ειρήνη και η δημοκρατία και οι ελευθερίες και γενικώς ό,τι κερδίσαμε, καταφέρνοντας να μείνει η χώρα στη σφαίρα επιρροής του δυτικού κόσμου, οι νέοι οφείλουν να τη διατρανώνουν όχι με στρατιωτικό βήμα, με φτηνούς δεκάρικους ή με τα τραγούδια της Βέμπο, αλλά ακριβώς με τη ζωηράδα τους, την κομψότητα και την κοκεταρία τους, την ανεμελιά τους, την τόλμη τους και τον ερωτισμό τους. Με την ατιθάσευτη νεανικότητά τους.

Γι' αυτό πολέμησαν οι πρόγονοί μας. Για να μη ζούμε σήμερα σε στρατόπεδο. Για να είμαστε ελεύθεροι να επιλέγουμε πώς θα απολαμβάνουμε τη ζωή μας. Η μετεξέλιξη της παρέλασης σε μια γιορτή της χαράς είναι η μόνη αισιόδοξη εξέλιξη στο πεδίο των εθνικών συμβολισμών. Επιτέλους. 

29 Οκτ 2013

Μη μας σκοτώνετε τα κλισέ μας γιατί χαθήκαμε

Του Ανδρέα Πετρουλάκη, από τους protagon.gr
Από ένα σχολείο του Αγίου Παντελεήμονα τη σημαία κρατούσε ένα μαυράκι που μετά έβγαζε φωτογραφίες με τους χαμογελαστούς συμμαθητές του. Το αισιόδοξο σχόλιο της ρεπόρτερ ήταν ότι οι παιδικές ψυχές δεν ξέρουν τι θα πει ρατσισμός. Όμως από ένα σχολείο της Κρήτης παρήλασαν μόνο κορίτσια. Ο λόγος ήταν ότι τη σημαία κρατούσε μαθήτρια αλβανικής καταγωγής και τα αγόρια αρνήθηκαν να συμμετάσχουν.
Τι συμπέρασμα βγαίνει από όλα αυτά; Μόνο ένα. Ότι τα συμπεράσματα δεν βγαίνουν από τις γενικεύσεις και τα στερεότυπα που κατακλύζουν τα μυαλά μας και ότι η περιπτωσιολογία δεν αποτελεί ούτε δημοσιογραφία ούτε πολιτική ανάλυση.
Κοίτα να δεις που το πάλαι ποτέ πράσινο νησί, αλλά πάντα δημοκρατικό, βενιζελικό, αντιβασιλικό, προοδευτικό και δεν συμμαζεύεται, βγάζει ξαφνικά κάτι φυντάνια που δεν αντιλαμβάνονται την έννοια του νόμου, της αξιοκρατίας, της ισότητας ανεξαρτήτως χρώματος ή φυλής, ίσως και φύλου, δεν ξέρω. Τα κορίτσια που μεγάλωσαν μαζί τους γιατί είχαν άλλες αξίες; Ποια πρόχειρη δημοσιογραφική κοινωνιολογική ανάλυση μπορεί να εξηγήσει;
Κοίτα να δεις που τα παιδιά του πιο προχωρημένου φυλακίου του μετώπου μεταναστών -χρυσαυγιτών, του Αγίου Παντελεήμονα, της γειτονιάς που όντως η ανεξέλεγκτη πυκνότητα αλλοδαπών άλλαξε τη ζωή τους, τα παιδιά που στερήθηκαν την Παιδική Χαρά από αυτήν τη σύγκρουση, αγκάλιασαν τον μαυρούλη σημαιοφόρο τους. Ποια ανάλυση μπορεί να εξηγήσει πειστικά γιατί τα παιδιά οικογενειών που οπωσδήποτε σε ένα ποσοστό του ψήφισαν Χρυσή Αυγή είχαν πιο δημοκρατική, πιο αρχοντική συμπεριφορά από τους αρσενικούς γόνους της λεβεντογέννας;
Μη μας σκοτώνετε τα κλισέ μας γιατί χαθήκαμε. Γιατί πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ξαφνικά ότι δεν είμαστε ούτε οι καλύτεροι ούτε οι χειρότεροι. Ούτε ο λαός που αγαπά τους μετανάστες ούτε ο λαός που τους μισεί... Ούτε ο λαός που αναθρέφει το άλας της γης ούτε εκείνος που μεγαλώνει κομπλεξικά παιδάκια. Κυρίως ότι δεν είμαστε ίδιοι μεταξύ μας, Έχουμε παιδιά με συμπλέγματα που αναπαράγουν τα χειρότερα χαρακτηριστικά μας, έχουμε και παιδιά που ξεπερνούν τις αρετές μας. Έχουμε δασκάλους που εμπνέουν τους μαθητές σε γενναίες και κοσμοπολίτικες συμπεριφορές και άλλους που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αποτρέψουν τη φοβική, ρατσιστική συμπεριφορά των παιδιών.
Πριν από κοινωνικές ομάδες άβουλη μάζα, κοινή γνώμη, δημόσιο αίσθημα και όλες αυτές τις βολικές έννοιες που μας περιγράφουν, εν πολλοίς φαντασιακές και επινοημένες, είμαστε ένα σύνολο ατόμων με προσωπική ευθύνη, καλλιέργεια και αξιακό συστημα. Το περιβάλλον δηλαδή το πολιτισμικό επίπεδο και η Παιδεία ασφαλώς επηρεάζει συλλογικά αυτά τα χαρακτηριστικά μας αλλά με διαδικασίες αργές και βαθιές και όχι από τη μια στιγμή στην άλλη. Γι' αυτό και οι κρίσεις βγάζουν στην επιφάνεια τον εαυτό μας που είχαμε και όχι αυτόν που εκείνες έφτιαξαν- ας πάψουν λοιπόν πολιτικοί και δημοσιογράφοι να κατηγορούν την κρίση για τα κουσούρια μας. Και κάθε προσπάθεια κατηγοριοποίησής μας πρέπει να γίνεται με αυστηρά επιστημονικά κοινωνιολογικά, στατιστικά μέσα ή να μη γίνεται καθόλου, γιατί η πραγματικότητα είναι πάντα πιο περίπλοκη από αυτό που καταγράφουν οι άμεσες προσλαμβάνουσες παραστάσεις μας.

25 Οκτ 2013

Η κλεψύδρα του πολιτικού χρόνου



Του Γιάννη Βούλγαρη, από τα ΝΕΑ.
«Η πρωτοβουλία των 58, όπως κι αν σχολιάστηκε, δηλαδή θετικά ή αρνητικά, αναποδογύρισε την πολιτική κλεψύδρα. Ο χρόνος για την ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού τρέχει και θα διατρέξει όλον τον πολιτικό χάρτη» («Το Βήμα», 20-10-2013). Με αυτή την παραστατική περιγραφή ο γραμματέας της ΔΗΜΑΡ Σπύρος Λυκούδης συνόψισε καίρια το ζήτημα που έθεσε η έκκληση - πρόσκληση των 58 για την ανασυγκρότηση της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, όπως επίσης και την απήχηση που είχε. Πολλοί έχουν θυμίσει ότι η συζήτηση για την «Κεντροαριστερά» εμφανιζόταν κατά καιρούς στην ημερήσια διάταξη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Σωστά. Με μια μεγάλη όμως διαφορά. Τότε αφορούσε τον στρατηγικό προσανατολισμό και την πολιτική κουλτούρα ενός χώρου που ηγεμόνευε και εξέφραζε το μισό εκλογικό σώμα. Τώρα η συζήτηση περιλαμβάνει μεν το ζήτημα της ταυτότητας του χώρου, αλλά πρωτίστως αφορά την πολιτική επιβίωσή του. Δεν συζητάμε τι μορφή θα πάρει αυτό που υπάρχει, αλλά αν θα υπάρχει αυτό που σήμερα εμφανώς φθίνει.
Η απήχηση που είχε η έκκληση των 58, οι συναινέσεις και οι επιθέσεις που δέχτηκε οφείλονται κατ' αρχάς στη ρηματοποίηση του υπαρξιακού προβλήματος του ευρύτερου χώρου. Στην περιγραφή των αρνητικών επιπτώσεων που θα έχει η περιθωριοποίησή του. Κυρίως όμως οφείλεται στη σύνδεση της προσπάθειας αναζωογόνησής του με την έξοδο από την κρίση, με τη βαθμιαία επούλωση του τραύματος του νέου διχασμού και τη μελλοντική εικόνα της Ελλάδας στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Γιατί το κείμενο των 58 περιείχε μια προειδοποίηση. Δεν αρκεί να παρακολουθούμε με αγωνία την εξέλιξη του δημοσιονομικού πλεονάσματος, ούτε τον ρυθμό μείωσης της ύφεσης, ούτε τις παλινωδίες των δανειστών. Το πρόβλημα είναι ευρύτερο και σοβαρότερο. Οι συμπεριφορές και οι πρακτικές του πολιτικού - συνδικαλιστικού κατεστημένου, παλαιού και νέου, φιλοευρωπαϊκού και αντιμνημονιακού, μένουν απογοητευτικά κολλημένες στο κακό παρελθόν και επομένως προοιωνίζονται μια επισφαλή, ασταθή και αγκομαχούσα έξοδο από την κρίση. Η παραδοσιακή δημαγωγική πόλωση χωρίς ελάχιστο προγραμματικό υπόβαθρο όχι μόνο συνεχίζεται αλλά έχει λάβει εμφυλιοπολεμικά χαρακτηριστικά. Οι νέες υπόγειες διαπλοκές στο μεταβαλλόμενο τοπίο των νέων κομματικών συσχετισμών και της αναδιάταξης των μεγάλων συμφερόντων προμηνύουν την αναπαραγωγή της συστημικής διαφθοράς. Η άρνηση να αναληφθεί οποιαδήποτε σοβαρή πρωτοβουλία για τη μεταρρύθμιση ενός κράτους που φόρτωσε την κρίση του στον ιδιωτικό τομέα προαγγέλλει την κατάπνιξη και των μικρότερων ακόμα βημάτων εξορθολογσμού που έγιναν μέσω της πληροφορικής οργάνωσης των δημοσιονομικών λειτουργιών λόγω Μνημονίου. Το ύψος της φωνής των πιο ισχυρών συντεχνιών έχει χαμηλώσει, αλλά των πιο αδύναμων έχει σβήσει, προμηνύοντας ένα κράτος πρόνοιας πιο φτωχό αλλά και πιο άνισο. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες διαιωνίζουν μια πρακτική αδιέξοδη, ηττώνται η μία μετά την άλλη, απονομιμοποιούνται μέσα στον ακραίο συντεχνιασμό τους, χωρίς να μπορούν να ανοίξουν καν το κεφάλαιο ενός νέου συνδικαλισμού που θα προστατέψει τη μισθωτή εργασία του ιδιωτικού τομέα στους νέους εξαιρετικά δυσμενείς συσχετισμούς.
Η αγκύλωση του πολιτικού - συνδικαλιστικού συστήματος στις παλαιές συμπεριφορές εξηγεί τη στασιμότητα των κομματικών σχηματισμών και την αποστασιοποίηση των πολιτών έναντι των ίδιων των κομματικών επιλογών τους. Ψήφισαν αλλά δεν έχουν ταυτιστεί ακόμα με το κόμμα που διάλεξαν. Στη διπλή αναμέτρηση του 2012 έγινε ένας εκλογικός σεισμός αλλά το νέο κομματικό σκηνικό ενσωμάτωσε τη στιγμή της καταστροφής του προηγούμενου, της αγανάκτησης για τη χρεοκοπία, χωρίς την προοπτική για το μέλλον. Μπορεί να είναι φυσικό, αλλά το αποτέλεσμα είναι σαφές. Το νέο κομματικό σύστημα αποτελεί προς το παρόν εμπόδιο στην προοπτική ανασυγκρότησης της χώρας. Προέκυψε ένα κόμμα, η ΧΑ, εκτός συνταγματικού τόξου. Ένα άλλο δίπλα του, οι ΑΝΕΛ, εκτός ορθολογικού τόξου. Το ΚΚΕ παραμένει οικειοθελώς ένα κόμμα ιδεολογικής «μαρτυρίας». Ο χώρος του ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να συνειδητοποιήσει την πτώση του, ενώ διάφορα πρώην ηγετικά στελέχη του περιφέρονται αναζητώντας ατομικούς ρόλους. Η ΔΗΜΑΡ μάλλον παραδέρνει αναζητώντας μια κόχη να βολευτεί, και αυτή η αστάθεια την έκανε να μετατρέψει σε εσωκομματικό πρόβλημα ακόμα και την έκκληση των 58 που της έδινε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεργασίες ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς. Τέλος, ο μικρός δικομματισμός ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να αυτοτροφοδοτηθεί αναπαράγοντας όλα τα στερεότυπα και τα κόλπα της δικομματικής αντιπαράθεσης του παρελθόντος, λες και δεν άλλαξε τίποτα. Η ΝΔ προβάλλεται σαν εγγυητής της παραμονής της χώρας στην Ευρώπη με πρακτικές όμως «Καλαμάτας». Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει πεισματικά στον αρνητισμό και στην καταστροφολογία γιατί είναι η μόνη συγκολλητική δύναμη στο εσωτερικό του, ενώ κάθε βήμα προς τη μεταμνημονιακή εποχή απαιτεί προγραμματικές θέσεις, οπότε αρχίζουν οι εσωκομματικές συγκρούσεις.

Η κοινωνία όμως αρχίζει να κινείται διαφορετικά. Προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί, οι ατομικές και οικογενειακές στρατηγικές ξανασχεδιάζονται μέσα στις συνθήκες της κρίσης. Οι επιλογές των νέων ανθρώπων ήδη γίνονται στην προοπτική μιας άλλης Ελλάδας, πιο δύσκολης αλλά χωρίς τις αυταπάτες της μαγικής επιστροφής στην προ της χρεοκοπίας ευημερία. Μέσα στο ίδιο το πολιτικό σύστημα ενισχύεται η συνείδηση ότι μπαίνουμε στην εποχή της εθνικής ανασυγκρότησης, αν και λείπουν τα νέα πρόσωπα που θα τη σηματοδοτήσουν.
Η πρόταση για τη συγκρότηση του τρίτου πόλου και της ενιαίας κεντροαριστερής παράταξης έρχεται να συναντήσει αυτή την αναδυόμενη νέα φάση. Το αίτημα ήταν διάχυτο, υπόρρητο και αόριστο. Η πρωτοβουλία των 58 απλώς το έκανε δυνατότερο και πιο συγκεκριμένο. Τώρα λοιπόν ήρθε με έμφαση στην επιφάνεια, γράφτηκε στην εθνική ημερήσια διάταξη και ενσωματώθηκε στις διαδικασίες των κομμάτων του χώρου. Συναντά το ενδιαφέρον των πολιτών με τη διάδοση ανάλογων ομάδων πρωτοβουλίας στις πόλεις και τη συμμετοχή μέσω Διαδικτύου (http: //.kentro.aristera.gr/start). Ουσιαστικά θέτει με διαφορετικούς όρους το σημερινό μείζον αίτημα. Η αναμόρφωση του νέου κομματικού συστήματος τώρα, πριν αυτό παγιωθεί και μαζί παγιώσει τις σημερινές εμφανείς παθογένειές του, είναι κεντρικό, σχεδόν αφετηριακό, αίτημα για την εθνική ανασυγκρότηση της χώρας στη νέα εποχή. Ένας υπολογίσιμος τρίτος πόλος αυξάνει τις δυνατότητες συμμαχιών για τον σχηματισμό κυβερνήσεων. Και αυτό το προφανές απαντά στη συκοφαντική ανοησία που ακούγεται ότι η πρόταση σημαίνει «στρατηγική σύμπλευση με τη ΝΔ». Πέρα όμως από αυτά, η συγκρότηση της ενιαίας κεντροαριστερής παράταξης θα δώσει μια νέα κομματική ταυτότητα στον κόσμο που είναι ή ήταν στο ΠΑΣΟΚ, και που τώρα δυσκολεύεται να το δηλώσει. Θα δώσει επίσης ένα ευρύτερο πεδίο δράσης στον κόσμο της ΔΗΜΑΡ που συμπιέζεται στο σημερινό κομματικό σκηνικό, με όλο και πιο περίεργες παρέες.
Και κάτι τελευταίο αλλά ίσως σημαντικότερο. Η συγκρότηση της ενιαίας κεντροαριστερής παράταξης, αν υπάρξει, είναι το πολιτικό σχέδιο της γενιάς των τριαντάρηδων και σαραντάρηδων. Δένει τη σημερινή τους ένταξη στον προοδευτικό χώρο με την περιπέτεια της εθνικής ανασυγκρότησης της Ελλάδας. Δύσκολα θα βρουν στη σημερινή κατάσταση ισχυρότερο όραμα που να προσφέρει συναισθηματική φόρτιση στην πολιτική τους επιλογή.

22 Οκτ 2013

ΕΛΙΑ: το κόμμα μιας άλλης μεσαίας τάξης;

Είναι εκπαιδευτικός στη Μέση Εκπαίδευση και ο διαχειριστής του blog «μη μαδάς τη μαργαρίτα»
Δύο φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους ειδήσεις αποτυπώνουν εμφατικά την κυρίαρχη αντίθεση της ελληνικής κοινωνίας. Η μια αναφέρεται στην επίθεση που δέχτηκαν οι επιθεωρητές του Υπουργείου Υγείας από συνδικαλιστές όταν επισκέφθηκαν για έλεγχο το νοσοκομείο της Κέρκυρας. Η άλλη αναφέρεται στα εμπόδια που βάζει η ελληνική γραφειοκρατία στον εξορθολογισμό των οργανισμών που είναι επιφορτισμένοι να υποστηρίζουν τις εξαγωγές και να διευκολύνουν την ξένη επενδυτική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Πρόκειται για δυο παραδείγματα που αναδεικνύουν, όχι απλά τα αίτια του ελληνικού δράματος, αλλά κυρίως την αδράνεια που παρουσιάζει η χώρα μας στην ανάπτυξη.

Αν το πολιτικό σύστημα έχει ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση αυτό συνίσταται στη διατήρηση των δομών του ελληνικού κράτους και κατά συνέπεια του υπάρχοντος οικονομικού μοντέλου. Βεβαίως και αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα δεν μπορούν να εξελίσσονται όπως πριν. Αλλά η νέα γι αυτό εποχή δεν περιλαμβάνει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγή παραδείγματος. Το σύστημα είναι υποχρεωμένο να αποδεχθεί την υποτίμηση των αξιών, να συμβιβαστεί με ένα φτωχότερο κράτος και λιγότερα κέρδη. Αλλά δεν θέλει με τίποτα να προχωρήσει στον εξορθολογισμό της διοίκησης και την αποδυνάμωση του πελατειακού κράτους. Γιατί αυτό το κράτος είναι ο εαυτός του.
Το πολιτικό σύστημα δεν είναι μόνο τα κόμματα και τα πολυπλόκαμα συστήματα εξουσίας. Είναι κάθε δομή που σχετίζεται με το κράτος και τη δημόσια διοίκηση, είναι τα συνδικαλιστικά όργανα και ικανό μέρος των εργαζομένων σε αυτό. Μερικές δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι αγωνίζονται νυχθημερόν για να διατηρήσουν αλώβητες όλες τις παθογένειες του ελληνικού δημοσίου. Θεωρούν το δημόσιο οργανισμό στον οποίο υπηρετούν ιδιοκτησία τους και εργαλείο προσωπικής επιβίωσης. Οδηγός για κάποιους, που δεν είναι λίγοι και δεν είναι όλοι, δεν είναι το συλλογικό αλλά μόνο το ατομικό συμφέρον. Στον αγώνα αυτό αναγκάζονται να συμμαχήσουν με τους συναδέλφους τους, προκειμένου να πετύχουν τους προσωπικούς τους στόχους, αλλά η συμμαχία αυτή είναι μια λυκοφιλία και δεν έχει σχέση με συναδελφικότητα ή συντροφικότητα. Η παντελής έλλειψη αξιολόγησης, η παντελής έλλειψη του πιο στοιχειώδους πραγματικού και όχι προσχηματικού ελέγχου, η συναλλαγή των διευθυντών με τους υπαλλήλους και τους συνδικαλιστές τους, διαμορφώνει τους όρους λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης στην Ελλάδα του σήμερα, όπως και του χτες.
Ήδη στα σχολεία ετοιμάζονται απεργίες κατά του παρουσιολόγιου. Οι διοικητικοί υπάλληλοι των πανεπιστημίων κλείνουν τις σχολές, φράζουν το δρόμο στη μόρφωση και στην έρευνα, γιατί δεν θέλουν να αξιολογηθούν. Στα νοσοκομεία οι συνδικαλιστές είναι έτοιμοι να βάλουν τα στήθη τους προκειμένου να προστατεύσουν συναδέλφους τους που απουσιάζουν αδικαιολογήτως από τη θέση τους. Στη γειτονιά μου, ο πιο μισητός άνθρωπος είναι ο διευθυντής δημοτικού που έχει φτιάξει ένα σχολείο πρότυπο, επειδή δεν αφήνει τους γονείς να του το κάνουν μπάχαλο. Το 1998 στον πρώτο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης, ένα εξαγριωμένο πλήθος ορμούσε κατά όσων πήγαιναν να δώσουν εξετάσεις. Χρειάστηκαν δακρυγόνα για να οπισθοχωρήσει.
Οι νόμοι και οι διατάξεις, οι υπουργικές αποφάσεις είναι υποχρεωμένες να τηρούν το εθιμικό δίκαιο, να λαμβάνουν υπόψη τους τα συμφέροντα ομάδων, καστών, κομματικών φατριών προκειμένου να τύχουν αποδοχής από το παντοδύναμο σύστημα. Οι όποιες μεταρρυθμίσεις μετά την πρώτη καθολική αντίσταση, γίνονται παιχνίδι στα χέρια της γραφειοκρατικής καμαρίλας όταν προσπαθούν να μπουν σε εφαρμογή. Αργά αλλά σταθερά οι αλλαγές διολισθαίνουν στην προηγούμενη κατάσταση μέχρι να έρθει ο ίδιος ο νομοθέτης να ακυρώσει το νόμο που έφτιαξε. Δεν είναι απλά το πολιτικό κόστος. Δεν είναι απλά η οικονομική διαπλοκή. Δεν είναι μόνο ζήτημα διαφθοράς. Είναι η λατρεία της κακοτεχνίας. Μια παγιωμένη πεποίθηση που θέλει το δημόσιο αναποτελεσματικό, μίζερο, βρώμικο, κακό.
Τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν χρειάζεται να αξιολογηθούν για να βρεθούν ελλειμματικά. Αρκεί να τα επισκεφθεί κανείς, να δει τους τοίχους, τις τουαλέτες, τους κοινόχρηστους χώρους τους, το εξωτερικό περιβάλλον. Και όμως εκεί μέσα δουλεύουν επιστήμονες και σπουδάζουν νέοι άνθρωποι. Πως το ανέχονται; Φωνάζουν οι δήμοι ότι αδικούνται από την κεντρική διοίκηση, ότι δεν έχουν χρήματα. Και τα χρόνια της δανεικής ευφορίας, όταν πλημμύριζαν από τα χρήματα των ΜΟΠ και των ΕΣΠΑ, ποια ήταν η εικόνα της κάθε πλατείας, των δρόμων, των γηπέδων και των «παιδικών χαρών»; Υπήρχαν και υπάρχουν σε άλλη χώρα της Ευρώπης πιο ξεροί και κίτρινοι «χώροι πρασίνου»; Υπάρχουν στον κόσμο ομορφότερες παραλίες με περισσότερες φυτεμένες γόπες τσιγάρου;
Δεξιά και Αριστερά ως κομματικοί σχηματισμοί συναγωνίζονται είτε ως κυβέρνηση είτε ως αντιπολίτευση να αποδείξουν στο πλήθος ότι καμιά αλλαγή δεν θα περάσει, κανένα μνημόνιο δεν θα επιβάλλει την αλλαγή παραδείγματος, καμιά τρόικα δεν θα μας αλλάξει συνήθειες. Γιατί η καθημερινότητα συνθλίβει κάθε θετικό νομοθέτημα, γιατί «δεν υπάρχουν θεσμοί, υπάρχει μόνο λαός». Και ο «λαός», δηλαδή το δικό τους σύστημα, δεν θέλει να προδώσει το τριτοκοσμικό παρελθόν του δεν θέλει να γίνει Ευρώπη, έστω και αν θέλει να ανήκει σ αυτήν.
ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ως κυβερνώσες πολιτικές δυνάμεις είναι υποχρεωμένες από την τρόικα να κάνουν κάποιες μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα. Είναι όμως κυρίως λογιστικού τύπου και οδηγούν απλά σε απολύσεις και όχι σε αναδιάρθρωση. Απολύσεις που λέγονται αλλά δεν γίνονται. Ή γίνονται αλλά επανέρχονται από το παράθυρο. Ή γίνονται οριζόντια χωρίς καμιά ουσιαστική αξιολόγηση και πιθανά να αδικούν τόσο τους εργαζόμενους όσο και το δημόσιο. Μεταρρυθμίσεις όμως δεν είναι μόνο η μείωση ή η κινητικότητα του προσωπικού. Είναι η αναμόρφωση του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα, η ανακατασκευή των οργανωτικών δομών ( ιεραρχία κλπ), ο επαναπροσδιορισμός του αντικειμένου χιλιάδων υπηρεσιών, τμημάτων, διευθύνσεων κλπ. Που ως γνωστό δεν γίνονται και δεν θα γίνουν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ (και από κοντά και η ηγεσία ΔΗΜΑΡ) αντιστέκονται σε κάθε εξορθολογισμό του δημοσίου. Ο ένας ευθαρσώς και δυναμικά, η άλλη υπόρρητα και διαλλακτικά. Δεν είναι απλά η θέση της αντιπολίτευσης που τους επιβάλει μια τέτοια στάση. Είναι η διαχρονική πολιτική αντίληψη της Αριστεράς, ότι το κράτος πρέπει να είναι υδροκεφαλικό, σπάταλο, βραδύ και να δουλεύει μόνο προς όφελος των εργαζομένων σε αυτό. Η απέχθεια για κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, μεγάλη ή μικρή, η ογκώδης άγνοια της πραγματικής οικονομίας τους οδήγησε να θεωρούν τα σκανδαλώδη προνόμια και τη λούφα του δημοσίου, ως κεκτημένα εργατικά δικαιώματα και να τα προστατεύουν. Η Αριστερά σήμερα διαθέτει τα πιο τυπικά κόμματα του Δημοσίου, τόσο ως στελεχικό δυναμικό, όσο και ως πολιτικό λόγο.
Η κομμουνιστική Αριστερά ήταν υποχρεωμένη να υπερασπίζεται την εργατική τάξη και έθετε πάντοτε, σε όλον τον κόσμο, το πρόβλημα της παραγωγής. Στην Ελλάδα του 2013 ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ δεν λένε κουβέντα για το παραγωγικό πρόβλημα της χώρας. Για τη στενή και αδύναμη παραγωγική βάση και πως αυτή θα αλλάξει. Αντιθέτως σε κάθε ευκαιρία δηλώνουν ότι αν έρθουν στην εξουσία θα εκδιώξουν τις ξένες εταιρίες και θα κρατικοποιήσουν τα πάντα, από τις ΔΕΚΟ και τις Τράπεζες, μέχρι τα λιμάνια και τις μεγάλες παραγωγικές μονάδες που έχουν απομείνει. Για την Αριστερά του σήμερα οι νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν μόνο στο δημόσιο και τις ΔΕΚΟ. Οι μισθοί θα καλυφθούν από τη βαριά φορολογία που θα εφαρμοστεί πάνω στο εγχώριο μεγάλο κεφάλαιο. Το οποίο παρεμπιπτόντως ή έχει φύγει στο εξωτερικό ή ψυχορραγεί ή ήδη φορολογείται αγρίως. Ή φοροδιαφεύγει συνεργαζόμενο με αυτό το ίδιο το κράτος που η Αριστερά θέλει να διασώσει. Θα καλυφθούν από τα χρήματα που έχουν διαφύγει στις offshore που ως γνωστόν είναι αδύνατον να ελεγχθούν. Αλλά στην εποχή της παγκοσμιοποίησης ποιος θα κάτσει στην Ελλάδα να φορολογείται αγρίως και να παλεύει με τα θηρία για να τρέφονται στρατιές δημοσίων υπαλλήλων που δεν παράγουν καμιά προστιθέμενη αξία; Και ποιος θα έρθει να επενδύσει τα λεφτά του σε μια χώρα που η αξιωματική αντιπολίτευση τον απειλεί με εθνικοποιήσεις; Μόνο σκοτεινοί ανατολικοί ολιγάρχες για αρπακτές και ξέπλυμα με το πιστόλι στην μασχάλη.
Ακόμα και αν πιστέψουμε ότι η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι έτοιμη να εκτελέσει τα μνημόνια και να συμβιβαστεί με το καπιταλιστικό σύστημα, η ίδια η πολιτική προετοιμασία του κόμματος μας γεμίζει αμφιβολίες. Γιατί πως ξαφνικά χωρίς καμιά επεξεργασία, θα αναλάβουν να τρέξουν την κρατικοδίαιτη οικονομία; Και πως θα τη βγάλουν από το τέλμα χωρίς διεθνείς πολιτικές συμμαχίες; Ποιον ξένο επενδυτή θα πείσουν ως κυβέρνηση όταν μέχρι χτες τον φοβέριζαν ως αντιπολίτευση; Όσοι λοιπόν προσπαθούν να μας πείσουν ότι η παραδοσιακή Αριστερά έχει κρυφή πολιτική ατζέντα μας ζητούν να την υποστηρίξουμε χωρίς να τη γνωρίζουμε. Καταλαβαίνω ότι ο «λαός» ενθουσιάζεται στην ιδέα να γίνει σύσσωμος ένας δημόσιος υπάλληλος, αλλά δεν είναι όλοι οι πολίτες κουτοί. Και αν ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα δεν μπορεί να πάρει κεφάλι στις δημοσκοπήσεις αυτό δεν οφείλεται τόσο στην ανοχή της βίας, όσο στην έλλειψη λογικής πρότασης για το παραγωγικό ζήτημα. Διότι αυτός ο «λαός» που θέλει να γίνει ΔΥ ελληνικών προδιαγραφών, ξέρει πολύ καλά ότι χρειάζεται και κάποιους να δουλεύουν στην παραγωγή για να τον πληρώνουν.
Το άμεσο μεγάλο πρόβλημα είναι η κυβέρνηση. Η ΝΔ που διαχειρίζεται την κρίση. Θα περίμενε κανείς ότι μια κυβέρνηση που εφαρμόζει ένα τόσο σκληρό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής με αυστηρές ρήτρες, θα αναζητούσε σωσίβιο στην ιδιωτική οικονομία. Θα ενθάρρυνε τις επενδύσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό και την τοποθέτηση ξένων κεφαλαίων στη χώρα. Θα διαμόρφωνε ένα ελκυστικό περιβάλλον για επενδύσεις γενικώς. Αντιθέτως, βλέπουμε ότι το αποφεύγει. Ούτε διαμορφώνει ένα σταθερό φορολογικό σύστημα, ούτε φτιάχνει ειδικές φορολογικές ζώνες, ούτε μειώνει τη γραφειοκρατία, ούτε περιορίζει τη διαφθορά. Δεν κάνει τίποτα το φιλελεύθερο. Γιατί ακόμα και η Δεξιά στη χώρα αυτή είναι κρατικιστική. Μόνο το κατώτερο μεροκάματο υποβίβασε, κάτι όμως που το είχε ήδη επιβάλει η αγορά εργασίας λόγω της ύφεσης. Η Δεξιά έχει μάθει να δουλεύει μόνο με κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες, με εθνικούς προμηθευτές. Καταλαβαίνει ότι αν το επιχειρηματικό παιχνίδι ανοίξει σε ένα σύγχρονο γήπεδο, ο ρόλος των πολιτικών παραγόντων θα περιοριστεί και η ισχύς τους θα μειωθεί. Νέες ελίτ θα δημιουργηθούν οι οποίες δεν θα ελέγχονται από το παραδοσιακό πολιτικό προσωπικό. Νέα κόμματα θα αντικαταστήσουν τα παλιά.
Και εδώ έρχεται στο προσκήνιο η πρωτοβουλία των 58 κανονικών ανθρώπων. Αν έχει ένα λόγο ύπαρξης η ΕΛΙΑ δεν είναι αφηρημένα η ανασύσταση του χώρου της κεντροαριστεράς κλπ. Είναι η πρόταση άλλου οικονομικού μοντέλου, δηλαδή άλλου κράτους. Αιχμή της ΕΛΙΑΣ δεν μπορεί παρά να είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση, η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης με οδηγό τη γνώση και έμφαση στις εξαγωγές. Και δεν θα είναι η ΕΛΙΑ αυτή που θα προτείνει, αλλά η ίδια η αγορά για το είδος, τον όγκο, τον τρόπο των επενδύσεων. Η ΕΛΙΑ θα φροντίσει να διαμορφώσει ένα κράτος φιλικό προς τον επιχειρηματία αλλά και τον εργαζόμενο. Ένα κράτος δικαίου που θα ευνοεί την παραγωγή πλούτου για όλους και θα παρακολουθεί στενά αν τηρούνται οι κανόνες του παιχνιδιού. Ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό και ερευνητικό δίκτυο που θα υποστηρίζει με στελέχη και γνώσεις την ιδιωτική οικονομία. Δεν ξέρω ειλικρινά αν ΔΗΜΑΡ και ΠΑΣΟΚ που καλούνται ως συνεταίροι στην ΕΛΙΑ έχουν παρόμοιες αντιλήψεις. Η ιστορία τους αποδεικνύει το αντίθετο, αλλά αυτό δεν σημαίνει και τίποτα. Η πραγματικότητα συνθλίβει και αλλάζει τις πολιτικές και τους ανθρώπους. Διαφορετικά, δεν βλέπω να υπάρχει άλλος τρόπος να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, να αξιοποιηθούν το επιστημονικό δυναμικό και οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας που δεν είναι και πολλές.
Το καταναλωτικό μοντέλο οικονομίας που είχαμε έχει πεθάνει προ πολλού. Είναι αδύνατον να αναστηθεί και να δώσει ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Τα λίγα και αδύναμα έργα υποδομής που φαντάζουν ως λύση δεν αρκούν, άσε που δεν ξεκινούν ποτέ. Ποτέ δεν αρκούσαν έστω και αν ήταν μεγάλα. Οι δρόμοι, οι γραμμές και τα λιμάνια θέλουν προϊόντα για να τα τρέξουν. Κανένα κούρεμα χρέους και καμιά έξοδος στις αγορές χρήματος των υψηλών επιτοκίων δεν θα λυτρώσουν μια χώρα που αδυνατεί να επενδύσει και να παράγει. Που αδυνατεί να γίνει εμπορικός κόμβος και κοιτίδα καινοτομιών. Που αδυνατεί να έχει πολιτικό προσωπικό που συνεννοείται. Το κράτος ακόμα και αν μειώσει δραστικά τα έξοδά του, ακόμα κι αν φτιάξει τα αναγκαία πλεονάσματα, δεν θα παράγει ποτέ από μόνο του και δεν θα διανείμει πλούτο στους πολίτες του. Θα είναι ένα φτωχό, περισσότερο ταξικό και άδικο κράτος που θα γεννά στην κοινωνία εκρηκτικές και ανώφελες αντιθέσεις μέχρι την ολοκληρωτική καταστροφή του.
Η ΕΛΙΑ, που φυτρώνει σήμερα στην ελληνική γη, πρέπει να γίνει η πολιτική έκφραση μιας καινούργιας μεσαία τάξης. Μιας τάξης νέων, υγιών και κανονικών ανθρώπων που αγαπούν την δουλειά, τον πλούτο ( αλλά δεν το κάνουν θέμα) και τη δικαιοσύνη, που πιστεύουν στη συνεργασία και στην αλληλεγγύη. Μια έκφραση ελευθερίας και δημοκρατίας. Ένα τέτοιο κόμμα είναι αδύνατο να γίνει διασώστης του παλιού. Γιατί θα είναι φτιαγμένο από μέλλον.

20 Οκτ 2013

Η δουλειά της κεντροαριστεράς


Του Γιάννη Αναστασάκου, από τους protagon.gr

Κοινή διαπίστωση κι αφετηριακή σκέψη είναι πως η Ελλάδα, μετά το 1996 και τον εθνικό στόχο της ένταξης στην Ενωμένη Ευρώπη και την ευρωζώνη, δεν φρόντισε να διαμορφώσει παρόμοιας εμβέλειας στόχο.

Το υποκατάστατο των Ολυμπιακών αγώνων έλαμψε σαν πυροτέχνημα. Και έσβησε αντίστοιχα γρήγορα.

Ο στόχος της ένταξης στην Ενωμένη Ευρώπη και στην ευρωζώνη, επειδή ήταν εθνικός, στοίχισε σαν μαγνήτης πίσω του τις πιο ετερόκλητες, ανταγωνιστικές δυνάμεις.

Όταν τον πετύχαμε, δεν κατανοήσαμε τη σημασία του σαν ευθύνη αλλά μόνο σαν ωφελήματα χωρίς περιορισμούς και υποχρεώσεις.

Το κυριότερο, δεν ψάξαμε για νέα θέση της χώρας στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ανταγωνισμό, ώστε να συνεχίσουμε με νέους στόχους και σχέδιο.

Βολοδέρναμε έως το 2009 χωρίς σχέδιο, ξοδεύοντας αμέριμνα.

Ούτε την παγκόσμια κρίση του 2008 κατανοήσαμε. Την επακόλουθη κρίση ρευστότητας, το τέλος του φθηνού χρήματος και τις συνέπειες του στην πήλινη οικονομία μας.

Διαπραγματευθήκαμε το μνημόνιο, ανέτοιμοι σε γνώσεις και μέθοδο, σε δραματικές και σχεδόν εχθρικές συνθήκες με μια ανέτοιμη, εξίσου πανικόβλητη με εμάς Ευρώπη. Χωρίς στόχο άλλον από την αποτροπή της χρεοκοπίας. Στην ουσία δεν ξέραμε τι να ζητήσουμε πέραν της συνδρομής.

Μετά από πέντε χρόνια διαχείρισης εκτάκτου ανάγκης, με σωρευτική ύφεση 25% περίπου, ως τίμημα- και μοναδικό πολιτικό επιχείρημα- για την αποτροπή της ασύντακτης χρεοκοπίας, αναζητείται το περίφημο σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης. Αναζητείται;

Μερικές καίριες παραδοχές έχουν ειπωθεί, καταγραφεί και αναλυθεί.

1. Δεν υπάρχει επιστροφή στο παρελθόν της ευδαιμονίας φθηνού χρήματος χωρίς παραγωγή. Η χώρα, άθελά της και σήμερα πια άκρως επώδυνα έζησε για μια δεκαετία και εκμεταλλεύθηκε τα κενά της Ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής. Υπέστη και τις συνέπειες. Συνθήκες φθηνού χρήματος με ταυτόχρονη απουσία ευρωπαϊκών μηχανισμών ελέγχου δεν προβλέπονται.

2. Η Ελλάδα έχει υποστεί καταστροφή και οι μετασχηματισμοί της κρίσης θα έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες. Ούτε οι ακροδεξιές τάσεις, ούτε το ανορθολογικό παραλήρημα, ούτε η κοινωνική οργή θα περιορισθούν δραστικά με τις αναγγελίες πλεονασμάτων. Η κρίση του κομματικού συστήματος θα διαρκέσει και η δημοκρατία θα δοκιμασθεί.

3. Ο κόσμος οργανώνεται σε ενώσεις όπως ΗΠΑ, Ευρώπη, Κίνα, Ινδία λιγότερο ή περισσότερο ομοιογενείς και αναπτύσσει δίκτυα με ρυθμούς που η τεχνολογία διαρκώς αυξάνει.

Με άλλα λόγια η παγκοσμιοποίηση ξεπερνά το πρώτο στάδιο χρηματοοικονομικής μόνο απελευθέρωσης και εισέρχεται ρυθμισμένα σε επιταχυνόμενες ροές ανταλλακτικών δικτύων. Οι χώρες όπως και τα άτομα οργανώνουν την επιβίωσή τους ψάχνουν νόημα, θέση, πλεονέκτημα, προορισμό στον νέο, άγνωστο κόσμο.

4. Σε αυτές τις συνθήκες η Ελλάδα έχει φυσικά, γεωπολιτικά πλεονεκτήματα ως πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διακίνηση πρώτων υλών και αγαθών. Έχει πολιτισμικά πλεονεκτήματα λόγω της συγκρότησης της δυτικής νεωτερικότητας από τον 17ο αιώνα και μετά. Έχει τουριστική μοναδικότητα κυρίως λόγω διάρκειας του καλοκαιριού και της πληθώρας των νησιών. Το κλίμα, η τεχνολογία και η γεωδιαμόρφωση επιτρέπουν την αγροτική παραγωγή μοναδικής σχεδόν ποιότητας συγκεκριμένων προϊόντων που να πρωτοπορούν στον διεθνή ανταγωνισμό.

Η Ελλάδα μπορεί να γίνει:

1. διαμετακομιστικό κέντρο της Ευρασίας σε πρώτες ύλες με τους αγωγούς φυσικού αερίου και τη μεταφορά πετρελαίου. Να οργανώσει και να διαχειρισθεί χώρους αποθήκευσης σε προϊόντα και πρώτες ύλες.

2. μουσείο, μήτρα της Ευρώπης ως ιστορική κληρονομιά και τόπος ήπιας, εύκρατης αναψυχής στο μοναδικό δίκτυο πανέμορφων αιγαιοπελαγίτικων βράχων που ονομάζουμε νησιά.

3. παραγωγός συγκεκριμένων αγροτικών προϊόντων και βοτάνων υψηλής ποιότητας.

4. να συμμετέχει με προστιθέμενη αξία στα παγκόσμια δίκτυα γνώσης, καινοτομίας, έρευνας παράγοντας ευρηματικά στους παραπάνω τομείς ώστε να διατηρεί και να ανανεώνει το συγκριτικό της πλεονέκτημα. Προσανατολίζοντας παραγωγικά την παιδεία της στις πραγματικότητες της οικονομίας και των κοινωνικών δραστηριοτήτων.

Για να υποστηρίξει και να επιτύχει αυτή τη θέση η χώρα έναντι όμορων χωρών ως κέντρων μεταφοράς, άλλων χωρών ανταγωνιστικών ως τουριστικών προορισμών ή παραγωγών αγροτικών προϊόντων χρειάζεται να αλλάξει ριζικά το παραγωγικό της πρότυπο.

Να εγκαταλείψει χωρίς δεύτερη σκέψη τις δραστηριότητες εντάσεως εργασίας όπου ακόμη κι αν έχει παράδοση, δεν διαθέτει κανένα πλεονέκτημα έναντι κυρίως των ασιατικών χωρών.

Να επενδύσει με απόλυτη προτεραιότητα σε υποδομές μεταφορών και αποθήκευσης. Στην υψηλή τεχνολογία διαχείρισης και μεταφοράς εμπορευμάτων ενέργειας και πρώτων υλών.

Η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει τα δικά της ανταγωνιστικά δίκτυα σε αυτούς τους τομείς.

Ανάμεσα σε ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες και λιμάνια προτιμούμε λιμάνια.

Ανάμεσα σε αυτοκινητοβιομηχανία και αυτοκινητόδρομο προτιμούμε τον τελευταίο.

Η Ελλάδα σε συνεργασία αλλά και ανταγωνισμό με την Ιταλία κυρίως αλλά και τη Γαλλία έχουν το απόλυτο πλεονέκτημα στην παραγωγή μυθοπλασίας, δηλαδή πρακτικού νοήματος επιβίωσης, ατομικού προορισμού, αίγλης και ονείρου για τον μη Δυτικό κόσμο, για τον γεωμετρικά αυξανόμενο τουρισμό ασιατών επισκεπτών.

Για παράδειγμα οι αρχαιολογικοί χώροι είναι η μνήμη μας αλλά και βιομηχανία νοήματος. Θέλουν συντήρηση, έκθεση, προβολή. Εξειδικευμένο προσωπικό, τεχνολογίες ασφάλειας, αισθητικής ανάδειξης, τεχνικές και πολυμέσα αφήγησης.

Ζητούν επιπλέον συνείδηση της ιερότητας που γεννά η παγκοσμιότητα του χώρου.

Η Ακρόπολη δεν είναι μπαλκόνι για να κρεμάει ο καθένας την μπουγάδα των συνθημάτων του.

Είναι εύκολο να συνεχίσει η παράθεση. Στη διοίκηση, την οικονομία, τους θεσμούς, το κοινωνικό και το κράτος δικαίου.

Είναι όμως πιο απαραίτητο να ειπωθεί με δυο λόγια...

Να πάμε μπροστά, να γυρίσουμε πίσω, από την κατανάλωση στην παραγωγή.

Να βρούμε εμείς τον προορισμό, να περιγράψουμε τον ρόλο, να κατακτήσουμε τη θέση μας στον κόσμο. Να δώσουμε ταυτότητα και ζωή στις πόλεις μας. Μέλλον στα εξωαστικά κέντρα.

Απασχόληση, παραγωγή και παιδεία αντί για κατανάλωση, συσσώρευση και επίδειξη.

Να οργανώσουμε τις επιστήμες, την παιδεία μας στη βάση αυτή. Την παραγωγή τεχνογνωσίας και τεχνολογίας για βέλτιστη διαχείριση πόρων, για διακίνηση αγαθών. Μακάρι και τη διακίνηση ιδεών.

Ο 5ος χρυσός αιώνας της Αθήνας δεν ήταν τίποτε περισσότερο από αυτό το τρίπτυχο.

Για να διεκδικήσει αυτή τη θέση η Ελλάδα δεν μπορεί να κλείσει, δεν γίνεται να συμπεριφέρεται σαν έθνος ανάδελφο, να αντιδρά φοβικά σαν μόνιμα πολιορκούμενη.

Η Ελλάδα πρέπει να γίνει πύλη επικοινωνίας όχι φράκτης αποτροπής των μετακινήσεων.

Χώρα της φιλοξενίας στις μεταναστευτικές ροές, της ανεκτικότητας στις πολιτισμικές διακινήσεις. Ευέλικτη, με τη σιγουριά της αυτοπεποίθησης που χαρίζει ένα μοναδικό ιστορικό παρελθόν, άνετη στην πολυκοσμία και τον θόρυβο της αποβάθρας, της πλατφόρμας, της στάσης. Άνετη γιατί οι αποσκευές της δεν βαραίνουν, δεν χάνονται. Η Ελλάδα έχει στις παρακαταθήκες της τη γνώση και τις ικανότητες να γίνεται κέντρο, να οσμώνει, να επινοεί δημοκρατία. Έχει τη γλώσσα της.

Θέλει το ευρώ, το κοινό νόμισμα του εμπορίου, όχι τη δραχμή της απομόνωσης.

Θέλει ασφάλεια, αμοιβαίο σεβασμό με τους γείτονες, χρειάζεται εσωτερική πολιτική σταθερότητα.

Χρειάζεται θεσμούς δικαίου και δικαιοσύνη αποτελεσματική, ικανή να αντιμετωπίσει ευρηματικά το πρωτότυπο χωρίς ηθικές εκπτώσεις, ταξικές διακρίσεις, στενοκεφαλιές κι αναχρονισμούς.

Οι συνέπειες, επαγωγικά, αυτής της κεντρικής επιλογής μπορούν να αρθρώνονται στην αρχιτεκτονική του λεγόμενου σχεδίου ανασυγκρότησης.

Από τους θεσμούς στο πολιτικό-κομματικό σύστημα έως την ενθάρρυνση και θεσμική ανάδειξη των δικτύων πολιτών, της αφανούς διακυβέρνησης των σπουδαίων μικρών και καθημερινών δράσεων.

Οι θεσμοί χρειάζεται να ενσωματώσουν οργανικά, όχι απλά να περιγράψουν οργανωτικά, να μετακινήσουν δηλαδή τον λογικό τους πυρήνα στην ψηφιακή και δικτυακή εποχή... Με πολλές ρυθμιστικές και ελάχιστες εποπτικές μονάδες διοίκησης που διευκολύνουν δεν περιορίζουν, ρυθμίζουν δεν οργανώνουν, αναδεικνύουν δεν καθοδηγούν την τοπική παραγωγή οικονομικής και κοινωνικής δράσης.

Ο ενεργός πολίτης και ο εθελοντής έχουν γίνει κλισέ βαρύγδουπα, κενά και κομφορμιστικά στο επίσημο λεξιλόγιο.

Τα άτομα σήμερα αποφασίζουν να δράσουν στον προσωπικά προσλήψιμο κόσμο τους, για να τον ομορφύνουν, να μοιραστούν, να βελτιώσουν συνθήκες ασφάλειας, λειτουργικότητας, με δυο λόγια για να ζουν καλύτερα κάθε μέρα.

Εκεί στις άκρες των δικτύων, στις δράσεις των μικρών κοινοτήτων, υπάρχει όπως και στη ζωή, η νεότητα του δαρβινισμού, ο ριζοσπαστισμός της επιβίωσης. Εκεί σκέφτονται «έξω από το κουτί», εκεί παράγεται η κοινωνική καινοτομία. Κι ότι μοιάζει ν’ αξίζει, διαχέεται με επιδημική ταχύτητα.

Γιατί η παγκοσμιοποίηση δεν έχει επέλθει μόνο στις αγορές και στην κίνηση κεφαλαίων. Η εξίσου ουσιώδης παγκοσμιοποίηση είναι στον ιστό και στο κινητό, είναι ατομική και παντοδύναμη. Αυτή η σμίκρυνση του παγκόσμιου, η άμεσα εξατομικευμένη πρόσληψη του οικουμενικού μικραίνει τις συλλογικότητες και δίνει την επιλογή του υποκειμένου στο άτομο, διευρύνει τις σφαίρες ύπαρξης. Αλλάζει τη συνείδηση.

Αυτό τον πλούτο ανθρώπινου δυναμικού, βιωμάτων και παραδειγμάτων, τον χρειαζόμαστε, τον απαιτούμε, οφείλουμε να τον αναδείξουμε.

Αυτή την τέχνη ανάδειξης να καλλιεργήσουν οι θεσμοί, να επωάσει η παιδεία, να δικτυώσουν και να αφηγηθούν τα σημερινά άστοχα, στείρα, φοβικά Μέσα.

Η κεντροαριστερά δεν είναι μόνο το σχέδιό της. Είναι η δυνατότητα να ονειρευόμαστε ένα μέλλον θετικά και βάσιμα. Όχι μισώντας, δημιουργώντας. Όχι εξωραΐζοντας κομπλεξικά κάποιο παρελθόν. Αλλά κερδίζοντας βήμα-βήμα ένα στέρεο δικαίωμα στο μέλλον. Συνειδητά περήφανοι για το ποιοι είμαστε. Αποφασισμένοι από τη δύναμη, τη συγκίνηση των αξιών που κάνουν τη μοίρα κοινή, δίνουν στην αλληλεγγύη νόημα και στη δικαιοσύνη προορισμό.

Η ανάδειξη της κεντροαριστεράς περνά από την επανάκτηση του ηθικού πλεονεκτήματος. Τη βασική της ταυτότητα δηλαδή τη δυνατότητα να ανασυντάξει τα νοήματα. Τη λαϊκότητα έναντι του λαϊκισμού, τον πατριωτισμό απέναντι στον εθνικισμό, τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής, τη σεμνότητα της στάσης του μέτρου, την αποδοχή των προτιμήσεων έναντι της ηθικολάγνας συντήρησης, της ανεύθυνης μαγκιάς, της ασύστολης επίδειξης.

Η Ελλάδα έχει ευκαιρίες. Να τις αναδείξουμε σε προϋποθέσεις. Να τις μετατρέψουμε σε προτεραιότητες. Να τις σχεδιάσουμε σε λειτουργίες. Να τις οργανώσουμε σε δράσεις. Να τις εφαρμόσουμε με επιμονή και προσήλωση.

Μπορούν αυτά να αποτελέσουν ένα εθνικό νήμα στην πρόταση της κεντροαριστεράς;

Τότε η έκκληση-πρόσκληση των 58 θα έχει κάνει τη δουλειά της.

Καμιά ανάγκη για περαιτέρω ξεκαθάρισμα παρελθόντος ή ηγετικών πεπραγμένων τέως νυν και πρώην.

Και κάτι διλήμματα της απόγνωσης, μνημόνιο-αντιμνημόνιο ή ευρώ – δραχμή, θα διαλυθούν αέρας, γιατί μας καθηλώνουν, δεν προσφέρουν πια τίποτα.

19 Οκτ 2013

Μια άγνωστη συνιστώσα του Αλέξη

Του Κωνσταντίνου Ζούλα, από την Καθημερινή.

Όσοι είμαστε γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας έχουμε κάνει ατελείωτες συζητήσεις για την επιλογή του πρώτου σχολείου του παιδιού μας, με τους συνακόλουθους προβληματισμούς: «Ιδιωτικός ή δημόσιος σταθμός»; «Αγγλόφωνο ή ελληνόφωνο σχολείο»; «Μοντεσοριανή ή άλλη διδακτική μέθοδος;». Μεσούσης της κρίσης, μάλιστα, τα διλήμματα αυτά έχουν αποκτήσει υπερβολικές διαστάσεις, με τους γονείς να θέλουν ευλόγως να προσφέρουν στα παιδιά τους ό,τι καλύτερο μπορούν, ακόμη και με σημαντικές περικοπές σε άλλα έξοδα της οικογένειας.
Κάνω αυτόν τον πρόλογο διότι ανάλογους προβληματισμούς είχε προσφάτως και ο Αλέξης Τσίπρας. Ετσι μόνον μπορώ να εξηγήσω ότι επέλεξε να στείλει τον πρωτότοκο γιο του σε έναν από τους καλύτερους ιδιωτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς της Αθήνας, στην Πλάκα. Και είμαι βέβαιος ότι ο κ. Τσίπρας έκανε -και τον τιμά αυτό- εκτενέστατη έρευνα πριν λάβει την απόφασή του, καθώς το εν λόγω σχολείο τυγχάνει και από τα ακριβότερα της πρωτεύουσας, με ετήσια δίδακτρα που φτάνουν τις 6.600 ευρώ. Αν το επιλέξει, δηλαδή, και για τον δευτερότοκο γιο του, η νηπιακή εκπαίδευση των παιδιών του θα του στοιχίζει περισσότερο από 1.000 ευρώ τον μήνα.
Για να μη θεωρηθεί ότι υπάρχει ψήγμα λαϊκισμού στην εν λόγω αναφορά, οφείλω να διευκρινίσω ότι αν διέμενα στο κέντρο και είχα την ανάλογη οικονομική δυνατότητα, θα είχα κι εγώ προτιμήσει το εν λόγω σχολείο για την κόρη μου, καθώς από φίλους ακούω τα καλύτερα λόγια για το προσωπικό του, τη διδακτική μέθοδό του, το οικογενειακό περιβάλλον του κ.λπ.
Δεδομένης, ωστόσο, της πολιτικής που επαγγέλλεται ο κ. Τσίπρας, γεννώνται μια σειρά ερωτημάτων για τον ηγέτη της Αριστεράς. Αν ύστερα από έρευνα επέλεξε για το παιδί του έναν ιδιωτικό βρεφονηπιακό σταθμό, πόσο πειστικά, αλήθεια, ακούγεται η πεισματική επιμονή του να μην ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα; Πιστεύει άραγε ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ ότι η διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός παιδιού είναι λιγότερο καθοριστική στην προσχολική ηλικία ώστε να την εμπιστεύεται σε ιδιώτες, παρά στη μετασχολική; Και για να διευρύνουμε το ερώτημα, αν όπως λέει ο κ. Τσίπρας «τυχόν ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων θα είναι η ταφόπλακα των δημόσιων ΑΕΙ», γιατί άραγε να μη συμπεράνουμε ότι και ο ιδιωτικός σταθμός που έστειλε το παιδί του δεν λειτουργεί σαν ταφόπλακα για τα αντίστοιχα δημόσια;
Τυχόν απάντηση του κ. Τσίπρα ότι λόγω του υψηλού βουλευτικού του εισοδήματος δεν θα μπορούσε να στείλει το παιδί του σε δημόσιο σταθμό δεν είναι πειστική. Διότι με χρήματα των Ελλήνων πολιτών έχει δημιουργηθεί δημόσιο νηπιαγωγείο μέσα στη Βουλή το οποίο ο κ. Τσίπρας δεν προτίμησε, ενώ επιπλέον η προνηπιακή τάξη την οποία παρακολουθεί ο γιος του δεν είναι καν υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Ως εκ τούτου η επιλογή του κ. Τσίπρα ανάγεται χωρίς άλλο στις κραυγαλέες αντιφάσεις του χώρου που εκπροσωπεί.
Θα γίνω σαφέστερος με ένα εξόχως γελοίο παράδειγμα: Χύθηκε πολλή μελάνι όταν ο κ. Τσίπρας φόρεσε ένα πουκάμισο Burberry και, ανάλογη, όταν στην πρόσφατη εκπομπή του Ν. Χατζηνικολάου εμφανίστηκε χωρίς γραβάτα, εξηγώντας μάλιστα γιατί δεν τη φορεί. «Κουβαλάω το βάρος ότι, αν ποτέ φορέσω γραβάτα, θα θεωρηθεί ότι είναι μια μετατόπιση προς τον συμβιβασμό, μια σημειολογική μετατόπιση προς τον συμβιβασμό», εξομολογήθηκε στον κ. Χατζηνικολάου, αντιμετωπίζοντας τον δημοσιογράφο σχεδόν ως ψυχαναλυτή του.
Παραδόξως βέβαια, κανείς δεν έκανε μια διασύνδεση των ενδυματολογικών επιλογών Τσίπρα. Είναι άραγε πιο ακριβή μια γραβάτα ή ένα πουκάμισο; Και για να το πούμε ακόμη πιο φαιδρά: Το επαναστατικό προφίλ του κ. Τσίπρα συγχωρεί ένα πουκάμισο Burberry, αλλά θα πληγεί ανεπανόρθωτα αν βάλει μια γραβάτα, έστω του καλαθιού;
Επειδή προσωπικά αδυνατώ να απαντήσω στα συγκεκριμένα ερωτήματα, αναπόφευκτα οδηγούμαι σε κάποια ανεξήγητα -σε μένα- ενοχικά απωθημένα που φαίνεται επί χρόνια να ταλαιπωρούν ένα τμήμα της Αριστεράς. Της Αριστεράς δηλαδή που παραμένει προσκολλημένη στις παρωχημένες εμμονές της, χωρίς να αντιλαμβάνεται πόσο υποκριτικό είναι π.χ. να μάχεσαι την ιδιωτική εκπαίδευση όταν κρυφίως την έχεις επιλέξει...
Ξέρετε, όμως, ποια είναι η ουσία του προβλήματος; Αν ο Αλέξης Τσίπρας σχεδόν στα 40 του χρόνια εξακολουθεί και «κουβαλάει ως βάρος» το αν θα φορέσει ή δεν θα φορέσει μια απλή γραβάτα, πρέπει κανείς να τρέμει στην ιδέα για το πώς θα αντιμετωπίσει στο μέλλον όχι ενδυματολογικά για τον ίδιο, αλλά υπαρξιακά για τη χώρα διλήμματα.

17 Οκτ 2013

Η έκθεση του Έλληνα μαθητή που κέρδισε το α΄ βραβείο σε παγκόσμιο διαγωνισμό με 1.000.000 συμμετέχοντες...


Ο Έλληνας μαθητής της Β' Γυμνασίου, ο Μάριος Χατζηδήμου από τα Γιαννιτσά, μας έκανε περήφανους με τη νίκη του στον διεθνή διαγωνισμό έκθεσης της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Ένωσης (UPU)....

Ο Μάριος αναδείχθηκε ανάμεσα σε παραπάνω από ένα εκατομμύριο συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο και εμείς δε θα μπορούσαμε να είμαστε πιο υπερήφανοι για εκείνον. Το θέμα της έκθεσης ήταν "Γράψτε μια επιστολή σε έναν αθλητή ή μια μορφή του αθλητισμού που θαυμάζετε, για να εξηγήσετε τι σημαίνουν για εσάς οι Ολυμπιακοί Αγώνες" και όπως αναφέρει η κριτική επιτροπή, η δημιουργική και προσωπική γραφή του μαθητή, όπως και οι Ολυμπιακές αξίες που αναφέρει, ήταν αυτό που τους κέρδισε.



Διαβάστε παρακάτω την έκθεση του 14χρονου μαθητή που συγκίνησε τη διεθνή επιτροπή:

Κύριο Ρότζερ Φέντερερ,Tennis sport club of Bussel,Switzerland.


Αγαπητέ Ρότζερ Φέντερερ,Είμαι ο Μάριος, ένας από τους χιλιάδες, φαντάζομαι θαυμαστές σου. Ένας μικρός, ασήμαντος Μάριος, μπροστά σ’ έναν γίγαντα του αθλητισμού. Κι ο λόγος που σου γράφω; Για να σ’ ευχαριστήσω… να σ’ ευχαριστήσω, που ξύπνησες μέσα μου την αγάπη για τον αθλητισμό και το τένις!

Χρόνια παρακολουθώ τους αγώνες και τις προσπάθειές σου στα γήπεδα, χειροκροτώ τις νίκες σου και θαυμάζω την επιμονή σου στις δύσκολες στιγμές. Το ανέβασμα σου όμως στο βάθρο του νικητή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, ήταν το «σερβίς», για την δική μου είσοδο στο άθλημα.

Άρπαξα την παρατημένη ρακέτα του αδελφού μου και αποφασιστικά μπήκα στο γήπεδο, έτοιμος να νικήσω. Τότε συνειδητοποίησα πόσο διαφορετικό είναι, να βλέπεις την ρακέτα στα χέρια του Φέντερερ από το να προσπαθείς να την κουμαντάρεις στα δικά σου χέρια. Παιδεύτηκα, ίδρωσα, άκουσα δικαιολογημένα τις φωνές του προπονητή μου, όμως δεν τα παράτησα. Η μορφή σου στο βάθρο του Ολυμπιονίκη, με κρατούσε εκεί και συνέχιζα…

Συνέχιζα και ονειρευόμουνα… Κάποια μέρα, κτυπώντας το μπαλάκι, εκ σφενδονίστηκε μαζί και η φαντασία μου, μακριά, πολύ μακριά στον χρόνο και στον τόπο. Βρέθηκα, λέει, εκεί, στην Αρχαία Ολυμπία, στην μεγάλη γιορτή του αθλητισμού, στους πρώτους επίσημους Ολυμπιακούς Αγώνες. 776 π.Χ.- οι κήρυκες γυρνούν όλη την Ελλάδα και αναγγέλλουν το γεγονός. Οι πόλεμοι σταματούν, γιατί ο αθλητισμός ενώνει και συμφιλιώνει τους ανθρώπους, έτσι τουλάχιστον ήταν τότε! Νέοι από κάθε άκρη της χώρας, καταφθάνουν εκεί με λεβέντικη ψυχή και σώμα, για ν’ αγωνισθούν τον «καλόν αγώνα», το «Ευ αγωνίζεσθαι». Τι υπέροχες λέξεις, τι φανταστική ατμόσφαιρα!

Ήσουν κι εσύ, λέει, εκεί. Οι ιστορικές μου γνώσεις σε απορρίπτουν, όμως η φαντασία μου σε θέλει εκεί. Ν’ αγωνίζεσαι και να στεφανώνεσαι με την αγριελιά. Να ποτίζεις με τον ιδρώτα σου, το χώμα της αρχαίας Ολυμπίας και να δοξάζεσαι μαζί με τον Διαγόρα της Ρόδου, τον Πολυδάμα, τον Θεαγένη.

Ναι, είμαι περήφανος, που η δική μου πατρίδα, η Ελλάδα, έθεσε τα θεμέλια του σύγχρονου αθλητισμού. Το αθλητικό πνεύμα, σαρκώθηκε και μορφοποιήθηκε στους αγώνες της αρχαιότητας. Η Ολυμπιακή φλόγα, λαμπρυνόμενη με τις άξιες του Ελληνικού πολιτισμού, φώτισε την οικουμένη. Η αγωνιστικότητα, η ευγενής άμιλλα, ο αυτοέλεγχος, η συνεργασία, μέσ’ από τον αθλητισμό, εμπλούτισαν και όλη την στάση του ανθρώπου απέναντι στην ζωή…

…Στεκόσουν εκεί, στεφανωμένος, ακτινοβολώντας την χαρά της νίκης, όταν σε πλησίασα ντροπαλά, σου έπιασα το χέρι, σε κοίταξα στα μάτια και σε ρώτησα:

- Πως νιώθεις, Ρότζερ; Τι σημαίνουν για σένα όλα αυτά;

- Άκου μικρέ μου, μου απάντησες με μια φωνή κρυστάλλινη, που ακόμα αντηχεί στ’ αυτιά μου. «Αγωνίζομαι» σημαίνει «νικώ», να το θυμάσαι αυτό. Η συμμετοχή, ο αγώνας, είναι ήδη μια μεγάλη νίκη, ανεξάρτητα απ’ το τρόπαιο. Νίκη ενάντια στους φόβους, τις ανασφάλειες και τις δυσκολίες του εαυτού σου, ενάντια στον εγωισμό και την φιλαυτία σου. Νίκη υπέρβασης του εαυτού σου. Και κάτι ακόμα: «Νικώ» σημαίνει «Αγαπώ». Αγαπώ τον συναγωνιστή μου, που μου έδωσε την ευκαιρία ν’ αγωνιστώ, τον προπονητή μου, που μου έμαθε τον τρόπο ν’ αγωνίζομαι και να νικώ, τον κόσμο που με στηρίζει στην προσπάθεια και στον δρόμο προς τη νίκη, τον Θεό, που μου χαρίζει την δυνατότητα ν’ αγωνίζομαι και να νικώ!

- Άουτ! Μάριε, συγκεντρώσου επιτέλους στο παιχνίδι! Ήταν η φωνή του προπονητή μου, που με έβγαλε ξαφνικά από την ονειροπόλησή μου. Όμως όχι, εκείνη την ημέρα, δεν ήταν δυνατόν να συγκεντρωθώ σε κανένα παιχνίδι. Ήθελα να διηγηθώ, όλα αυτά που έζησα, στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες. Όλοι μαζί, ο προπονητής και οι συμπαίκτες μου, γίναμε μια συντροφιά κι αναβαπτισθήκαμε στο πνεύμα των Ολυμπιακών αγώνων. Μιλήσαμε για το περίφημο Ευ αγωνίζεσθαι, αυτό που οι σύγχρονοι άνθρωποι, μπορούν τέλεια να ερμηνεύσουν ετυμολογικά, όσον όμως αφορά την πράξη, δυσκολεύονται από λίγο έως τραγικά! Στοχεύοντας αποκλειστικά στον πρωταθλητισμό, λούζονται στα βρώμικα κι επικίνδυνα νερά των αναβολικών, θυσιάζοντας στον βωμό της εφήμερης δόξας, την καθαρότητα της ψυχής και του σώματος. Η εξόντωση του αθλητή και η δυσφήμιση των αγώνων, είναι το μόνο αντίτιμο που εισπράττει κανείς από τέτοιες ενέργειες.

Ε, λοιπόν για μένα οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν σημαίνουν, ούτε αναβολικά, ούτε πρωταθλητισμό, ούτε οικονομικά συμφέροντα, οικονομική κρίση, αντιζηλίες και μίση. Σημαίνουν χαρά για την συμμετοχή, «ευ αγωνίζεσθαι», φιλία, ειρήνη και σ’ αυτό το πνεύμα εύχομαι να σταθούν οι φετινοί Ολυμπιακοί Αγώνες.

Σταματώ εδώ την φλυαρία μου, που ίσως σε κούρασε και σου εύχομαι μέσα απ’ την ψυχή μου, σε όλη σου την ζωή, ν’ αγωνίζεσαι, να νικάς και ν’ αγαπάς, όπως ακριβώς εσύ μου δίδαξες. Σ’ ευχαριστώ για άλλη μια φορά και σε περιμένω, εκεί που πρωτοσυναντηθήκαμε… Στην αρχαία Ολυμπία, στην Ελλάδα, στην πατρίδα του πολιτισμού και του αθλητισμού. Στην πανέμορφη και πολυαγαπημένη μου πατρίδα, που όσες δυσκολίες και τρικυμίες κι αν περνά τώρα, « δεν την σκιάζει φοβέρα καμιά», γιατ’ «έχει στο κατάρτι της βιγλάτορα, παντοτινό, τον Ήλιο, τον Ηλιάτορα»!
Με αγάπη και θαυμασμό,...Μάριος Α. Χατζηδήμου

14 Οκτ 2013

«Δημιουργία κοινού πολιτικού φορέα» - Το κείμενο των 58.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΕ ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ



1. Έκκληση - πρόσκληση

Αυτό δεν είναι Διακήρυξη δημιουργίας νέου κόμματος.
Είναι έκκληση και πρόσκληση.
Απευθύνεται στους πολίτες, στα κόμματα, στις συλλογικότητες, στα πολιτικά πρόσωπα, στις συνδικαλιστικές, τις αυτοδιοικητικές και τις πνευματικές δυνάμεις που κινούνται στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, της δημοκρατικής αριστεράς, του φιλελεύθερου κέντρου, της πολιτικής οικολογίας, του προοδευτικού ευρωπαϊσμού.
Προσκαλεί όλους να συνεργαστούν για την ανασυγκρότηση του χώρου. Χωρίς αποκλεισμούς. Χωρίς ηγεμονισμούς. Υπάρχουν στιγμές στην πορεία ενός έθνους που οι ιστορικές πολιτικές παρατάξεις είναι υποχρεωμένες να επαναθεμελιωθούν, να ορίσουν ξανά την παρουσία τους στην πολιτική ζωή του τόπου. Αλλιώς παρακμάζουν και εξαφανίζονται.
Η επαναθεμελίωση δεν γίνεται μόνο με προτάσεις, τεχνοκρατική επάρκεια, στόχους και εργαλεία. Χρειάζεται μια στρατηγική που να προβάλει τους εαυτούς μας στο μέλλον. Σε έναν Κόσμο που μεταβάλλεται, σε έναν χαοτικό καπιταλισμό και μιαν Ευρώπη που αναζητά την προοπτική της. Χρειάζεται μια εικόνα της Ελλάδας στο μέλλον, βγαλμένη από την ιστορία της, που θα προσανατολίζει και θα συνθέτει όσες κοινωνικές και πνευματικές δυνάμεις κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση.

2. Στην εποχή της εθνικής ανασυγκρότησης

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια τέτοια στιγμή. Η κρίση εξακολουθεί να είναι βαθιά, όμως αλλάζει φάση και χαρακτήρα. Οι οικονομικοί κίνδυνοι παραμένουν, αλλά οι πολιτικοί παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η υπέρβαση της κρίσης έρχονται σε πρώτο πλάνο.
Η εποχή των μνημονίων φαίνεται να φτάνει στο τέλος της. Το τραύμα της εθνικής πόλωσης δεν θα σβήσει εύκολα, θα χρειαστεί μάλιστα πολύ κουράγιο και συμφιλιωτική επιμονή απ’ όλες τις πλευρές για να ξεπεραστεί. Όμως, η πολιτική δραστηριότητα δεν θα περιορίζεται στην αντίθεση μνημόνιο-αντιμνημόνιο.
Μετά από μια καταστροφή, η Ελλάδα ξαναποκτά τη δυνατότητα και τα μέσα να σχεδιάσει το μέλλον της. Να ορίσει ρεαλιστικά τη μελλοντική θέση που θέλει να καταλάβει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό και να κινηθεί δυναμικά για να την κατακτήσει. Η Εθνική Ανασυγκρότηση είναι το ζητούμενο της νέας φάσης στην οποία έχουμε ήδη μπει. Και είναι ένα πρόβλημα πολιτικό, παραγωγικό και πολιτισμικό.

3. Ποιά ανάπτυξη θέλουμε; Δικαιούμαστε να αποφασίσουμε

Μετά έξι χρόνια συνεχούς ύφεσης οι πολίτες με το δίκιο τους ελπίζουν και ζητούν να δουν την απαρχή της ανάκαμψης, να βεβαιωθούν ότι ξεκολλάμε από τον πάτο. Η κρίση όμως μας έμαθε με τραγικό τρόπο ότι οι άμεσες οικονομικές προσδοκίες εξαρτώνται από κεντρικότερες στρατηγικές επιλογές.
Τι ανάπτυξη θα έχουμε την προσεχή δεκαετία;
Θα είναι μια ανάπτυξη ρηχή, ασθενική; Θα βασίζεται στη φτηνή εργατική δύναμη, στην άγρια ανασφάλεια και στην κυνική αποδοχή των μεγάλων ανισοτήτων; Θα αδιαφορεί για τις υποδομές και θα περιφρονεί το περιβάλλον; Θα είναι η επανάληψη ενός κρατισμού και μιας προσοδοθηρίας για φτωχούς;
Ή θα σταθούμε ικανοί να αλλάξουμε ριζικά το κράτος και το παραγωγικό μοντέλο ώστε η Ελλάδα να πετύχει μια δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη που θα δώσει πολλές και καλές θέσεις εργασίας; Που θα δώσει ευκαιρίες για όλους χωρίς μεσάζοντες, παρέες και τον ραγιαδισμό του ρουσφετιού; Που θα αναβαθμίσει το κράτος δικαίου και θα αναδιοργανώσει εκ βάθρων τη δημόσια διοίκηση; Και αν το πετύχουμε, ποιος θα διαχειριστεί την κατανομή των πόρων ώστε να ενισχύεται σταθερά η κοινωνική συνοχή και η κοινωνική δικαιοσύνη; Το πολιτικό σύστημα με βάση παλαιές εξαρτήσεις και νέες υποσχέσεις; Ή μια κοινωνική συμφωνία των πολιτών που θα στηρίζει τους πραγματικά αδύναμους και όχι μόνον εκείνους που έχουν πιο δυνατή φωνή;
Η αλλαγή του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου απαιτεί τη μέγιστη διανοητική και συναισθηματική προσπάθεια σε συνδυασμό με την τεχνοκρατική και διοικητική γνώση. Πρωτίστως όμως χρειάζεται να γίνει έργο και κτήμα ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων, στις οποίες θα έχουν κεντρικό ρόλο η μισθωτή εργασία του ιδιωτικού τομέα ώστε να ενισχυθεί ξανά η διαπραγματευτική της δύναμη. Τα δικαιώματα των σημερινών παιδιών αφού αυτά προπάντων θα βιώσουν τις ωδίνες της ανασυγκρότησης. Η εξωστρεφής και καινοτόμος επιχειρηματικότητα. Η νέα προηγμένη αγροτική παραγωγή. Ο δημόσιος υπάλληλος που θέλει να αποκαταστήσει την αξιοπρέπεια της εργασίας του μέσα από τη ριζική μεταρρύθμιση του κράτους. Η μεσαία τάξη που θα θελήσει να ανασυνταχθεί σεβόμενη τις υποχρεώσεις προς την κοινωνία, δηλαδή πληρώνοντας τους φόρους που της αναλογούν. Η ανασύσταση του κράτους πρόνοιας ως συμμαχία των λαϊκών και των μεσαίων στρωμάτων, έτσι ώστε να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που γέννησαν η ανεργία, η περιθωριοποίηση και η ανασφάλεια. Η καθιέρωση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

4. Χωρίς ντροπή γι αυτό που είμαστε

Η κρίση μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα εθνική αυτογνωσία και σε μια νέα πατριωτική υπερηφάνεια. Χωρίς την κομπλεξική εθνικιστική αλαζονεία γι’ αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε ενώ δεν είμαστε. Χωρίς ντροπή γι αυτό που είμαστε.
Στην κρίση οι Έλληνες δεν είναι ούτε αμαρτωλοί ούτε θύματα. Είναι υπεύθυνοι και άτυχοι. Υπεύθυνοι για τις εθνικές ολιγωρίες, άτυχοι γιατί στη δύσκολη στιγμή βρήκαν απέναντι τους μια Ευρωπαϊκή Ένωση αιφνιδιασμένη, μυωπική, συντηρητική, διαιρεμένη και αναδιπλωμένη στους εθνικισμούς της.
Την ίδια όμως στιγμή, οι Έλληνες κράτησαν όρθιο το φρόνημα του πολίτη, αντέχοντας μέχρι σήμερα τις ασφυκτικές πιέσεις από πολλά μέτωπα. Από την ίδια την κρίση, τα λάθη της συνταγής που δόθηκε για τη θεραπεία, την κοινωνική περιθωριοποίηση, την ευρωπαϊκή αμφισημία, την επιθετικότητα των διεθνών κερδοσκόπων, τους διάσημους «προφήτες» της καταστροφής μας. Από τα λάθη και τη μετριότητα των κυβερνητικών χειρισμών, την ιδιοτελή ολιγωρία του πολιτικού συστήματος, τη διχαστική ατμόσφαιρα, τους δεξιούς και αριστερούς κήρυκες μιας νέας αλλά εξίσου απεχθούς εθνικοφροσύνης που αμφισβητούσε την ελληνικότητα του αντίπαλου. Από την ακραία δημαγωγική στάση των ποικίλων αντιπολιτεύσεων, τη χυδαία λαϊκιστική δημοσιογραφία, τον κυνισμό και την λοιδορία των διεθνών ΜΜΕ, τους συνωμοσιολόγους και τους ψευδολόγους που μοίραζαν φρούδες ελπίδες και μαγικές λύσεις.
Είμαστε ως λαός ανθεκτικοί και θυμωμένοι, θυμωμένοι και στοχαστικοί, στοχαστικοί και όχι ηττημένοι. Μέσα στο καμίνι της κρίσης, μπορεί να κατακτηθεί μια νέα εθνική αυτογνωσία, να χτιστεί και πάλι ένα αίσθημα λαϊκής υπερηφάνειας, που η σεμνότητά της θα την απομακρύνει από τον λαϊκισμό και η πατριωτική της ρίζα από τον εθνικισμό. Για να βγει η Ελλάδα από τη θέση του κράτους-παρία, να επανακτήσει τη διεθνή της αξιοπρέπεια και να διεκδικήσει ρόλο στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης που θα επιταχυνθούν. Για μια Ενωμένη Ευρώπη που δεν θα είναι, γιατί δεν μπορεί πια να είναι, πολιτικό σχέδιο των ελίτ, αφού η κρίση πολιτικοποίησε στο έπακρο τη διαδικασία ενοποίησης. Για έναν ευρωπαϊσμό, όχι μόνο προοδευτικό αλλά και λαϊκό. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να περιορίσουμε στην αρχή και να αντιστρέψουμε αργότερα τον διαχεόμενο ευρωσκεπτικισμό.

5. Ούτε δεξιά ούτε νεοκομμουνιστική αριστερά

Αυτός είναι ο νέος ρόλος της ιστορικής παράταξης της σοσιαλδημοκρατίας, της δημοκρατικής αριστεράς, του φιλελεύθερου κέντρου, όλου του κεντροαριστερού χώρου: Εθνική Ανασυγκρότηση - αλλαγή του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου – νέα συμπόρευση της εθνικής αυτογνωσίας με τον προοδευτικό λαϊκό ευρωπαϊσμό.
Όρος για την εκπλήρωσή του είναι η σύγκλιση και η συνεργασία όλων εκείνων των συλλογικών μορφών και των πολιτών που δεν αναγνωρίζονται ούτε στη δεξιά ούτε στη νεοκομμουνιστική-εθνολαϊκιστική αριστερά.
Η σύγκλιση πρέπει να γίνει με τρόπο που να διασφαλίζει την πολιτική σταθερότητα από την οποία πρωτίστως πλέον εξαρτάται η ανάκαμψη της οικονομίας, η διασφάλιση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας και η ανακούφιση των λαϊκών στρωμάτων.
Η συγκρότηση της νέας προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης θα συμβάλλει στη σταθερότητα και την πολιτική ανανέωση. Η κατάρρευση του μεταπολιτευτικού κομματικού συστήματος έχει οδηγήσει σε ένα ασταθές ακόμα κομματικό σκηνικό, με ανησυχητικά χαρακτηριστικά. Ο μικρός δικομματισμός ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ είναι πολιτικά στείρος, προγραμματικά οπισθοδρομικός και ιδεολογικά συντηρητικός. Εγκλωβίζει, δεν απελευθερώνει τις δυνάμεις της χώρας, δεν οδηγεί σε βιώσιμη ανάπτυξη. Η τερατογένεση της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής εξελίχτηκε σε σαράκι της δημοκρατίας. Η αποτρόπαιη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι έκρουσε τον κώδωνα ενός κινδύνου που ήταν εδώ και καιρό προφανής. Η άμυνα της Πολιτείας έναντι της εγκληματικής οργάνωσης είναι επιβεβλημένη.
Η ισχυροποίηση της ευρύτερης κεντροαριστερής παράταξης θα αποσυμπιέσει τη σημερινή αίσθηση της εμφύλιας αντιπαράθεσης. Θα συμβάλει στην αποκατάσταση μιας ελάχιστης εθνικής συναίνεσης ώστε ο πολιτικός αντίπαλος να μην γίνει πάλι εσωτερικός εχθρός. Θα επαναφέρει την πολιτική και κοινωνική δυναμική στον αστερισμό της δημοκρατίας και του πλουραλισμού. Θα συνδέσει την εθνική ανασυγκρότηση με ένα προοδευτικό και ρεαλιστικό πρόγραμμα αλλαγών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Θα ενισχύσει τις φιλελεύθερες εκσυγχρονιστικές φωνές στη ΝΔ και τις δημοκρατικές φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις στον ΣΥΡΙΖΑ.
Η κοινωνία αρχίζει να αισθάνεται το κενό. Γι’ αυτό υπάρχει μια ρητή αλλά και μια σιωπηλή ζήτηση των πολιτών για κάτι καινούργιο στον ευρύτερο δημοκρατικό προοδευτικό χώρο. Γι’ αυτό δημιουργείται η κοινή συνείδηση ότι κάτι μπορεί να γίνει τώρα, σύντομα.

6. Πρόσκληση για Ιδρυτική Συνέλευση

Με αυτή την αγωνία απευθύνουμε έκκληση στις δυνάμεις της ευρύτερης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, στο ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ, τις δυνάμεις της οικολογίας, της αυτοδιοίκησης, τις πολιτικές και κοινωνικές συλλογικότητες και προσωπικότητες, να συνεργαστούν για την ανασυγκρότηση του χώρου.
Η ανασυγκρότηση δεν θα είναι μόνο οργανωτική, αλλά βαθιά πολιτική. Θα είναι αυτοκριτική για την ως τώρα πορεία, προγραμματική για το μέλλον, και κυρίως θα στοχεύσει στην ανάδειξη νέων ανθρώπων που θα ανανεώσουν την πολιτική ηγεσία της παράταξης και της χώρας.
Προτείνουμε τη δημιουργία ενός κοινού πολιτικού φορέα που θα συστεγάσει όλους, χωρίς να απαιτήσει τη διάλυση των υπαρχόντων κομμάτων και συλλογικοτήτων. Ο φορέας μπορεί να συσταθεί τους προσεχείς μήνες μέσα από μια Ιδρυτική Συνέλευση, με συμφωνημένες διαδικασίες και να εξελιχθεί στο κέντρο των κοινών επεξεργασιών για το σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης, με προτεραιότητα στο πρόγραμμα για τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις κινήσεις που κάνουν ξεχωριστά το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ, θεωρώντας όμως ότι αυτές πρέπει να συγκλίνουν και να συναντηθούν στο άμεσο μέλλον. Η κοινή αναφορά στο Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, η ανταπόκριση στο ενωτικό τους κάλεσμα, διευκολύνει τη διαδικασία.
Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία των «5 Δημάρχων» και άλλων αυτοδιοικητικών φορέων του ίδιου χώρου, που δείχνουν ένα δρόμο συνεργασίας στη βάση αξιών που συμμεριζόμαστε.
Δεν είναι δικιά μας δουλειά να προκαταλάβουμε τους τρόπους και τις διαδικασίες της ανασυγκρότησης. Υπάρχουν πολλές διεθνείς και ελληνικές εμπειρίες και υπάρχουν πολλοί που τις ξέρουν καλύτερα από εμάς. Το μόνο που θέλουμε είναι να καλέσουμε τους ενδιαφερόμενους επιτέλους να προχωρήσουν. Προτάσσοντας την κοινή μοίρα, όχι την ιδιοτέλεια. Αναλαμβάνοντας αποφασιστικά την ευθύνη, όχι απαριθμώντας τις δυσκολίες του εγχειρήματος.
Και υπογράφουμε την πρόσκληση αυτή, πολίτες με διαφορετικές εμπειρίες και αφετηρίες αλλά με κοινές αγωνίες, με μόνο το δικαίωμα που μας δίνει η πολύχρονη παρουσία και έγνοια μας για αυτόν τον ευρύτερο πολιτικό χώρο και αυτόν τον τόπο».

ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ
Αγανίδης Πασχάλης, οικονομολόγος
Αγριαντώνη Χριστίνα, καθηγήτρια πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Αλιβιζάτος Νίκος, καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών
Αντωνίου Γιάννης, εκπαιδευτικός
Ασημακόπουλος Δημήτρης,επιχειρηματίας, τ.πρόεδρος ΓΣΕΒΕ
Αυγερινός Παρασκευάς
Βαμβακάς Βασίλης, λέκτορας ΑΠΘ
Βασιλάκη Μαρία, καθηγήτρια πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Βερνίκος Γιώργος, επιχειρηματίας
Βλαχάκης Ηλίας, επιχειρηματίας, γ.γ. ΕΣΕΕ
Βούλγαρης Γιάννης, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
Γεωργάτος Γεράσιμος, εκπαιδευτικός
Γκορίστας Σωτήρης, κινηματογραφιστής
Γκουρτσογιάννη Μελίττα, αρχιτέκτονας
Γραβάνης Αχιλλέας, καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
Δέλκος Κώστας, ηλεκτρολόγος μηχανικός
Δερβένης Χρήστος, γιατρός
Δοξιάδης Αρίστος, οικονομολόγος
Δρέττα Αθηνά,οδοντογιατρός
Ευθυμιόπουλος Ηλίας, περιβαλλοντολόγος
Θεοδωρόπουλος Κώστας,κίνημα τυφλών
Καλογήρου Γιάννης, καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου
Καλοκαιρινός, καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
Καούνης Γιάννης, δικηγόρος
Καρακωστάκη Χαριτίνη, κοινωνιολόγος
Καστανάς Λεωνίδας, εκπαιδευτικός, μπλόγκερ
Καστρινάκη Αγγέλα, πεζογράφος, καθηγήτρια πανεπιστημίου Κρήτης
Κουρουζίδης Σάκης, δρ. σεισμολόγος
Λιβαδάς Σταύρος, μηχανολόγος - ηλεκτρολόγος
Μάρκαρης Πέτρος, συγγραφέας
Ματσαγγάνης Μάνος, καθηγητής οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών
Μεϊμάρογλου Γιάννης, εκδότης του περιοδικού «Μεταρρύθμιση»
Μήτρου Λίλιαν, καθηγήτρια πανεπιστημίου Αιγαίου
Μουζέλης Νίκος, ομότιμος καθηγητής London School of Economics
Μπέζος Γιάννης, ηθοποιός
Μπένος Σταύρος, πρόεδρος σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ
Μπίστης Νίκος, δικηγόρος
Παγουλάτος Γιώργος, καθηγητής οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών
Παναγιωτόπουλος Παναγής,καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών
Πανταζόπουλος Ανδρέας, επ.καθηγητής ΑΠΘ
Παπαδάκη Ελίζα, οικονομική αναλύτρια
Παπαδημητρίου - Τσάτσου Άννα,
Παππάς Φίλιππος, δρ. φιλολογίας, μπλόγκερ
Παυλίδου Νιόβη, καθηγήτρια ΑΠΘ
Πολίτης Αλέξης, ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
Πορτοκάλογλου Νίκος, μουσικός
Ράπτης Νίκος,εκπαιδευτικός, μπλόγκερ
Ρεσβάνης Κώστας, δημοσιογράφος
Ροζάκης Χρήστος, ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών
Σαββάκης Μπάμπης,καθηγητής,πρόεδρος του ερευνητικού Κέντρου Φλεμινγκ
Σκάλκος Δημήτρης, πολιτικός επιστήμονας - διεθνολόγος
Σαμαντάς Τέλης, κριτικός κινηματογράφου
Τριανταφύλλου Σώτη, συγγραφέας
Χατζημπίρος Κίμων, καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου
Χειμωνάς θανάσης, συγγραφέας
Χριστοδουλάκης Νίκος, καθηγητής οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών