"Όσο αυξάνεται η γνώση μειώνεται το εγώ, ενώ όσο μειώνεται η γνώση αυξάνεται το εγώ!"

31 Αυγ 2012

Τα μεταξωτά βρακιά

Η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να οργανώσει στις 3 Σεπτεμβρίου εκδήλωση με ομιλητές πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ είναι η πιο απτή απόδειξη της απροκάλυπτης προσπάθειας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης να γίνει ΠΑΣΟΚ στην θέση του ΠΑΣΟΚ. Νομίζει ότι επειδή η κυρία Σακοράφα και οι κύριοι Κουρουπλής, Μητρόπουλος, Πάντζας και άλλοι πολλοί από το πιο βαθύ ΠΑΣΟΚ βρίσκονται σήμερα στις γραμμές του, απέκτησε το δικαίωμα να τσαλαβουτάει χωρίς κανένα ενδοιασμό στην ιστορία ενός κόμματος που συνεχίζει την πορεία του και στις 3 Σεπτεμβρίου τιμά την ίδρυση του και είθισται να αποτιμά την διαδρομή του. Ιστορία και διαδρομή αντιφατική χωρίς αμφιβολία αλλά που πάντως του ανήκει. Δεν πρόκειται για οργάνωση μιας εκδήλωσης αποτίμησης της ιστορίας του κόμματος που κυβέρνησε τόσα χρόνια την χώρα - που πάλι το ΠΑΣΟΚ θα έπρεπε να έχει την πρωτοβουλία - αλλά για " ψάρεμα "στα θολά νερά του λαϊκισμού. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η Ιστορία δεν θα επαναληφθεί ούτε ως φάρσα ούτε ως τραγωδία. Απλώς δεν θα επαναληφτεί. Γιατί όπως λένε "τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και αντίστοιχες επιδεξιότητες" που είχε ο Ανδρέας Παπανδρέου και δεν υπάρχουν στο νούμερο του Τσίπρα.
Όμως πέρα από την πολιτική απρέπεια υπάρχει και άλλο πρόβλημα που είναι και το ουσιαστικότερο. Δεν έχουμε να κάνουμε με μεταξωτά βρακιά αλλά με πολυφορεμένες γεροντικές πυτζάμες. Ότι επιλέγει να προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ από την διαδρομή του ΠΑΣΟΚ είναι ταυτισμένο με τις πιο αναχρονιστικές περιόδους της πολυκύμαντης πορείας ενός κόμματος που σφράγισε με τον ένα η τον άλλο τρόπο την ιστορία της μεταπολίτευσης. Δεν είναι για παράδειγμα καθόλου τυχαίο ότι οι ομιλητές της εκδήλωσης όπως εξ άλλου και όλοι οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα πράγμα ομονόησαν κατά την δικη τους πορεία: στην λυσσώδη αντίδραση τους στον Κώστα Σημίτη και τον εκσυγχρονισμό. Πρωτοπαλλήκαρα όλοι της τότε εσωκομματικής δήθεν αριστερής αντιπολίτευσης, στην πρώτη γραμμή για να μην περάσει η μεταρρύθμιση Γιαννίτση για το ασφαλιστικό, αντίθετοι σε κάθε βήμα εκσυγχρονισμού, υπερασπιστές ενός υπερτροφικού δημόσιου τομέα, με την βελόνα της πυξίδας τους κολλημένη στην πρώτη περίοδο του Ανδρέα Παπανδρέου.

Σε εκείνη την περίοδο και την αντίστοιχη συνθηματολογία νομίζει ότι μπορεί να ξαναγυρίσει την Αριστερά και την Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ. Για αυτό και τα συνθήματα στην αφίσα της εκδήλωσης: Εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνική απελευθέρωση. Θα ήταν και το «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» αν δεν το είχε καπαρώσει η Χρυσή Αυγή αποδεικνύοντας ότι έξω από τον χρόνο και την συγκυρία ένα προοδευτικό αίτημα - σύνθημα όχι μόνο χάνει το νόημα του αλλά μπορεί να αναποδογυρίσει και γίνει κήρυγμα μίσους. Το ίδιο κατ' αναλογία συμβαίνει όταν η εθνική ανεξαρτησία και η λαϊκή κυριαρχία συνδέονται με τον αντιευρωπαϊσμό, την έξοδο από το ευρώ και την επιστροφή στην δραχμή. Παράγουν συντηρητική πρόσκληση προς τους πολίτες, τους καλούν στην πράξη να αγωνιστούν για μια Ελλάδα αποξενωμένη από την ΕΕ, αδύναμη και με τους πολίτες της εξουθενωμένους. Και αυτά στο όνομα της εθνικής κυριαρχίας που ανεπαίσθητα μεταλλάσσεται στο αντίθετο της, στην πιο ανελέητη υποδούλωση στην ένδεια και τον φόβο. Και δεν θα κουραστώ να το λέω: από την ένδεια και τον φόβο δεν ενισχύεται η Αριστερά αλλά η Ακροδεξιά. Δραπετεύοντας από την λογική και την συγκυρία, εγκαταλείποντας και τα τελευταία απομεινάρια από την κληρονομιά της ανανεωτικής Αριστεράς ο ΣΥΡΙΖΑ αναπόφευκτα αναζητά ιδεολογική και προγραμματική ομπρέλα στο πασοκικό κακό παρελθόν. Και βγάζει από το σεντούκι την παλιά πυτζάμα με τον κουρασμένο ήλιο πάνω της.
Του Νίκου Μπίστη, από το protagon.gr

28 Αυγ 2012

Η επιστημοσύνη και τα ντουβάρια

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, από τα NEA
Αν η λίστα της Σαγκάης περιελάμβανε στα κριτήρια αξιολόγησης των πανεπιστημίων τη συμμετοχή των πρυτάνεων στην πολιτική ζωή της χώρας τους, είναι βέβαιο πως και το Αριστοτέλειο και το Καποδιστριακό δεν θα λιμοκτονούσαν ριγμένα κάπου στον σωρό, εκτός κατάταξης, κάπου ανάμεσα στις θέσεις 300 και 400. Διότι υποψιάζομαι πως αν κάποιος ψάξει πολιτικές δηλώσεις του πρύτανη του Χάρβαρντ, του Στάνφορντ ή του ΜΙΤ, είναι μάλλον βέβαιο πως θα διαπιστώσει τη θλιβερή αποχή τους από τα κοινά. Εξάλλου το όνομα του πρύτανη του Χάρβαρντ είναι άγνωστο, ενώ ονόματα όπως Μυλόπουλος, Πελεγρίνης και Παπαθεοδώρου είναι διάσημα στο πανελλήνιο. Και μάλιστα σε τομείς δραστηριοτήτων που ξεπερνούν τα όρια των καθηκόντων τους, όπως η θεραπεία των Μουσών στην περίπτωση του κ. Πελεγρίνη, ή η θυσία του επιστημονικού έργου για τη σωτηρία της χώρας, όπως στην περίπτωση του κ. Παπαθεοδώρου. Σε πόσους πρυτάνεις ανά τον κόσμο κάνουν την τιμή να τους χρίσουν υφυπουργούς Παιδείας σε κυβερνήσεις συνασπισμού;
Η ερώτηση, εννοείται, πως είναι ρητορική. Διότι τι περιμένεις από ανθρώπους που μασουλούσαν με τα χαλασμένα δόντια τους βαλανίδια όταν εμείς βγάζαμε από το στόμα μας τα άνθη της δημοκρατικής ρητορείας; Σε πολύ καλύτερη θέση θα βρίσκονταν τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά μας Ιδρύματα αν υπολόγιζαν στα κριτήρια αξιολόγησής τους και τις σχέσεις των φοιτητών όχι μόνο με την εκλογή των πρυτάνεων - ως κορυφαίας στιγμής της επιστημονικής έρευνας - αλλά και τη συμμετοχή της νεότητας στον καθορισμό της διδακτέας ύλης, των ωρών της διδασκαλίας, της ημερομηνίας των εξετάσεων καθώς και της εξεταστέας ύλης ως επίσης του τρόπου με τον οποίον θα εξετάζεται η εξεταστέα ύλη από τους εξεταστές.
Χωρίς να γνωρίζω με ποια κριτήρια καταρτίζεται αυτή η λίστα είμαι βέβαιος πως αυτά είναι καθαρά τεχνοκρατικά και ελάχιστα υπολογίζουν τον ανθρώπινο παράγοντα. Οπως ο υπαρξιακός διχασμός εκείνου του παιδιού που, ενώ αποφοίτησε από τη Θεολογική εξακολουθούσε να μην πιστεύει στον Θεό και με την ψυχή του ταλαιπωρημένη από το εσωτερικό της ρήγμα άρχισε να ληστεύει τράπεζες και να ρίχνει σε όποιον είχε την ατυχία να βρεθεί στον δρόμο του. Ο ανθρώπινος παράγων πάνω απ' όλα.
Ο κ. Μυλόπουλος βέβαια επισήμανε κάτι που το θεωρεί, και δικαίως, εξίσου σημαντικό με τον ανθρώπινο παράγοντα. Πρόκειται για τις κτιριακές εγκαταστάσεις. Διότι όπως είπε, ενώ τα πανεπιστήμιά μας πρωτεύουν σε επιστημοσύνη και βαθμολογούνται υψηλά, χάνουν σε σοβάδες που πέφτουν, σε γλόμπους που καίγονται και σε υδραυλικά που τρέχουν. Πολλοί μάλιστα έσπευσαν να τον ειρωνευθούν. Χωρίς να υπολογίζουν ότι ο άνθρωπος μας άνοιξε την καρδιά του. Διότι όπως ο δήμαρχος πιστεύει ότι η διαφορά του μικρού ορεινού χωριού του από τη μεγαλούπολη έγκειται στον επαρκή φωτισμό της δημοσιάς του, έτσι και ο πρύτανης θεωρεί πως το παιχνίδι ανάμεσα στο ΑΠΘ και στο Χάρβαρντ παίζεται στους γλόμπους και τις πρίζες.
Ο ανθρώπινος παράγων πάνω απ' όλα. Αυτός, αν μη τι άλλο, επιτρέπει στην ωραία μας επαρχία να βλέπει τον κόσμο αφ' υψηλού - και, εννοείται, από μίλια μακριά.

25 Αυγ 2012

Τα δικά μας τα παιδιά είναι τα καλύτερα!

Συστήσαμε πολιτική κοινότητα, πολίτες όμως δεν γίναμε. Ιδρύσαμε κράτος με βάση τα ιδεώδη του Διαφωτισμού, σύγχρονο κράτος όμως δεν φτιάξαμε. Γίναμε μέλος της ΕΕ, ευρωπαϊκή συνείδηση όμως δεν αποκτήσαμε. Δύο αιώνες, τώρα, η ανατολίτικη ψυχή μας παλεύει με τις εκσυγχρονιστικές μας παρορμήσεις. Διαθέτουμε νεωτερική πρόσοψη, αλλά προ-νεωτερική νοοτροπία.
Ένα (ακόμη…) πρόσφατο παράδειγμα οικογενειοκρατικής πρακτικής αποκαλύπτει πώς η προ-νεωτερική νοοτροπία διαβρώνει τους θεσμούς της χώρας. Όχι ότι η οικογενειοκρατία είναι άγνωστη στις ανεπτυγμένες κοινωνίες. Όταν όμως εκεί αποκαλύπτεται, ντρέπονται, δεν μπορούν να την υπερασπίσουν δημόσια. Αντιθέτως, στη μετα-οθωμανική Ελλάδα, όχι μόνο δεν ντρέπεται κανείς, αλλά δεν διστάζει να τη δικαιολογεί!

Ο βουλευτής κ. Πολύδωρας διετέλεσε Πρόεδρος της Βουλής για μία μόνο μέρα (!). Με την ιδιότητα του πρώην Προέδρου επέλεξε την κόρη του Μαργαρίτα να εργασθεί ως μετακλητή υπάλληλος στο πολιτικό του γραφείο. Στις επικρίσεις που προκάλεσε η απόφασή του αυτή, ο κ. Πολύδωρας φέρεται να απάντησε: «Κάλυψα τη θέση μόνο ενός υπαλλήλου (αντί για έξι) με την κόρη μου που είναι στενός, πολύτιμος συνεργάτης μου. Έχει τρία μεταπτυχιακά, μιλά τέσσερις γλώσσες και διερωτώμαι γιατί τώρα έρχεται το θέμα στη δημοσιότητα.».

Η ηθική αμβλύνοια του ανδρός είναι αξιοπρόσεκτη. Δεν κατανοεί ότι η πράξη του αυτή, ακόμα κι αν είναι νομότυπη, είναι ηθικά προβληματική. Στη συνείδηση των πολιτών, στη συγκεκριμένη συγκυρία της οικονομικής καταστροφής αλλά και της καθολικής απαξίωσης των πολιτικών, εγγράφεται ως ένα ακόμα δείγμα πλεονεξίας της πολιτικής ελίτ. Μπορεί, βέβαια, να μην υπάρχει νόμος που να απαγορεύει την πλεονεξία των πολιτικών, την απαξιώνει όμως το κοινό αίσθημα.

Ο κ. Πολύδωρας υπερασπίζεται το διορισμό της κόρης του επικαλούμενος τα προσόντα της. Δεν του περνάει από το νου ότι πολλοί νέοι έχουν παρόμοια προσόντα, αλλά έχουν ελάχιστη πιθανότητα να εργασθούν ως υπάλληλοι σε μια επίζηλη δημόσια θέση. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο τα προσόντα της κυρίας Μαργαρίτας Πολύδωρα αυτά που είναι σημαντικά (τέτοια και περισσότερα έχουν κι άλλοι), αλλά ο τρόπος με τον οποίο γνωστοποιούνται τα προσόντα αυτά στους αρμόδιους λήπτες αποφάσεων. Ο κ. Πολύδωρας γνωρίζει τα προσόντα αυτά από πρώτο χέρι, αφού η Μαργαρίτα είναι κόρη του. Η συγγενική σχέση δηλαδή, στο μέτρο που δίνει προνομιακή πληροφόρηση σε έναν εργοδότη αναφορικά με τα προσόντα ενός υποψήφιου εργαζομένου, παραχωρεί το προβάδισμα στο συγγενή έναντι άλλων ατόμων. Σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου αυτό είναι επιλήψιμο, αφού δεν έχουν όλοι, κατ’ αρχήν, ίσες ευκαιρίες πρόσβασης σε δημόσιες θέσεις. Στο δικηγορικό του γραφείο ο κ. Πολύδωρας μπορεί να διορίσει όποιον θέλει, σε μια δημόσια θέση όχι.

«Είχα δικαίωμα να το κάνω», διατείνεται ο κ. Πολύδωρας. Ναι, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας. Ένας πατέρας δεν μπορεί να πείσει την κοινότητα ότι κρίνει αμερόληπτα το παιδί του. Πώς μπορούμε να ξέρουμε ότι η απόφαση του κ. Πολύδωρα δεν έγινε με ιδιοτελή κριτήρια, αλλά με αξιοκρατικά, τα οποία ως δημόσιος αξιωματούχος οφείλει να εφαρμόζει; Στο μέτρο που το ερώτημα αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί με ασφάλεια, η λογοδοσία του δημόσιου αξιωματούχου ακυρώνεται.

Ο πολιτικός οφείλει να μην ενεργεί ως ιδιώτης που φροντίζει για την πάρτη του, αλλά ως ηγέτης που μεριμνά για την προαγωγή του δημοσίου συμφέροντος και των αξιών που το υπηρετούν, μεταξύ των οποίων η αξιοκρατία. Πράξεις που θέτουν εν αμφιβόλω την αξιοκρατία υπονομεύουν την πειθώ του πολιτικού, εφόσον αδυνατεί να πείσει ότι ενεργεί για το συμφέρον της «πόλεως» και όχι για το δικό του. Ο ενάρετος πολιτικός πείθει στο μέτρο που αυτο-περιορίζεται.

Ο πολιτικός ηγέτης ενσαρκώνει αξίες που συνέχουν την κοινότητα. Με τη στάση του παιδαγωγεί του πολίτες. Υπακούμε, όχι μόνο στους γραπτούς νόμους της «πόλεως», λέει ο Περικλής στον «Επιτάφιο», αλλά και σε εκείνους που «ενώ είναι άγραφοι, επιφέρουν πανθομολογούμενη καταισχύνη (των παραβατών)». Η αρχαιομάθεια του κ. Πολύδωρα αποδεικνύεται αυτό που μερικοί υποψιαζόμασταν: κενολογικός στόμφος, όχι πυξίδα ενάρετης πολιτικής συμπεριφοράς.
Του Χαρίδημου Τσούκα, απότο Blog: έναρθρη κραυγή

23 Αυγ 2012

Σκέτο τρελοκομείο

Κάθε φορά που ξέσπαγε σκάνδαλο, έβγαινε ένας αρμόδιος παράγοντας και έκανε λόγο για «μεμονωμένο περιστατικό». Με τον καιρό άρχισα να πιστεύω ότι όλη η σύγχρονη ιστορία μας είναι ένα παζλ από «μεμονωμένα περιστατικά». Ο πολιτικός που έκλεψε, ο δημόσιος υπάλληλος που εκβίασε, ο πολίτης που δεν πλήρωσε τους φόρους του, ο υποψήφιος οδηγός που λάδωσε για να πάρει το δίπλωμά του. Όπως έγραψε προχτές ένας χρήστης στο facebook, «έχω πλέον πάψει να πέφτω από τα σύννεφα»...

Η αλήθεια είναι απλή, αλλά αν την διαβάζαμε στη Bild θα σπεύδαμε να τους κατηγορήσουμε ως ανθέλληνες: Είμαστε τόσο κακομαθημένοι, τόσο αμετροεπείς, που ακόμη και μία χρεοκοπία δεν φτάνει από μόνη της για να μας συνεφέρει.

Στο εξωτερικό έφριξαν με τα γεγονότα στην Ύδρα. Τα όσα συνέβησαν στο νησί πήραν μεγάλη διάσταση στον ξένο Τύπο. Όλα αυτά που εμάς μας φαίνονται απόλυτα φυσιολογικά, σε εκείνους φαίνονται εξωφρενικά. Κι αντί να δούμε την αλήθεια κατάματα, ψάχνουμε και πάλι να βρούμε φαντάσματα. Δεν ασχολούμαστε με την ουσία του θέματος, αλλά καταναλώνουμε άσκοπα τον χρόνο μας όταν αναρωτιόμαστε για ποιόν λόγο η Ύδρα απασχόλησε σήμερα τα ξένα μέσα ενημέρωσης και όχι πριν από δύο ή τρία χρόνια.
Η απάντηση είναι μπροστά στα μάτια μας: Δεν τους απασχολούσαμε μέχρι χτες σε αυτό το επίπεδο λόγω μεγέθους. Ποιος, ξέρει, για παράδειγμα, τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα στην Ζαχάρω; Κάτι πρέπει να συμβεί για να στραφεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης στην συμπαθή αυτή περιοχή της Ηλείας. Κι επιπλέον, δεν υπάρχουν πολλοί στο εξωτερικό που να μπορούν να φανταστούν πως πραγματικά σκέφτονται οι νεοέλληνες στην πλειοψηφία τους. Ότι είναι δυνατόν να δηλώνουν 4.000 εκπαιδευτικοί ότι έχουν ψυχολογικά προβλήματα για να μην διδάσκουν, για να μην κάνουν την δουλειά για την οποία ο ελληνικός λαός τους πληρώνει. Ότι μπορεί να έχουν πιαστεί μέχρι σήμερα 2.750 επίορκοι δημόσιοι υπάλληλοι και να είναι θέμα συζήτησης αν θα πρέπει να μπουν ή όχι στην εφεδρεία, όταν θα έπρεπε ήδη να έχουν απολυθεί. Ότι η φοροδιαφυγή στα νησιά ξεπερνάει το 70% και υπάρχουν βουλευτές που κάνουν δηλώσεις συμπαράστασης στους... δοκιμαζόμενους φοροφυγάδες. Ο κατάλογος είναι μακρύς και δεν έχει τέλος.
Σε μία χώρα που θεωρείται ως απόλυτα φυσιολογικό να καταλαμβάνει κανείς δημόσια κτίρια ή να μην πληρώνει τα διόδια, η αστυνομία θεωρείται «εχθρική δύναμη». Σαν να πρόκειται για στρατό κατοχής. Οι ίδιοι άνθρωποι, λοιπόν, που θα βρίσουν τον αστυνομικό που θα επιχειρήσει να ανοίξει τα διόδια, θα ζητήσουν τα ρέστα από την Πολιτεία αν γίνει ένα ατύχημα σε κάποιον καρόδρομο. Και θα ζητήσουν από τον αρμόδιο υπουργό να διασπείρει τροχονόμους σε όλα τα επικίνδυνα σημεία. Αν όμως οι τροχονόμοι που ο ίδιος ζήτησε να τοποθετηθούν στα επικίνδυνα σημεία τον γράψουν για υπέρβαση του ορίου ταχύτητας ή για αντικανονική είσοδο στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, θα σπεύσει να αναζητήσει τον προσωπικό του βουλευτή για να του σβήσει την κλήση και να τιμωρήσει τον τροχονόμο με μετάθεση στα... σύνορα. Σκέτο τρελοκομείο.

Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι ότι υπάρχει ένα μεγάλο έλλειμμα σεβασμού προς τον συμπολίτη μας. Δεν μας ενδιαφέρει ο διπλανός μας, αν οι πράξεις μας του προκαλούν ζημία ή όχι.
Η φοροδιαφυγή μόνο από ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους αφορά εισοδήματα 28 δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο. Αν τα εισοδήματα αυτά είχαν φορολογηθεί, τότε το δημόσιο θα είχε εισπράξει 11 δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή, δεν θα χρειαζότανε να συζητάμε τώρα για νέα μέτρα. Ποια είναι λοιπόν η μαγκιά των φοροφυγάδων; Ποιόν ζημιώνουν; Το κράτος ή όλη την υπόλοιπη κοινωνία; Που είσαι κύριε Δρίτσα να μας πεις τώρα για τους ψηφοφόρους σου στην Ύδρα;

Όσο περνάει ο καιρός, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι η χρεοκοπία για την Ελλάδα δεν είναι μία ατυχής οικονομική εξέλιξη. Είναι προϊόν μιας κοινωνίας που έχει χρεοκοπήσει ηθικά εδώ και καιρό. Γι΄ αυτό και είναι δύσκολο να προτείνει κανείς λύσεις. Ένα «αρρωστημένο» ισολογισμό μπορεί κανείς να τον εξυγιάνει. Οι αρρωστημένες νοοτροπίες όμως δεν αντιμετωπίζονται εύκολα.
Του Θανάση Μαυρίδη, από το capital.gr

22 Αυγ 2012

"Απόδειξη, παρακαλώ;"

Οι χθεσινές μου εφημερίδες, ΝΕΑ και Sportday (ας όψεται το ματς ΠΑΟ-Μάλαγα), μού χάρισαν μια από τις σπάνιες προσωπικές μου νίκες των τελευταίων χρόνων. Έκανα ένα βήμα να απομακρυνθώ, ενώ ο περιπτεράς κοιτούσε δήθεν το υπερπέραν, αλλά ξαφνικά κοντοστάθηκα. Χωρίς να γίνω κόκκινη σαν παντζάρι, «απόδειξη, παρακαλώ;», του είπα. Μού την έδωσε με το πάσο του κοιτώντας με περιφρονητικά, τον ευχαρίστησα θερμά (σαν να του ζήταγα συγνώμη) και την άραξα στο διπλανό καφέ για να επιβραβεύσω το κουράγιο μου με ένα φραπουτσίνο, πριν εντρυφήσω στη στρατηγική του Φερέϊρα. Μα γιατί μού είναι αδύνατον να ζητήσω αποδείξεις;
Το σύνδρομο του καλού παιδιού, που δεν φέρνει ποτέ τον άλλο σε δύσκολη θέση και δεν του υποδεικνύει το σωστό, δοκιμάζεται σκληρά στην εποχή της κρίσης. Κάθε φορά ορκίζομαι ότι θα κάνω το καθήκον μου, ότι θα συμβάλλω κι εγώ με τις μικρές μου δυνάμεις στην πάταξη της φοροδιαφυγής και κάθε φορά σπάω τα μούτρα μου. Κρύβω επιμελώς από τους δικούς μου τα απίστευτα ποσά που πληρώνω κατά καιρούς χωρίς απόδειξη και συγκεντρώνω περήφανη σε ένα ξύλινο μπαουλάκι αυτές που μού δόθηκαν αυθορμήτως, με καλή θέληση, χωρίς να χρειαστεί να κοπιάσω.

Χθες, όμως, ήταν μια μέρα αλλιώτικη από τις άλλες. Περπατώντας προς το περίπτερο είχα την φαεινή έμπνευση να ανοίξω δύο (!) φακέλους από την εφορία. ‘Έμφραγμα δεν έπαθα, αλλά ως εκ θαύματος, εγώ που με τους αριθμούς έχω τις χειρότερες των σχέσεων, θυμήθηκα ένα φρικιαστικό νούμερο: 28 δισεκατομμύρια το χρόνο αδήλωτα εισοδήματα ελεύθερων επαγγελματιών. Γίνεσαι ή δεν γίνεσαι Υδραίος από την ανάποδη; Την πλήρωσε ο πρώτος πού βρέθηκε στο δρόμο μου. Ο περιπτεράς.

Εγώ και μόνον εγώ φταίω πού κόβονται συντάξεις και επιδόματα, πού τα νοσοκομεία δεν έχουν γάζες και ο Κουβέλης ακούει «εφεδρεία στο δημόσιο» και γίνεται μούσκεμα στον ιδρώτα. Εγώ που ντρέπομαι τον κλειδαρά γιατί ήρθε για την πάρτη μου μέσα στον καύσωνα πάνω σε μηχανάκι (να τα 160 ευρώ για ένα δεκάλεπτο δουλειά). Την κυρία που μού κάνει 30 χρόνια χαλάουα και έχει κόρη διαζευγμένη και δύο εγγόνια. Τον τεντά της γειτονιάς μου, που με ρωτάει με γνήσιο ενδιαφέρον τι κάνει το παιδί μου, ο παππούς και η γιαγιά. Ντρέπομαι ακόμα και τον φαρμακοποιό με το λουσάτο μαγαζί, που δεν θα ξαναδώ ποτέ στη ζωή μου, αλλά με έσωσε από το κουνούπι του Νείλου. Άνθρωπος είναι, ξέχασε να χτυπήσει το autan στη μηχανή του.

Άλλο ένα περιστατικό σαν της Ύδρας να γίνει, λίγη ακόμα ψυχοπονιά για τους φοροφυγάδες να δείξουν το ΚΚΕ και ο Δρίτσας και με βλέπω να κερδίζω σε αυτοπεποίθηση ό,τι δεν κατάφερα σε μια δεκαετία και βάλε ψυχοθεραπείας. Δεν λένε ότι η οικονομική κρίση θα μας κάνει καινούργιους ανθρώπους.

 Της Βένας Γεωργακοπούλου, από protagon.gr

18 Αυγ 2012

Εθνομπολσεβικισμός

Του Ηλία Κανέλλη, από τα ΝΕΑ
 
 
 
 
 
 
Και ξέρει τι λέει και δεν κρύβεται. Ότι η Ελλάδα πρέπει «άμεσα, εδώ και τώρα να εγκαταλείψει την ευρωζώνη» και να βγάλει δικό της νόμισμα το έχει δηλώσει ξεκάθαρα πολλές φορές. Και όταν λέει ότι η χρεοκοπία είναι το όπλο των αδυνάτων, δεν το λέει αφελώς, όπως π.χ. το είπε η σύντροφός του, η βουλευτής Κεφαλονιάς Αφροδίτη Θεοπεφτάτου, τον περασμένο Μάιο. Την επιδιώκει γιατί οδηγεί εκτός Ευρώπης - απλώς κρύβει τις συνέπειες.
Πέρυσι, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μάζευε ψηφαλάκι ψηφαλάκι τα ποσοστούλια του, δεν το 'χαν σε τίποτα τα στελέχη του να πουν καμιά κουβέντα παραπάνω. Αλλά κάποια στιγμή τα ποσοστούλια έγιναν μεγάλα ποσοστά και πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αξιωματική αντιπολίτευση. Ετσι, ό,τι λέγεται, ιδίως από τα πρωτοκλασάτα στελέχη, δεν είναι πλέον αυτό που στην Κύπρο ονομάζουν λαφαζανιά - μια σαχλαμάρα για να περνάει η ώρα.
Κατά τα φαινόμενα, κάθε τέτοιου τύπου υπερβολή που μπορεί να φοβίσει τον κόσμο πλήττει το κόμμα. Ο Αλέξης Τσίπρας το ξέρει, γι' αυτό και έχει αρχίσει να προσπαθεί να ελέγξει τον μηχανισμό. Είναι δεδομένο ότι οι έξαλλες φωνές, οι συνιστώσες, ο παραδοσιακός αριστερισμός, τα σταλινικά σταγονίδια, μακροπρόθεσμα θα μπορούσαν να οδηγήσουν ξανά τον ΣΥΡΙΖΑ στα παραδοσιακά ποσοστούλια του. Η πολυφωνία των πρώην συνιστωσών δεν είναι πια χρήσιμη, κάθε ηγετική ομάδα που σέβεται τον εαυτό της θα επιδίωκε να την περιθωριοποιήσει.
Αλλά ο Παναγιώτης Λαφαζάνης δεν έχει ούτε θέλει να έχει σχέση με το ιδεολογικό πάτσγουορκ του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός δεν είναι χτεσινός. Γαλουχήθηκε με τα νάματα της ΕΣΣΔ και με τη σκληρή σλανγκ του αντιαμερικανισμού και του αντιδυτικισμού. Ο,τι προερχόταν από τη Δύση γι' αυτόν ήταν κακό, «Οχι στην ΕΟΚ των μονοπωλίων». Οπως και ο Αλέκος Αλαβάνος, ανέκαθεν ήταν αντιδυτικός και εθνοκεντρικός - πιο αντιδυτικός και πιο εθνοκεντρικός μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού. Και ταυτόχρονα παιδί των μηχανισμών. Πολύ σκληρός για να εξουδετερωθεί.
Αρα, δεν του ξέφυγαν ούτε όσα είπε χθες. Στο κάτω κάτω, έχει πει πολλά ανάλογα τον τελευταίο καιρό. Κατήγγειλε το «ξεπούλημα» των λιμανιών, χαρακτήρισε πραξικοπήματα τις αποκρατικοποιήσεις, μέχρι και την πρόταση Πολύδωρα στήριξε να δοθούν δύο χιλιάρικα εκλογικό επίδομα στους υπαλλήλους της Βουλής.
Ο Λαφαζάνης ξέρει καλά τον εθνολαϊκισμό - και τον ασκεί με συνέπεια. Την ώρα που ο Αλέξης Τσίπρας, στο επικείμενο συνέδριο, θα διεκδικεί τον μοδάτο ριζοσπαστισμό, εκείνος θα χειρίζεται τα συνθήματα. Τον αντιευρωπαϊσμό. Την καταστροφολογία. Τη συντήρηση των πελατειακών δικτύων. Την εθνομπολσεβίκικη δεισιδαιμονία.
Ταυτόχρονα, θα προσπαθεί να διευρύνει το ρεύμα του, ήδη ισχυρό στον κομματικό μηχανισμό. Όσοι πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μετατοπιστεί προς πιο μετριοπαθή γραμμή, λυπάμαι αλλά υπολογίζουν χωρίς τον Λαφαζάνη και το ρεπερτόριό του.

12 Αυγ 2012

Γιατί να θέλουν να μπει τάξη;

Του Χαριδημου Κ. Τσουκα*, πηγή: καθημερινή
Οι εξουσίες ενθαρρύνουν τη λήθη. Έχουν συμφέρον να βλέπουμε το παρόν αποσπασματικά, αποσυνδεδεμένο από μοτίβα του παρελθόντος. Οσο πιο στενός ο ορίζοντας κατανόησης ενός προβλήματος τόσο πιο πιθανό είναι αυτό να ορισθεί με όρους επικαιρικούς, τους οποίους προνομιακά ελέγχει μια εξουσία. Και αντιθέτως: όσο πιο ευρύς ο ορίζοντας κατανόησης τόσο πιο απαιτητικά είναι τα κριτήρια λογοδοσίας όσων ασκούν έλλογη εξουσία.
Πριν από ένα χρόνο ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος 4009/2011 για τα ΑΕΙ. Ο νόμος ήταν ρηξικέλευθος για τα ελλαδικά δεδομένα, αφού ανέτρεπε το υφιστάμενο «λαϊκοδημοκρατικό» μοντέλο διοίκησης. Ηταν, επιπλέον, η πρώτη φορά που ένας νόμος για τα ΑΕΙ συνάντησε τόσο μεγάλη συναίνεση (ψηφίστηκε από το 85% των βουλευτών). Η τότε υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου δήλωσε αισιόδοξα ότι «το πιο σημαντικό σημείο της συναίνεσης που επετεύχθη είναι ότι ο νόμος δεν θα ανατραπεί τουλάχιστον για τα επόμενα 20 χρόνια»!
Πόσο έξω έπεσε! Ενα χρόνο αργότερα, ο νόμος ξεδοντιάστηκε. Τα δύο κόμματα (ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.) που κυρίως ψήφισαν τον νόμο 4009 το 2011 ήταν αυτά που αναίρεσαν τις πιο καινοτόμες διατάξεις του σήμερα. Η καιροσκοπική συμπεριφορά τους μας επιτρέπει να δούμε, για μία ακόμη φορά, τις σοβαρές στρεβλώσεις του πολιτικού συστήματος, οι οποίες ακυρώνουν ρηξικέλευθες μεταρρυθμίσεις.
Πρώτον, δεν διαθέτουμε κόμματα εξουσίας με συνεκτικό πρόγραμμα και αρχές. Μια μεταρρύθμιση είναι, συνήθως, το αγαπημένο πρότζεκτ ενός εμπνευσμένου υπουργού, αλλά δεν καθίσταται μέρος του προγραμματικού λόγου του κόμματός του. Σε μια διαφορετική πολιτική συγκυρία, με έναν άλλο υπουργό, οι αλλαγές εύκολα ανατρέπονται.
Δεύτερον, με εξαίρεση την πάντοτε πρόθυμη υπηρέτηση του κοινού κομματικού συμφέροντος, οι διακομματικές συναινέσεις τείνουν να είναι καιροσκοπικές, όχι προγραμματικές. Το 2011, ο Σαμαράς, έχοντας υιοθετήσει εμπρηστική αντιμνημονιακή ρητορική, ήθελε συγχρόνως να εμφανιστεί «υπεύθυνος» πρωθυπουργός εν αναμονή. Η μεταρρύθμιση των πανεπιστημίων ήταν ένας χώρος που μπορούσε ανώδυνα να παράσχει τη συναίνεσή του. Κανένα όμως από τα δύο κόμματα δεν πίστευε βαθιά στην αλλαγή.
Τρίτον, σπανίζουν οι πολιτικοί με ισχυρή βούληση και αρχές. Πλεονάζουν οι ισορροπιστές πολιτικάντηδες-διαχειριστές. Ο νέος υπουργός Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλος υποστήριξε πέρυσι τον νέο νόμο και διαβεβαίωνε για την εφαρμογή του. Σήμερα τον υπονομεύει. Γιατί; Ο ίδιος επικαλείται την ύπαρξη «δυσλειτουργιών», οι οποίες έκαναν τον νόμο «ανεφάρμοστο». Ο υφυπουργός του, ο κ. Παπαθεοδώρου, ανέφερε ότι «λείπουν τα εργαλεία για να λειτουργήσει» ο νόμος!
Προσέξτε πώς μιλάνε: σαν να περιγράφουν ένα φυσικό φαινόμενο! Υιοθετούν μια ηθικοπολιτικά ουδέτερη διαχειριστική ρητορική για να αποκρύψουν το μείζον: ο νόμος 4009 δεν εφαρμόστηκε διότι οι αρμόδιες πρυτανικές αρχές αρνήθηκαν την εφαρμογή του, υποβοηθούμενες από μειονότητες τραμπούκων οι οποίες βιαίως απέτρεψαν τη σύσταση των προβλεπόμενων οργάνων. Ο νόμος δεν ήταν εγγενώς «ανεφάρμοστος». Κατέστη ανεφάρμοστος σε ένα περιβάλλον ανομίας, το οποίο όχι μόνον ανέχθηκαν αλλά, με τη ρητορική τους και την αδράνειά τους (τουλάχιστον…), τροφοδότησαν οι περισσότερες πρυτανικές αρχές. Ο πρύτανης του ΑΠΘ Γ. Μυλόπουλος το είπε απροσχημάτιστα πέρυσι: Ο νέος νόμος «δεν θα εφαρμοστεί ποτέ σε δημόσια πανεπιστήμια». Τα κατάφερε…
Τέταρτον, η εσπευσμένη αναθεώρηση του νόμου 4009/2011 για να «έχουμε ανοιχτά πανεπιστήμια τον Σεπτέμβριο» (Αρβανιτόπουλος) δείχνει όχι μόνο ότι το ύψος των προσδοκιών του υπουργού είναι ευθέως ανάλογο του πολιτικού του αναστήματος, αλλά κάτι μονιμότερο: η στρατηγική για την αντιμετώπιση των φαινομένων ανομίας στα ΑΕΙ (και όχι μόνον), τα τελευταία 30 χρόνια, παραμένει η ίδια: ο κατευνασμός. Οι αρμόδιες Αρχές διαπραγματεύονται την τήρηση της νομιμότητας με τους αρνητές της! Για να αποτρέψουν δυσμενέστερες εξελίξεις, υποχωρούν. Αποτέλεσμα; Ο κατευνασμός ενθαρρύνει την πεποίθηση των αντιπάλων της νομιμότητας ότι οι «κανόνες» είναι διαπραγματεύσιμοι. Κατά συνέπεια, αυτοί αποθρασύνονται, κλιμακώνοντας τη διεκδικητικότητά τους. Ο φαύλος κύκλος της ανομίας διαιωνίζεται, οι θεσμοί απαξιώνονται.
Το κυρίαρχο «λαϊκοδημοκρατικό» μοντέλο διοίκησης έχει καταστήσει το αυτοαναφερόμενο ελλαδικό πανεπιστήμιο ένα περιβάλλον υψηλής εντροπίας – ένα ξέφραγο αμπέλι. Αυτή η κατάσταση ευνοεί τα διαπλεκόμενα ιδιοτελή συμφέροντα. Επιτρέπει λ.χ. σε συγκλήτους να κάνουν παράνομες αυτο-εξυπηρετικές μετεγγραφές φοιτητών, σε κλίκες να διορίζουν καθηγητές τους «κολλητούς» τους ή τους συγγενείς τους, σε (συνήθως ακαδημαϊκά ασήμαντους) «καθηγητές» να χρησιμοποιούν το πανεπιστήμιο σαν εφαλτήριο για πολιτική, επιχειρηματική ή κρατικοδιοικητική σταδιοδρομία. Διαβάζουμε, πριν από λίγες μέρες, στο «Βήμα» (5/8/2012): Ο μέχρι πρότινος γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών κ. Πλασκοβίτης δεν επέστρεψε στο πανεπιστήμιό του, αλλά διορίστηκε στο Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος – «με 12.000 ευρώ τον μήνα», σημειώνει δηκτικά η εφημερίδα. Με αγωνία μαθαίνουμε, επίσης, ότι ο πρώην υπουργός κ. Παμπούκης «απέχει πλήρως της πολιτικής και έχει αφοσιωθεί εκ νέου στο δικηγορικό γραφείο του, ενώ αναμένεται η πλήρης επιστροφή του στη Νομική Αθηνών» (ο.π.). Αναμφίβολα έχει σωστή αίσθηση προτεραιοτήτων!
Αντιλαμβάνεστε γιατί τα ιδιοτελή συμφέροντα δεν θα μπορούσαν να συναινέσουν σε ένα μοντέλο διοίκησης που βάζει τάξη στα πανεπιστήμια; Αντιλαμβάνεστε πόση δύναμη χρειάζονται όσοι επιμένουν να τιμούν την καθηγητική ιδιότητα ερευνώντας και διδάσκοντας, σε ένα περιβάλλον ασυδοσίας, λαθρεπιβασίας, στρεβλών κινήτρων, με μισθούς πείνας; Τι μήνυμα παίρνουν άραγε όταν ένας αρνητής του νόμου γίνεται υφυπουργός Παιδείας; Με τι κουράγιο να συνεχίσουν;

* Ο Χ. Κ. Τσούκας (htsoukas@gmail.com) είναι καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.

10 Αυγ 2012

Η «τετραμελής οικογένεια»

«Τώρα που ακρίβυναν τα εισιτήρια, δεν κάνεις ένα ρεπορτάζ πόσα λεφτά θέλει μια τετραμελής οικογένεια για να πάει διακοπές στα νησιά;» μου είπε μια μέρα πριν λίγα χρόνια ο τότε διευθυντής μου. «Όχι, δεν κάνω» του απάντησα. «Γιατί να το κάνω; Αν μια τετραμελής οικογένεια δεν έχει την άνεση να πάει στη Ρόδο ή τη Σκιάθο, γιατί πρέπει να την τσιγκλάμε μονίμως; Το μόνο που πετυχαίνουμε με αυτά τα ρεπορτάζ είναι να συντηρούμε τη δημιουργία αναγκών που δεν μπορούν να καλυφθούν και να κάνουμε τον κόσμο να νιώθει άσχημα επειδή δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Ας πάει στο χωριό η τετραμελής οικογένεια αν δεν έχει λεφτά να πάει στα νησιά!»
Πείστηκε – δεν πείστηκε, έκτοτε ο διευθυντής μου δεν μου ξαναζήτησε κάτι ανάλογο.
Μη βιαστείτε να με θεωρήσετε ελιτίστρια, βολεμένη και δεν ξέρω γω τι άλλο. Εμείς αλλά κι όλες οι οικογένειες που θυμάμαι «στην εποχή μου», δηλαδή πριν την επέλαση της ιδιωτικής τηλεόρασης και του –λέμε τώρα- lifestyle, αν δεν είχαμε λεφτά, δεν πηγαίναμε διακοπές ή πηγαίναμε «στο χωριό».
Αυτές ήταν οι σκέψεις που έκανα επί πολλά χρόνια, θυμωμένη με τον διαρκή βομβαρδισμό από πλευράς καναλιών για τις «διακοπές της τετραμελούς οικογένειας». Η «τετραμελής οικογένεια» κι οι οποιεσδήποτε «ανάγκες» της έγιναν ο δείκτης των αναγκών μιας ολόκληρης χώρας. Η «τετραμελής οικογένεια», αξιοσέβαστη ως δομικό στοιχείο της ελληνικής κοινωνίας, καπέλωνε οποιαδήποτε φωνή διαφοροποίησης ή οποιαδήποτε αντίρρηση τολμούσε να αρθρωθεί. «Εσύ μη μιλάς, δεν έχεις παιδιά και δεν ξέρεις τι σημαίνουν οι ανάγκες των παιδιών» είναι το πιο συχνό που ακούω από τους «οικογενειάρχες». Τουμπεκί εγώ λοιπόν, κι ας είμαι σίγουρη ότι ένα παιδί έχει ανάγκη από Prada, Timberland και Abercrombie μόνο εφόσον του τα δείξουν. Αν δεν του τα βάλουν στο κεφαλάκι του, το παιδί είναι καταχαρούμενο παίζοντας με μια μπάλα και τρέχοντας ξυπόλητο όλη μέρα.
Φυσικά, οι διακοπές ή τα Vans των παιδιών είναι το κερασάκι στην τούρτα, καθώς η «τετραμελής οικογένεια» σημαίνει πολύ περισσότερα. Ο ορισμός «τετραμελής» γίνεται για την οικονομία της συζήτησης, μπορεί να πρόκειται για τριμελή, πενταμελή κλπ οικογένεια. Εννοείται η ελληνική οικογένεια, αυτή που κάτω από τις φτερούγες της φυλάγει γερά τα μέλη της. Για την ελληνική οικογένεια που πάντοτε είναι πρόθυμη να βοηθήσει, να χαρεί, να πονέσει, να γελάσει, να προστατεύσει, να θυσιαστεί για τα μέλη της κι αλίμονο σε όποιον τα πειράξει! Υπέροχα ως εδώ!
Από την άλλη, όμως, η «τετραμελής οικογένεια» φυλάγει τα μέλη της σ’ ένα κουκούλι εμποδίζοντάς τα απ’ το να γίνουν μέλη μιας κοινωνίας, κάτι που αναπόφευκτα θα γίνει κάποια στιγμή. Η «τετραμελής οικογένεια» συχνά είναι ένας μικρόκοσμος που προστατεύεται φανατικά και αδιαφορεί για το γεγονός ότι μπορεί να βλάψει τους άλλους. «Εμείς να είμαστε καλά» που λέει ο λόγος…
Τα θυμήθηκα αυτά με αφορμή την υπόθεση της θυγατέρας του Βύρωνα Πολύδωρα και του απαράδεκτου διορισμού της από τον πατέρα – πρόεδρο της μιας ημέρας. Ειλικρινά, δεν έχω λόγια να γράψω, θα μπορούσα να γεμίσω τη σελίδα βρισιές για την αναίσθητη αυτή οικογένεια.
Θυμήθηκα, όμως, κι άλλα. Θυμήθηκα συναδέρφους στην ΕΡΤ3 που ήθελαν πάση θυσία «να βάλουν το παιδί» στη δουλειά. Οι περισσότεροι τα κατάφεραν. Άλλοι, πάλι, καταφέρονταν εναντίον των ιθυνόντων που «δεν μου παίρνει το παιδί» στη δουλειά. Αυτοί οι τελευταίοι περίμεναν «ν’ αλλάξουν τα πράγματα», να έρθει κάποιος γενικός «δικός μας», να αναγνωρίσει την αδικία του προηγούμενου και τελικά «να βολέψει και το παιδί μου». Άσχετα αν «το παιδί» αξίζει κι άσχετα αν «το παιδί» καταλάβει τη θέση εις βάρος κάποιου περισσότερο άξιου, έτσι;
Θυμήθηκα και τη δικαιολογία που ακούγεται πολλές φορές από δράστες κλοπής ή υπεξαίρεσης: «έχω και δυο παιδάκια να θρέψω…».
Θυμήθηκα κι ένα περιστατικό που με σημάδεψε. Πριν λίγα χρόνια, πήγαινα σε μια μοδίστρα η οποία θεωρούσε ότι είμαι άνθρωπος «στα μέσα και στα έξω». Μάταια της εξηγούσα πόσο πλανάται. Μια μέρα, με είδε να περνώ απέξω, βγήκε και με φώναξε: «Σε χρειάζομαι». Μπήκα στο μαγαζί της. Μου έδειξε τη φωτογραφία του στρουμπουλού, πλαδαρού κι απολύτως άβουλου γιου της –τον είχα γνωρίσει, γι αυτό τον περιγράφω έτσι. Πιστεύω ότι ο ευνουχισμός της μητέρας του αποτυπωνόταν στην πλαδαρότητα της φυσιογνωμίας του γιου. «Το παιδί πήγε φαντάρος. Σε ένα χρόνο που θα απολυθεί πρέπει να του βρω δουλειά. Πόσα θες; Πες μου, πόσα θες να του βρεις κάπου να βολευτεί; Πες ένα ποσό και θα στο δώσω». Παραδόξως, δεν αντέδρασα πολύ έντονα εκείνη την ώρα. Σε λίγο καιρό άλλαξα σπίτι, γειτονιά και δεν ξαναπέρασα ούτε απ’ έξω.
Αλλά τι δικαίωμα έχω εγώ να μιλάω; Η ανεπρόκοπη, είμαι άτεκνη. Και πού να μπορώ εγώ να καταλάβω την ανάγκη ενός παιδιού να του βρει δουλειά η μαμά του…
Της Χριστίνας Ταχιάου, από protagon.gr

8 Αυγ 2012

ΟΙ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΤΟ ΑΠΥΡΟΒΛΗΤΟ

Μην έχετε καμμιάν αμφιβολία. Επίορκους δημοσίους υπαλλήλους, αετονύχηδες της φοροδιαφυγής και μικρομεσαία λαμόγια της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, επειδή αντιπροσωπεύουν τον «περιούσιο και σοφό λαό», κανείς δεν πρόκειται ούτε να μουτζώσει ούτε και να γιαουρτώσει
Η κυρία Χ.Χ.,υπάλληλος του ΙΚΑ, όπως αναφέρει η διοίκηση του Ιδρύματος, είχε μόνον 950.000 ευρώ μέσα σε πάμπερς στην πολυτελή βίλλα της στον Βαρνάβα, στον ευρύ χώρο της οποίας έκτιζε και ένα εκκλησάκι –προφανώς για να μπορεί να αφιερώνεται στα θρησκευτικά της καθήκοντα, μακρυά από τα βλέμματα της πλέμπας. Του λαού, δηλαδή –που πρέπει να ξεροσταλιάζει στο ΙΚΑ κάποιες ώρες για να πάρει μία βεβαίωση η οποία σε άλλες χώρες παρέχεται ηλεκτρονικά σε δύο-τρία λεπτά. Όσο για τα περιουσιακά στοιχεία των συνενόχων της κ.Χ.Χ. τα αναζητά η αστυνομία και εικάζεται ότι ξεπερνούν τα 15 εκατ. ευρώ. Η δε απάτη που έγινε εις βάρος του Ιδρύματος και των συνταξιούχων του εκτιμάται στα 20 εκατ. ευρώ. Μια …μπαγκατέλα, δηλαδή, που σε δραχμές θα αντιπροσώπευε 6,8 δισεκατομμύρια. Για την κ.Χ.Χ. και τους συνενόχους της, ας μην ανησυχεί κανείς. Θα την βγάλουν καθαρή έως έναν βαθμό και σίγουρα κανένας «αγανακτισμένος» δεν θα πάει στην πόρτα τους να διαμαρτυρηθεί. Εξάλλου, η σπείρα το έπαιζε «αγανακτισμένη», ως συνήθως στις περιπτώσεις αυτές όπου ισχύει το «φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης».
 
Ωστόσο, οι πραγματικές ληστείες του δημοσίου χρήματος δεν σταματούν μόνον στα παραπάνω «μικροποσά». Έγγραφο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης εμφανίζει υπάλληλο υπουργείου με «αδικαιολόγητες καταθέσεις» ύψους 8,9 εκατ. ευρώ, δικαστική υπάλληλο με 7,9 εκατ. ευρώ και αρκετούς προϊσταμένους πολεοδομικών και δασικών υπηρεσιών με ποσά που ξεπερνούν το 1 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με το newsbomb.gr, κατά του πολυεκατομμυριούχου υπαλλήλου –ο οποίος είχε συνταξιοδοτηθεί– ασκήθηκε ποινική δίωξη, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες του ιστότοπου «φέρεται αυτές οι καταθέσεις να αποτελούσαν επιχορηγήσεις συνδικαλιστικών σωματείων που ο υπάλληλος εκπροσωπούσε», χωρίς όμως να είναι γνωστό ακόμα «το μέρος των χρημάτων που καταχράστηκε».

Εντύπωση προκάλεσαν στους ελεγκτές δημόσιας διοίκησης και οι καταθέσεις δικαστικής υπαλλήλου η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, υπηρετεί στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών. Σύμφωνα με τους ελέγχους, «εντοπίστηκαν στους οικογενειακούς τραπεζικούς λογαριασμούς της καταθέσεις –εκτός μισθοδοσίας και τόκων– ύψους 7.965.236,64 ευρώ, κατοχή από την ίδια και τον σύζυγό της του συνόλου των μετοχών ανώνυμης εταιρείας και συμμετοχή της στην διοίκηση της ως άνω εταιρείας». Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει παραγγείλει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης της υπαλλήλου ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ η αρμόδια ΔΟΥ στην οποία διαβιβάστηκε η σχετική έκθεση προκειμένου να διερευνήσει τυχόν φορολογικές παραβάσεις, απάντησε ότι «αδυνατεί, λόγω έλλειψης προσωπικού, να ολοκληρώσει τις ενέργειές της εντός διμήνου από την γνωστοποίηση της έκθεσης» και ζήτησε «να τής χορηγηθεί παράταση προθεσμίας»!

Άλλη περίπτωση είναι αυτή του τελωνειακού υπαλλήλου στον τραπεζικό λογαριασμό του οποίου, μετά από τους ελέγχους των επιθεωρητών, εντοπίστηκαν καταθέσεις ύψους 923.554,67 ευρώ, που κρίθηκαν «αδικαιολόγητες». Ο υπάλληλος παραπέμφθηκε στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο για το παράπτωμα της «χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς ή ανάξιας για υπάλληλο διαγωγής εντός ή εκτός υπηρεσίας» και ποινή «προστίμου 10 ημερών»!
Επιπλέον, το Εφετείο Πλημμελημάτων τον καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών με αναστολή, ενώ από την αρμόδια ΔΟΥ κρίθηκε ότι «ο ελεγχόμενος δεν υπέχει καμμία άλλη φορολογική υποχρέωση». Με τον τρόπο αυτόν φαίνεται ότι δεν έχει δημευτεί κανένα περιουσιακό στοιχείο από τον συγκεκριμένο υπάλληλο –που εξακολουθεί να κυκλοφορεί ελεύθερος και να απολαμβάνει τους «κόπους της εργασίας του».

Το αρνητικό ρεκόρ με τους περισσότερους «διεφθαρμένους» υπαλλήλους ανήκει στην υπηρεσία Πολεοδομίας. Συγκεκριμένα, πέντε περιπτώσεις από τις δεκατρείς στις οποίες αναφέρεται το έγγραφο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης αφορούν σε προϊσταμένους πολεοδομικών υπηρεσιών όλης της χώρας, σε λογαριασμούς των οποίων εντοπίστηκαν περισσότερα από 4 εκατ. ευρώ δίχως να δικαιολογούνται.

Πολυεκατομμυριούχος φαίνεται ότι έχει γίνει πρώην δασάρχης σε νησί του Σαρωνικού. Σύμφωνα με το έγγραφο, «το συνολικό ποσό αδικαιολόγητων καταθέσεων που προσδιορίστηκε από τον έλεγχο, στην περίπτωση αυτή ανήλθε στο ποσόν των 1.014.701,40 ευρώ, από σύνολο καταθέσεων 4.109.449,80 ευρώ». Αν και σε βάρος του έχει ασκηθεί ποινική δίωξη από την δικαιοσύνη, το αρμόδιο πειθαρχικό όργανο τον απάλλαξε για το συγκεκριμένο αδίκημα, για να τον απολύσει πρόσφατα λόγω καταδίκης επειδή έδωσε άδεια τοποθετήσεως κεραίας κινητής τηλεφωνίας μέσα σε δασική περιοχή και σε αρχαιολογικό χώρο.

Επιπροσθέτως, σε δεύτερο πρώην προϊστάμενο δασικής υπηρεσίας νησιωτικού νομού εντοπίσθηκαν 88.200 ευρώ τα οποία χαρακτηρίστηκαν αδικαιολόγητα. Τέλος, σε πρώην διευθυντή τεχνικών υπηρεσιών στην Δυτική Ελλάδα, ο οποίος έχει τραπεζικές καταθέσεις ύψους 600.000 ευρώ, ασκήθηκε ποινή οριστικής παύσης.

Πάντως, όπως προκύπτει από την απάντηση του υπουργείου, το σύνολο σχεδόν των 13 υπαλλήλων εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι και να απολαμβάνουν τα όσα αδικαιολογήτως απέκτησαν. Οι μόνες ποινές που έως σήμερα έχουν ασκηθεί είναι οι πειθαρχικές, ενώ εξακολουθούν να εκκρεμούν οι τυχόν ποινικές διώξεις. Επισημαίνουμε επίσης ότι, από την απόδραση του Παλαιοκώστα μέχρι τον χρηματισμό εφοριακού στην Αθήνα, οι έλεγχοι των δημοσίων υπαλλήλων χαρακτηρίζονται από ατιμωρησία που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει τα όρια της σκανδαλώδους αδιαφάνειας.

Οι άνθρωποι των ΜΜΕ

Και αυτό είναι φυσικό. Τα κοράκια μεταξύ τους δεν βγάζουν τα μάτια τους. Η συντεχνιακή αλληλεγγύη, ξεκινώντας από τον δημοσιογραφικό κλάδο και τα όσα απαράδεκτα συμβαίνουν στους κόλπους του, υπακούει στους περίφημους κανόνες της Cosa Nostra. Κανόνες που στην γειτονική μας Ιταλία υπήρξαν το υπόβαθρο του μουσολινικού καθεστώτος και της μετέπειτα πορείας του.

Από την άλλη, δραματική είναι και η σιωπή που διέπει το φαινόμενο της φοροδιαφυγής και της φοροκλοπής. Όλοι αυτοί οι 650 επώνυμοι που οφείλουν 1,2 δισεκατ. ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο γιατί να μην γίνουν γνωστοί, αν η κλοπή τους είναι τελεσίδικη; Κάποιοι επώνυμοι των ΜΜΕ, για παράδειγμα, που οφείλουν τεράστια ποσά στις εφορίες και στα ασφαλιστικά ταμεία, έχοντας τεράστιες περιουσίες εντός και εκτός Ελλάδος, γιατί να μην γίνουν γνωστοί; Ιδιαίτερα δε όταν μάς πουλάνε «διαφάνεια» και άλλες «προοδευτικές» ηλιθιότητες για διανοητικώς αναπήρους;
 
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου, από europeanbusiness.gr

6 Αυγ 2012

Η "τράπεζα των κουμπάρων" και οι "εξαφανισμένες" σύζυγοι

Μέχρι σήμερα δεν έχω βρει ένα πειστικό επιχείρημα που θα με έπειθε ότι η Αγροτική θα μπορούσε να συνεχίσει την λειτουργία της ως κρατική τράπεζα. Θα μπορούσαν να έχουν εμφανιστεί οι συνεταιριστές και να την διεκδικήσουν. Δεν τους είδαμε. Θα μπορούσαν οι εργαζόμενοι να μας κάνουν μία άλλη πρόταση για την λειτουργία της Αγροτικής. Δεν το είδαμε. Εκείνο που είδαμε ήταν μία αγωνία να συνεχίσουμε να πληρώνουμε εμείς από το υστέρημά μας για να ζήσει η «τράπεζα των κουμπάρων».

Ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά σκάνδαλα στην σύγχρονη ιστορία της χώρας ήταν εκείνο της τοποθέτησης εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από τα κεφάλαια της Αγροτικής σε δομημένα προϊόντα από την διοίκηση Μηλιάκου. Είναι η αρχή που ξετυλίγει το κουβάρι των δανείων της Αγροτικής προς τα κόμματα.
Να θυμίσουμε για άλλη μία φορά την εκπληκτική αυτή ιστορία, μοναδικό δείγμα γραφής της λειτουργίας της κρατικής Αγροτικής Τράπεζας. Η Αγροτική λοιπόν είχε προχωρήσει σε μια γιγαντιαία αύξηση κεφαλαίου, της τάξης των 850 εκατ. ευρώ, προκειμένου να αποκτήσει κεφάλαια που ήσαν απαραίτητα για την συνέχιση της λειτουργίας της.

Αυτά τα κεφάλαια, βεβαίως – βεβαίως, τα έβαλε το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή εμείς κι εσείς. Η τότε διοίκηση Μηλιάκου, κουμπάρου του τότε Πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, αποφάσισε να τοποθετήσει τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα σε δομημένα προϊόντα. Τα χρήματά μας τα έβαλαν στην ρουλέτα. Δεν τα χρησιμοποίησαν για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής. Δεν τα έδωσαν για να αναπτυχτεί μία νέα καλλιέργεια ή να αυξηθεί η παραγωγή κρέατος στην χώρα. Τα έβαλαν στο Καζίνο.
Κι εκεί που η τότε αντιπολίτευση υπό την Βάσω Παπανδρέου εξαπέλυε κεραυνούς κατά των κουμπάρων, μας προέκυψε η σημαντική αύξηση της δανειοδότησης των κομμάτων από την Αγροτική Τράπεζα. Λες και τα κόμματα έχουν σχέση με την αγροτική γη...

Για όλα αυτά που συνέβησαν δεν είδαμε έναν από τους υπερασπιστές του κρατισμού να λένε το παραμικρό. Η μόνη πρόταση που είδαμε ήταν ένα γενικόλογο αίτημα να συνεχίσει η Αγροτική να είναι κρατική τράπεζα. Ωραία! Να συμφωνήσουμε, για χάρη της συζήτησης. Και η επόμενη ερώτηση είναι, με ποιους κανόνες; Με εκείνους που επέτρεψαν στην διοίκηση Μηλιάκου το αδιανόητο;

Ή με εκείνους τους κανόνες που επέτρεψαν σε παλιότερες εποχές την λεηλασία της περιουσίας του ελληνικού λαού από τους ηγέτες των αγροτικών συνεταιρισμών; Με τα δικά μας λεφτά έκαναν πάρτι στο όνομα της αγροτιάς. Εμείς είμαστε οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των Μερσεντές και των Καγιέν των αγροτικών δρόμων, επειδή με δικά μας λεφτά αγοράστηκαν.

Πού είναι ο αγροτικός κόσμος να κάνει την δική του πρόταση για την Αγροτική; Η Credit Agricole, για παράδειγμα, ανήκει στους συνεταιρισμούς και όχι στο κράτος. Δεν είναι απαραίτητο να είναι κρατική μία εξειδικευμένη τράπεζα με την αγροτική παραγωγή. Θα μπορούσε να είναι και ιδιωτική. Θα μπορούσε να είναι και συνεταιριστική. Αλλά στην Ελλάδα έχουμε μόνο κράτος. Οι ιδιώτες έχουν βγάλει τα εκατομμύριά τους στο εξωτερικό και οι συνεταιριστές είναι είδος που έχει εξαφανιστεί πριν πολλά – πολλά χρόνια.

Και φτάνουμε σε ένα άλλο επίμαχο σημείο. Ας μας δώσουν εκείνοι που γνωρίζουν μία πληροφορία: Πόσες και ποιες σύζυγοι πολιτικών εργάζονται στην Αγροτική και πόσες ημέρες έχουν παρουσιαστεί στην εργασία τους τα τελευταία δύο ή τρία χρόνια. Έτσι για να καταλάβουμε όλοι τι ακριβώς σήμαινε η κρατική Αγροτική για ένα σωρό κόσμο. Εντάξει, θα έχει η κάθε μία από αυτές τις κυρίες της καλής κοινωνίας μια δικαιολογία στο τσεπάκι. Ή μπορεί να «εργαζότανε» σε κάποιο από εκείνα τα δωμάτια με θέα που διαθέτει η Αγροτική στο Καστρί. Η ουσία, όμως, παραμένει: Κάπως έτσι λειτουργεί εδώ και χρόνια η κρατική ΑΤΕ. Σαν να πρόκειται για φέουδο ενός πολιτικού συστήματος. Κι όταν λέμε συστήματος εννοούμε όλο το σύστημα και όχι μόνο ένα ή δύο από τα πολιτικά κόμματα που το απαρτίζουν.
Αδιαφανείς προσλήψεις, εικονική εργασία, αμφισβητούμενες και τζογαδόρικες επενδύσεις, δάνεια με κομματικό κριτήριο. Αυτό το πάρτι έχει κρατήσει πολλά χρόνια και εμείς οι φορολογούμενοι ήμασταν οι ευγενείς χορηγοί. Όχι ευχαριστώ, δεν θα πάρω άλλο!
Του Θανάση Μαυρίδη, από το capital.gr

5 Αυγ 2012

Τα ελλείμματα της αστικής τάξης στην Ελλάδα

Είναι πολλοί εκείνοι που αποδίδουν τα τεράστια ελλείμματα της αστικής τάξης στην Ελλάδα στο μεταπρατικό πνεύμα των κατοίκων της. Οι Ελληνες, λένε, δεν ήταν ποτέ παραγωγοί· από την αρχαιότητα είναι έμποροι. Αυτή η θεωρία μπάζει από παντού, αλλά ακόμη και αν πιστέψουμε ότι το εμπόριο είναι γονιδιακό χαρακτηριστικό των Ελλήνων, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες του παρελθόντος (μεταξύ αυτών και έμποροι) ήταν του εξωτερικού, ή έστω προσανατολισμένοι στο εξωτερικό. Σήμερα, αν εξαιρέσουμε τους εφοπλιστές, η συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής αστικής τάξης είναι εσωστρεφής· κοιτάζει πώς θα τα βολέψει οίκαδε, αντί να προσπαθεί να ανοιχτεί στον διεθνή ανταγωνισμό.
Η εξήγηση αυτού του φαινομένου δεν έχει να κάνει με γονίδια ή έμφυτες ροπές. Εχει να κάνει με τη διάρθρωση της οικονομίας, ειδικά μετά τον Πόλεμο. Οι ελληνικές επιχειρήσεις υπήρξαν είτε προστατευόμενες από τον διεθνή ανταγωνισμό είτε ποικιλοτρόπως επιδοτούμενες. Η στρέβλωση της ελληνικής οικονομίας είναι το μεγάλο κράτος που λειτουργούσε ως μαύρη τρύπα που καταπίνει και επιχειρηματικές δεξιότητες. Είναι απλό: όταν ο μεγαλύτερος πελάτης μιας οικονομίας είναι το κράτος, κανείς επιχειρηματίας δεν θα κερδίσει λειτουργώντας για την αγορά. Το συγκριτικό πλεονέκτημα των περισσότερων «επιτυχημένων» ελληνικών επιχειρήσεων ήταν οι γνωριμίες με τους εκάστοτε υπουργούς και ουχί η αυξημένη παραγωγικότητα ή η καινοτομία. Με το βαρύ και ασήκωτο κράτος στο επίκεντρο της οικονομικής δραστηριότητας, λειτουργούσε μια παραλλαγή του νόμου του Γκρίσαμ: οι κακές επιχειρήσεις έδιωχναν τις καλές. Δεν μπορούσε να υπάρξει ανταγωνισμός. Υπήρχαν εκείνοι που είχαν μεράκι, κι εκείνοι που «είχαν τις άκρες». Τα προβλήματα των δεύτερων «ρυθμίζονταν» (συνήθως μετά τα μεσάνυχτα στη Βουλή) και οι πρώτοι –στην καλύτερη περίπτωση– πάλευαν ως Σίσυφοι με τη γραφειοκρατία. Οι «ατσίδες», φυσικά, κέρδισαν· έφτιαξαν τη νέα «αστική τάξη» της χώρας.
Αυτό δημιούργησε ένα συγκεκριμένο επιχειρηματικό ήθος που το βλέπουμε, αφενός, στις ακριβοπληρωμένες ξαπλώστρες της Μυκόνου κι, αφετέρου, στους κλαυθμούς των επιχειρηματικών φορέων «να πέσουν λεφτά στην αγορά». Ετσι έμαθαν: είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι στρεβλώσεις στο λιανεμπόριο, οι ολιγοπωλιακές δομές που κάνουν τα ελληνικά προϊόντα πιο ακριβά στα εγχώρια σούπερ μάρκετ απ’ ό,τι στα ευρωπαϊκά, ποτέ δεν αντιμετωπίστηκαν. Το πρόβλημα της ακρίβειας κρυβόταν με τις απανωτές αυξήσεις μισθών –που έδιναν από δανεικά οι κυβερνήσεις– πρωτίστως στον δημόσιο τομέα. Ετσι φτιάχτηκε το ελληνικό αναπτυξιακό θαύμα: με δανεική ρευστότητα, που κυκλοφορούσε για λίγο σε μαγαζιά με υπερβολικά ενοίκια, για να καταλήξει στην εισαγωγή όλο και πιο ακριβών προϊόντων εξωτερικού.
Δεν μπορεί να υπάρξει ανάταξη της χώρας χωρίς την ηγέτιδα τάξη των επιχειρηματιών, που θα ρισκάρουν, θα καινοτομήσουν, θα ανακαλύψουν νέες ευκαιρίες, θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας για να συμπαρασύρουν την ελληνική οικονομία προς την ανάπτυξη. Δυστυχώς, αυτή δεν υπάρχει και δεν πρόκειται να δημιουργηθεί, όσα λεφτά και αν πέσουν στην αγορά. Οσο το κράτος ρίχνει βαριά τη σκιά του στην οικονομία, επιτρέπει σε πολιτικούς, συνδικαλιστές και πολιτικά κυκλώματα να επιλέγουν τους κερδισμένους και χαμένους της αγοράς. Και αυτοί ποτέ δεν επιλέγουν με κριτήρια οικονομικής αποδοτικότητας, αλλά με άλλα που τα βαφτίζουν «κοινωνικά».

Του Πάσχου Μανδραβέλη, από την Καθημερινή.

4 Αυγ 2012

Δημιουργικότητα: Η έξοδος από την κρίση

Η λέξη δημιουργικότητα συχνά συνδέεται με μια έννοια ολότελα απρόσιτη στους περισσότερους από μας, όντας παγιδευμένοι στους εξοντωτικούς ρυθμούς της καθημερινότητας και στην αέναη δίνη της ρουτίνας και της στασιμότητας που προκαλεί ο προσωπικός μας μικρόκοσμος. Κάτω από αυτό το πρίσμα συχνά φαντάζει σαν μια έννοια πιο πολύ μαγική, που συνδέεται με υπερφυσικές ικανότητες και αναβλύζει από σπάνιες προσωπικότητες στην ιστορία που διέπρεψαν για τις πρωτοποριακές ιδέες και τη διαφορετικότητα στον τρόπο σκέψης τους, όπως ο Αϊνστάιν, ο Πικάσο, ο Τζομπς της Apple, παρά προσιτή στον καθένα από μας.
Οι τελευταίες έρευνες που πραγματοποιούνται όμως στο πεδίο της δημιουργικότητας φέρνουν αισιόδοξα νέα. Η δημιουργικότητα, υπό τις κατάλληλες συνθήκες, μπορεί να καλλιεργηθεί και στους "κοινούς θνητούς", ανοίγοντας δρόμους και δίνοντας λύσεις σε αδιέξοδα της εποχής και επιτυγχάνοντας μια διαφορετική προσέγγιση τόσο της καθημερινότητας όσο και των τελμάτων που επιφέρει η κρίσιμη περίοδος που διανύουμε.

Σύμφωνα με τον Τζόνα Λέρερ, Αμερικανό συγγραφέα και δημοσιογράφο με σπουδές νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης και στο καινούριο του βιβλίο “Imagine: How Creativity works”, το οποίο βρίσκεται στις πρώτες θέσεις με τα πιο ευπώλητα βιβλία στην Αμερική, όλοι μας διαθέτουμε ένα μεγάλο απόθεμα δημιουργικότητας που δεν έχουμε κατορθώσει να αξιοποιήσουμε. Εξετάζοντας τη λειτουργία του εγκεφάλου και αντλώντας από μια μεγάλη δεξαμενή επιστημονικής και κοινωνιολογικής έρευνας , αποδεικνύει ότι το σπάνιο ταλέντο της δημιουργικότητας μπορεί να αναπτυχθεί σε όλους, λιγότερο ή περισσότερο.

Επίσης, άλλες έρευνες υποδεικνύουν ότι με κατάλληλα μαθήματα μπορούμε να αυξήσουμε τη δημιουργικότητα στην προσωπική αλλά και την εργασιακή μας ζωή. Με αυτό το σκεπτικό, έννοιες όπως η έμπνευση, η φαντασία και η ονειροπόληση επαναπροσδιορίζονται και ενθαρρύνονται ενίοτε εις βάρος της υπερβολικής αυτοσυγκράτησης και αυτοπειθαρχίας και με σκοπό να απεγκλωβίσουν του νου από στερεότυπα και κλισέ και να καλλιεργήσουν την ικανότητα σύλληψης της μεγαλύτερης εικόνας (big picture). Η επίλυση προβλημάτων, αποκαλύπτουν οι ειδικοί, χρειάζεται τόσο τόλμη αλλά και αφέλεια προκειμένου να επιτευχθεί.

Ένα από τα συμπεράσματα είναι επίσης ότι η δημιουργικότητα σχετίζεται με τη σύνδεση πραγμάτων που είναι φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους. Τρανταχτό παράδειγμα έρχεται από τον χώρο της διαφήμισης και αφορά το σλόγκαν της Nike ‘Just Do It’ το οποίο ταυτίστηκε με την απόλυτη επιτυχία της εταιρίας, χωρίς να έχει εμφανή σύνδεση με το προϊόν που διαφημίζει. Αντίστοιχα παραδείγματα αποτελούν πρόσφατες διαφημίσεις ΟΤΕ, Wind, Vodafone, ΟΠΑΠ κτλ., από τις οποίες προέκυψαν σλόγκαν που καθιέρωσαν με επιτυχία στο κοινό τις διαφημίσεις χωρίς να έχουν καμία σχέση με το αντικείμενο της διαφήμισης. Διαπιστώθηκε λοιπόν επιστημονικά ότι ενώνοντας τμήματα πληροφορίας που είναι πολύ διαφορετικά μεταξύ τους βοηθά κανείς στην επίλυση ενός δύσκολου προβλήματος. Σε αντίστοιχα αποτελέσματα καταλήγουν έρευνες που αφορούν επαφή ανθρώπων με ετερόκλητες παρέες, με διαφορετικά ενδιαφέροντα και ιδέες, πεποιθήσεις και συνήθειες. Αυτή η επαφή διευρύνει το νου, βγάζοντάς τον από τα στενά όρια της καθημερινότητας και αυξάνει τις πιθανότητες προς μια δημιουργική αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Άλλες έρευνες του Πανεπιστημίου του Ιλινόι έδειξαν ότι όσο λιγότερη σημασία δίνει κάποιος σε ένα πρόβλημα τόσο πιο δημιουργικός μπορεί να γίνει στην επίλυσή του. Διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν φορές που η υπερβολική προσήλωση στο πρόβλημα μπορεί να αποτρέπει το μυαλό από την ανακάλυψη της λύσης. Όσο πιο ήρεμος και αποστασιοποιημένος κατά το εφικτό είναι κάποιος, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να φτάσει στην επίλυση θεμάτων. Θεωρίες επίσης δείχνουν ότι ο τόσο ο διαλογισμός όσο και το χιούμορ βοηθούν πολύ στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας και στην εξεύρεση λύσεων σε θέματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος.
Δημιουργικότητα όμως σημαίνει και εργατικότητα. Η διαδικασία της αναζήτησης λύσεων από διαφορετικά ερεθίσματα και εμπειρίες και η σύνδεση πληροφοριών από όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας είναι κάθε άλλο παρά ανώδυνη. Η δρόμος προς την επιτυχία είναι αρκετά επίπονος και στηρίζεται στην επιμονή και τη σκληρή δουλειά. Η Μαντόνα, το επί σειρά δεκαετιών είδωλο της παγκόσμιας ποπ μουσικής σκηνής σε καμία περίπτωση δεν έφτασε στην κορυφή του βάθρου μόνο με αφέλεια, παιδικότητα, φαντασία και έμπνευση. Η καινοτομία και η διαφορετικότητα επιτυγχάνεται με το συνδυασμό όλων αυτών των χαρακτηριστικών με την πειθαρχία, την αποφασιστικότητα, την επιμονή, την αυτοπεποίθηση και τη σκληρή δουλειά. Θα χρειαστούν πολλές πιθανές αποτυχίες μέχρι κάποιος να φτάσει στο επιθυμητό πρωτοποριακό αποτέλεσμα.

Στις δύσκολες λοιπόν μέρες που διανύουμε, όπου όλα φαντάζουν γύρω μας αδιέξοδα και τα καταστροφικά σενάρια διαδέχονται το ένα το άλλο, υπάρχουν και αισιόδοξα μηνύματα. Ένα από αυτά είναι ότι το πολυπόθητο προνόμιο της δημιουργικότητας δεν ανήκει στην ελίτ των εκλεκτών αλλά είναι καλλιεργήσιμο από όλους μας ανεξαιρέτως. Εκεί ακριβώς που νομίζουμε ότι δεν υπάρχουν λύσεις, ότι η λογική έχει στερέψει, με όπλο τη δημιουργικότητα μπορούμε ο καθένας ξεχωριστά στον τομέα και την καθημερινότητά του αλλά και όλοι μαζί να αναζητήσουμε λύσεις, να δούμε τα πράγματα κάτω από ένα άλλο πρίσμα και να επιτύχουμε το διαφορετικό, το πρωτοποριακό, το καινοτόμο. Αυτή είναι η δύναμη της δημιουργικότητας.

Της Ράνιας Φακιώλα, από το capital.gr

2 Αυγ 2012

Πρυτάνεις – Τσιγγάνοι: 1-0

Θα πρέπει να ήταν δέκα μέρες πριν τις εκλογές του Μαΐου. Στην είσοδο της Νέας Δημοκρατίας στην Συγγρού στριμωχνόταν πολύ κοστούμι. «Σας έφερα το ανιψάκι μου που ξέρει από κομπιούτερςςς». «Φέρτε μου αφίσες του Σαμαρά να γεμίσω το χωριό μου». «Η κόρη μου τελείωσε αριστούχα το Οικονομικό και θέλει να βοηθήσει». Οι θυρωροί, όρθιοι μπροστά στις σκάλες και τους ανελκυστήρες προσπαθούσαν να βάλουν σε μια σειρά τους «εθελοντές» που αδημονούσαν να προσφέρουν.
Η ψυχρολουσία από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε έρθει ακόμη και οι «παράγοντες» στοιχημάτιζαν ότι οι κάλπες θα βγάλουν μόνο γαλάζια εξουσία. Στον όροφο του Προέδρου επικρατούσε μεγαλύτερη τάξη. Πιο σικ εμφανίσεις, πιο περιποιημένες κομμώσεις. Τα λουστρίνια με την μεγάλη χρυσαφί αγκράφα, που φορούσε ο κύριος απέναντι μου, φανέρωναν, παρά την ταλαιπωρία τους, ότι ο κάτοχος τους δεν ήταν ο "πάσα εις", τυχαίος πολιτευτής. Και δεν έκανα λάθος. Ήταν ο Χαλιλόπουλος ο Πρόεδρος των Ελλήνων Αθιγγάνων. Χαιρετιστήκαμε με θέρμη. Μόλις είχε βγει από «τον Αντώνη» –έτσι μου είπε- και συμφώνησαν ότι «μαζί θα προχωρήσουν». Στην «παρέα», λίγο πριν κλείσει η πόρτα του ανελκυστήρα και αρχίσει η κάθοδος, ήρθε να προστεθεί, βιαστικός, ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος. «Και πώς είπαμε λοιπόν το ονοματάκι σου;». Το ερώτημα είχε τον τόνο που μόνο ένας πολυάσχολος πρόεδρος μπορεί να δώσει. Ο Αρβανιτόπουλος που είχε ζήσει ήδη πολλά, ως υποψήφιος βουλευτής του μεγάλου λιμανιού, πρόφερε με ψυχραιμία αν και σχεδόν συλλαβιστά το επώνυμό του. «Και είσαι εδώ στην γύρα, κοντά στον Αντώνη;». Το ερώτημα συνοδεύτηκε αυτή τη φορά με μια στριφογυριστή κίνηση του δεξιού δείκτη. Για να αποσοβήσω πιθανές εκρήξεις στο στενάχωρο ανελκυστήρα, εξήγησα στον παλιό μου γνώριμο Χαλιλόπουλο ότι ο Αρβανιτόπουλος είναι αναπληρωτής υπουργός Παιδείας και πιθανόν αν η Νέα Δημοκρατία σχηματίσει κυβέρνηση, θα είναι και πάλι υπουργός. «Ωραία, θα τα λέμε λοιπόν» ολοκλήρωσε την «συζήτηση» ο Χαλιλόπουλος προσθέτοντας με στεντόρεια φωνή την ιδιότητα του (ελαφρώς παραλλαγμένη). «Πρόεδρος των απανταχού Τσιγγάνων».

«Σας ζητάει ο πρόεδρος» μου ανήγγειλε στην αρχή της εβδομάδας μια νεανική μπάσα φωνή. «Ποιος πρόεδρος», προσπάθησα να ρωτήσω αλλά ήδη είχα μπει στην αναμονή. Το τηλέφωνο που με καλούσε ξεκινούσε από 55, Ασπρόπυργος σκέφτηκα, πριν ακούσω τη φωνή του Χαλιλόπουλου (πιθανότατα ήταν ο Νίκος που συνάντησα προεκλογικά στην Νέα Δημοκρατία, αλλά ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος με τους Χαλιλοπουλέους, καθότι υπάρχουν τουλάχιστον τρεις – ο Νίκος, ο Γιώργος, ο Δημήτρης - που συστήνονται ως πρόεδροι των Ρομά).

Ο πρόεδρος λοιπόν ήταν θυμωμένος. «Δεν μας ρυθμίζουν τα δάνεια», «δεν μας δίνουν οικόπεδα να χτίσουμε δυο δωμάτια», «δεν μαζεύουν τα σκουπίδια στο Σοφό», «δεν μας δίνουν διπλώματα», «δεν μας γράφουν στα σχολεία», «δεν μας εγκρίνουν άδειες μικροπωλητών», «δεν βγάζουν τα παιδιά από την φυλακή». Ένας καταιγισμός των «δεν» που έκλεινε με ένα μεγάλο παράπονο. «Δεν μπορούμε να τους βρούμε». Εδώ ο πρόεδρος ήταν απαρηγόρητος. «Στην Συγγρού δεν υπάρχει κανείς, στα υπουργεία δεν μας αφήνουν να μπούμε, ο Σαμαράς δεν προλαβαίνει να μας δει». «Πήγες στους άλλους;», το ερώτημα το υπέβαλα περισσότερο για να δώσω μια ελπίδα στον συνομιλητή μου. «Πήγα. Ο Βενιζέλος και ο Κουβέλης δεν ανακατεύονται». Και γιατί να ανακατευτούν;

Οι τσιγγάνοι όπως και πολλοί άλλοι που δεν συμμετέχουν σε καμία σπουδαία συντεχνία, έχουν φωνή μόνο λίγες μέρες πριν τις εκλογές. Μετά η εξουσία παίζει με τους συμπαίχτες της. Δείτε την εναγώνια προσπάθεια των τριών αρχηγών να «δώσουν κάτι στους πρυτάνεις». Ναι, αυτή ακριβώς είναι η φράση που θα σου πουν στα επιτελεία του Σαμαρά, του Βενιζέλου, του Κουβέλη. Δεν θα σου πουν ότι ο νόμος της Διαμαντοπούλου είναι λάθος. Δεν θα σου πουν ότι έχουν στο νου κάποιο καινούργιο νόμο για την Παιδεία. Κανείς δεν θα σου μιλήσει για μεταρρύθμιση ή αντιμεταρρύθμιση. Αυτό που θα σου πουν είναι ότι «δεν μπορούμε να πάμε κόντρα στους πρυτάνεις». Ο Σαμαράς (που ψήφισε τον προηγούμενο νόμο) «δεν θέλει άλλο ένα μέτωπο». Καλή είναι η πυγμή αλλά για το ΠΑΜΕ και την Χαλυβουργία (άλλωστε «η ΔΑΠ είναι με τους πρυτάνεις»). Ο Βενιζέλος (που ήταν και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης που προώθησε τον προηγούμενο νόμο) ανακάλυψε εσχάτως την πρυτανολαγνεία (άλλωστε στην συγκυβέρνηση είναι αυτός που διορίζει μόνο πανεπιστημιακούς - στα υπουργεία, στις γενικές γραμματείες, στα διοικητικά συμβούλια). Και ο Κουβέλης (επηρεασμένος προφανώς από τον πρύτανη υφυπουργό του) προσχώρησε τελικά στην άποψη ότι «νόμος είναι το δίκιο του πρυτάνεως».

«Και τι πειράζει να επιτρέψουμε σε δέκα πρυτάνεις να ολοκληρώσουν την θητεία τους;» με ρωτούσε πρόσφατα στέλεχος της ΔΗΜΑΡ. Όχι, δεν πειράζει. «Και τι έγινε αν ικανοποιήσουμε το αίτημα των πρυτάνεων και τους αφήσουμε να ολοκληρώσουν την θητεία τους;», αναρωτιόταν στα ραδιόφωνα ανερχόμενο στέλεχος της Ιπποκράτους. Έλα ντε. Εξήντα χρόνια αυτό ήταν το έμβλημα της πολιτικής μας. Τώρα θα το αλλάξουμε; Να το κάνουμε όμως οργανωμένα. Και κάθε μήνα να δίνουμε και σε κάποιους «κάτι». Κανονικά βέβαια θα έπρεπε να αρχίσουμε από το άλφα –Αθίγγανοι- αλλά έστω και έτσι, από εδώ και στο εξής, να βάλουμε τα πράγματα σε μια τάξη. Να ξεμπερδεύουμε γρήγορα με τις ρυθμίσεις για τους πρυτάνεις και να πάμε στο ρο – Ρομά, μετά στο σίγμα - Σιδηροδρομικοί (εκεί να δεις αιτήματα), μετά στο ταφ - Τραπεζίτες (ή εκεί έχουμε ήδη δώσει;), μετά στο ύψιλον Υπάλληλοι, μετά στο φι - Φαρμακοποιοί κοκ.

Και μόλις τελειώσει η άλφα βήτα ξανά από την αρχή. Ελληνική Ευκαιριακή Δημοκρατία –τον επόμενο μήνα μπορεί να είσαι εσύ ο τυχερός.
Του Σταύρου Θεοδωράκη, από protagon.gr