"Όσο αυξάνεται η γνώση μειώνεται το εγώ, ενώ όσο μειώνεται η γνώση αυξάνεται το εγώ!"

11 Ιουλ 2015

Ο αστεροειδής τελικά μας χτύπησε...

Του Κωνσταντίνου Ζούλα, από την Καθημερινή

Ακολουθούν δύο πολιτικές διαφημίσεις:

Η πρώτη: «Στις 26 Ιανουαρίου ένας αστεροειδής θα περάσει κοντά στη Γη. Ο Ηλιος θα ανατείλει στις 7 και 34. Τα μαγαζιά και οι τράπεζες θα ανοίξουν μετά τις 8. Στις 26 Ιανουαρίου οι μηχανές παίρνουν μπρος. Αρχίζουμε την πραγματική διαπραγμάτευση. Επαναφορά κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ. Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Επαναφορά αφορολόγητου στις 12.000 ευρώ. Μείωση του φόρου των καυσίμων κατά 30 σεντς το λίτρο. Δημιουργία 300.000 νέων θέσεων εργασίας. Χαράζουμε νέα πορεία μαζί με την Ευρώπη. Στις 26 Ιανουαρίου η ελπίδα έρχεται. Η Ευρώπη αλλάζει. ΣΥΡΙΖΑ»

Η δεύτερη: «Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στις 26 Ιανουαρίου. Ζητεί διαπραγμάτευση από το μηδέν. Ναυάγιο στη διαπραγμάτευση. Δεν πιάνει η μπλόφα. Χάνεται η δόση των 7,2 δισ. ευρώ. Πρόβλημα ρευστότητας. Αδεια κρατικά ταμεία. Διακόπτεται η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Στάση πληρωμών. Αγωνία για τις αγροτικές επιδοτήσεις. Ρεκόρ ακυρώσεων στον τουρισμό. Δεν καταβάλλονται οι συντάξεις. Κλείνουν οι τράπεζες. Αγωνία για «κούρεμα» καταθέσεων. Ελλείψεις στα φάρμακα. Εθνικό λουκέτο. Το πώς θα γραφεί η Ιστορία είναι στο χέρι του κάθε Ελληνα. ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ».

Το σημερινό σημείωμα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί εδώ, καθώς πρέπει κάποιος να είναι πραγματικά ηλίθιος για να μην έχει καταλάβει πλέον ποιοι είπαν προεκλογικά την αλήθεια και ποιοι απεδείχθησαν στην καλύτερη περίπτωση ασυγχώρητα αφελείς και στη χειρότερη εθνικοί εγκληματίες. Διότι εθνικό έγκλημα είναι αυτό που εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες έναντι όλων των υγιών ελληνικών επιχειρήσεων που κατόρθωσαν να αντέξουν μια πενταετή κρίση και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει βαλθεί να τις καταστρέψει κι αυτές, κλείνοντας τις τράπεζες και υποχρεώνοντάς τις να θέσουν σε αργία τους υπαλλήλους τους μήπως και αποφύγουν το λουκέτο.

Είναι δε πραγματικά απίστευτο ότι ακόμη και χθες ο κ. Τσίπρας επικαλέστηκε στους βουλευτές του ως κεντρικό του επιχείρημα για να ψηφιστεί η συμφωνία να μην ανατιναχθεί το κράτος! Το κράτος! Αδυνατώντας ακόμη και τώρα να συλλάβει ότι για να υπάρχει κράτος, πρέπει να υπάρχει και μια ιδιωτική οικονομία να το συντηρεί.

Καθώς όσα ζούμε δεν ανάγονται πια στη σφαίρα της πολιτικής, αλλά της ψυχιατρικής, ας επιχειρήσουμε μιαν άλλη ανάγνωση στο τι συμβαίνει τους τελευταίους μήνες στον ΣΥΡΙΖΑ και δυστυχώς στη χώρα. Αν το σκεφτείτε, από τη Μεταπολίτευση και μετά δεν υπήρξε αριστερό κόμμα (ΚΚΕ Εσωτερικού, ΕΑΡ, Συνασπισμός, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ) που να μην ήταν εν τη γενέσει του διχασμένο ή και να μη διασπάστηκε στην πορεία του (με εξαίρεση το ΚΚΕ που από το 1990 επέλεξε συνειδητά να ζει σε άλλο γαλαξία). Σε όλα αυτά τα κόμματα, πάντα από τη μία πλευρά βρίσκονταν οι ονειροπόλοι ενός φαντασιακού συστήματος που δεν απαντάται πουθενά στον πλανήτη παρά μόνον ως κομμουνιστική χούντα και από την άλλη οι εμφανιζόμενοι ως πραγματιστές που ανέκαθεν φαντάζονταν την Ευρώπη με λίγο ή περισσότερο μαρξισμό. Το πιο τραγελαφικό παράδειγμα αυτού που περιγράφω απαντάται σήμερα στη ΔΗΜΑΡ, που εξακολουθεί να έχει τις δύο αυτές τάσεις παρά το γεγονός ότι έλαβε 0,6%!

Τι συνέβη, λοιπόν, τους τελευταίες έξι μήνες; Απλούστατα, ο διαχρονικός αυτός αριστερός διχασμός βρέθηκε για πρώτη φορά στην εξουσία. Με συνέπεια τουλάχιστον ο μισός ΣΥΡΙΖΑ να δει την κομμουνιστική του ουτοπία να συνθλίβεται στον τοίχο της πραγματικότητας. Το γιατί άργησαν έξι μήνες να συνειδητοποιήσουν οι κομμουνιστές ότι δεν μπορούν τελικά να αλλάξουν το σύμπαν το έχει εξηγήσει ο Φρόιντ. Ηταν σαν να πρέπει να εξηγήσεις σε ένα νήπιο που αντιλαμβάνεται μόνο την αρχή της ηδονής ότι υπάρχει και ένας πραγματικός κόσμος ο οποίος έχει κανόνες και περιορισμούς.
Ο τραγικός ήρωας της φαρσοκωμωδίας του ΣΥΡΙΖΑ που έγινε τραγωδία για τη χώρα ήταν ο Αλ. Τσίπρας. Μην ξέροντας και ο ίδιος σε ποια πλευρά ανήκει όταν είδε τον τοίχο να πλησιάζει, επέλεξε να διαφύγει για λίγο ακόμη από την πραγματικότητα. Με ανενδοίαστα ψέματα κατόρθωσε να μετακυλίσει τον εσωτερικό διχασμό του ΣΥΡΙΖΑ σε έναν ολόκληρο λαό που κλήθηκε αλληλοϋβριζόμενος να πει ΝΑΙ ή ΟΧΙ σε ένα ανύπαρκτο δίλημμα.
Ειλικρινά εύχομαι τις επόμενες ώρες να έρθει το οριστικό τέλος των ψευδαισθήσεων. Θα έρθει όταν η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς ομολογήσει επιτέλους με την υπογραφή της ότι δεν μπορεί μια χώρα να ζητάει δανεικά από φτωχότερα κράτη για να περνάει εκείνη καλύτερα. Τον λογαριασμό θα τον πληρώσουμε όλοι και θα είναι μεγάλος. Αλλά μάλλον ήταν απαραίτητος για να ωριμάσουμε επιτέλους ως πολίτες.

9 Ιουλ 2015

Κομπλεξική Αριστερά



Του Πάσχου Μανδραβέλη, από την Καθημερινή

Έχει ένα δίκιο ο σύντροφος του left.gr όταν έγραψε «Για κάποιους οι τράπεζες έκλεισαν πριν από 5 χρόνια» (30.6.2015). Για λίγους· αφού και οι άνεργοι από τα ΑΤΜ έπαιρναν το επίδομα. Έτσι η κυβέρνηση, σε μια κίνηση κομμουνιστικής αλληλεγγύης, αποφάσισε να κλείσει τις τράπεζες για όλους.

Αυτό έκανε πάντα η παλαβή Αριστερά, όποτε κυβερνούσε. Έπαιρνε ένα πρόβλημα και το μεγέθυνε. Έβρισκε μιζέρια και την πολλαπλασίαζε. Φωνασκούσε για τις χαμηλές συντάξεις και τις πετσόκοβε. Γκρίνιαζε για την ανεργία και την πολλαπλασίαζε. Δεν θέλησε ποτέ να κάνει πιο πλούσιους τους φτωχούς· αρκείται κομπλεξικά να κάνει τους πλούσιους πιο φτωχούς. Δεν συμπονά τους άτυχους, φθονεί τους επιτυχημένους. Αυτό, εξάλλου, ήταν το δόγμα του κ. Αριστείδη Μπαλτά, με το οποίο ποινικοποίησε την Αριστεία. Επειδή δεν μπορούν όλοι να είναι άριστοι –πως, εξάλλου, θα γινόταν αυτό;– κατάργησε κάθε θεσμό Αριστείας.

Αυτή η Αριστερά δεν νοιάζεται για τη Δημοκρατία. Την έχει ως πρόσχημα για την επιβολή των δικών της απόψεων· ας δούμε μόνο την εισβολή των τραμπούκων ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ στον ΔΣΑ, επειδή μειοψηφούσαν στο Διοικητικό Συμβούλιο. Αυτή η Αριστερά όπου βρήκε ανελευθερία έκανε δικτατορία· με πολύ αίμα, όποτε βρήκε την ευκαιρία.

Δεν είναι η ιδεολογία, ούτε καν η ιδεοληψία κινητήριος δύναμη αυτής της Αριστεράς. Είναι το βαθύ κόμπλεξ των αποτυχημένων και των διαψευσμένων. Η παλαβή Αριστερά δεν παλεύει για τον σοσιαλισμό· θέλει μόνο την κατάρρευση του καπιταλισμού. Δεν έχουν ποτέ κυβερνητικό πλάνο· έχουν μόνο γινάτια για τους άλλους. Δεν θέλουν να χτίσουν. Θέλουν να πάρουν τις ρεβάνς του Εμφυλίου και της κατάρρευσης των κομμουνιστικών καθεστώτων το 1989.

Αυτή η Αριστερά δεν δίνει φράγκο αν οι παππούδες και οι γιαγιάδες ξεροσταλιάζουν στις ουρές· σκέφτονται ότι «οι θυσίες είναι αναγκαίες» για να πέσει (τελικώς 2%) ο δείκτης DAX της Φρανκφούρτης. Δεν νοιάστηκαν που καταδίκασαν τον λαό της Ουκρανίας σε λιμοκτονία το 1931 για να περάσει το σχέδιο του Στάλιν που «κολεχτιβοποιούσε τη γη», θα νοιαστούν αν οι συνταξιούχοι περιμένουν ώρες στις ουρές για 120 ευρώ; Δεν νοιάζονται για τους ανέργους, απλώς θέλουν «κατάρρευση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής»· ας σκεφτούμε μόνον πόσο χλευάστηκαν οι ευασφαλείς εργασιακές σχέσεις (που ήταν η σοσιαλδημοκρατική απάντηση στην ανεργία) ως «κόλπο για τη διαιώνιση του καπιταλισμού». Δεν νοιάζονται για τον άνθρωπο· το απέδειξαν με τόσες και τόσες σφαγές στην ιστορία. Νοιάζονται να γίνει κόκκινη η γη, ή κόκκινη από το κόμμα ή κόκκινη από αίμα.

Δεν μας έπρεπε τέτοια Αριστερά. Δεν πρέπει ποτέ τέτοια Αριστερά να κυβερνήσει σε κανέναν τόπο. Το πρόβλημά της είναι το διαζύγιο που έχει πάρει από την πρόοδο. Ποδηγετημένη από τη σταλινική ιδεολογία, εμποτισμένη από ακροδεξιές εθνικιστικές κορόνες αυτή η Αριστερά βλέπει ως δυνάμει απειλή καθετί που προέρχεται από τη Δύση. Από τις νέες τεχνολογίες –ας θυμηθούμε λίγο την αριστερή φιλολογία που υπήρξε τα πρώτα χρόνια για το διαδίκτυο– μέχρι τις σύγχρονες μεθόδους μάνατζμεντ, όλα θεωρήθηκαν φτηνά κόλπα των καπιταλιστών «για να ρουφήξουν το αίμα των εργαζόμενων». Ακόμη και η παραγωγικότητα έγινε «ύποπτη»…

Αυτή η Αριστερά δεν είναι απλώς παλαβή. Κυριαρχείται από τους κομπλεξικούς...

8 Ιουλ 2015

Κάποιοι πρέπει ήδη να ντρέπονται για το μίσος

Του Φώτη Γεωργελέ, από την athensvoice
Δεν πέρασε ένα 24ωρο και η μεγαλειώδης νίκη του «Όχι» άρχισε ήδη να παρουσιάζει αποτελέσματα. Παραιτήθηκε ο αρχιστράτηγος του αγώνα Γιάνης. Ο θριαμβευτής του δημοψηφίσματος κάλεσε τους γερμανοτσολιάδες του «Ναι», την Πέμπτη φάλαγγα του εχθρού, να πάνε ενωμένοι στους τοκογλύφους ιμπεριαλιστές για να τους παρουσιάσουν την ελληνική πρόταση που είναι το σχέδιο Γιούνκερ της Παρασκευής, και όχι αυτό της Πέμπτης, το οποίο απορρίψαμε με το δημοψήφισμα. Πήρα το μήνυμα, δήλωσε ο θριαμβευτής πρωθυπουργός, το «όχι» δεν είναι «ναι» στη ρήξη αλλά ενίσχυση στο «ναι» σε μια βιώσιμη συμφωνία. Τι δεν καταλαβαίνεις;
Ο Παπανδρέου και ο Σαμαράς δεν ήταν ηλίθιοι που ήθελαν να διαλύσουν τα κόμματά τους και να εξαφανιστούν. Δεν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς. Όταν ο ελληνικός λαϊκισμός συναντάει την πραγματικότητα, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Ο Αλέξης Τσίπρας αρνείται να ακολουθήσει την τύχη των προκατόχων του και το πληρώνει η οικονομία. Η πρόσκρουση του Σύριζα με την πραγματικότητα θα είναι πολύ πιο οδυνηρή, γιατί ο πλαστός κόσμος που έχει κατασκευάσει 5 χρόνια τώρα, θα καταρρεύσει με εκρηκτικές συνέπειες. Γι’ αυτό, 6 μήνες κυβέρνηση, συνεχίζει τον προεκλογικό αγώνα. Συνεχίζει να παραμένει στην εικονική πραγματικότητα καθυστερώντας συνεχώς την προσγείωση. Φέτος δεν θα κάνουμε ούτε φορολογικές δηλώσεις, τίποτα δυσάρεστο, μέχρι να βρεθεί τρόπος χειρισμού της κοινής γνώμης. Εν τω μεταξύ, η οικονομία καταρρέει. Κάθε εικονική νίκη συνοδεύεται με μια ήττα στο επίπεδο της πραγματικότητας. Κλείνουν οι τράπεζες, δεσμεύονται καταθέσεις, έναντι αντί για συντάξεις, γενική στάση πληρωμών.
Αν έβλεπες την προεκλογική συγκέντρωση του «όχι» θα καταλάβαινες πολλά πράγματα για το ελληνικό πρόβλημα. Ο Αλέξης Τσίπρας λέει στα «αιώνια kids» δύο πράγματα που θέλουν να ακούσουν, αυτά τα δύο πράγματα που είναι η συμπύκνωση του κυρίαρχου λόγου της μεταπολίτευσης: Είσαστε ήρωες, λέτε ηρωικά όχι απέναντι στους ισχυρούς της γης, αυτός ο φτωχός λαός ο προδομένος που όλοι τον επιβουλεύονται, λέει όχι, νικάει, για άλλη μια φορά κάνει τον κόσμο να υποκλιθεί στο μεγαλείο του. Το δεύτερο είναι το αντίθετο του πρώτου, δεν θέλουμε ρήξη, δεν θέλουμε δραχμή, κι εμείς Ευρώπη θέλουμε, μέσα στο ευρώ να είμαστε, απλώς με καλύτερους όρους. Είμαστε ήρωες χωρίς κόστος, εκ του ασφαλούς, η νεοελληνική τσάμπα μαγκιά. Έπειτα όλοι μαζί στη συναυλία, τραγουδάμε έντεχνο με υψωμένες γροθιές. Γιατί «το άδικο το ζήσαμε απ’ την κούνια μας».
Η διαιώνιση της εικονικής πραγματικότητας δημιουργεί συνεχώς δυσκολότερα προβλήματα. Εμείς «κερδάμε» συνεχώς, αλλά χάνοντας. Οι τράπεζες είναι κλειστές, η οικονομία έχει καταρρεύσει, τα πλεονάσματα έγιναν ελλείμματα. Δεν χρεοκοπήσαμε το 2010 με 11% πρωτογενές έλλειμμα, χρεοκοπούμε τώρα με πλεόνασμα το 2014. Ηλίθιοι δημοσιογράφοι λένε ότι οι «ξένοι» ζητάνε όλο και περισσότερα μέτρα. Κανείς δεν ζητάει τίποτα, η αντιμνημονιακή παλινόρθωση του χρεοκοπημένου μοντέλου της μεταπολίτευσης έχει ήδη δημιουργήσει νέο έλλειμμα, ποιος θα το πληρώσει; Χρειαζόμαστε ένα νέο πακέτο σωτηρίας 50 δις, το μνημόνιο Τσίπρα. Ποιος θα το ψηφίσει, ποιος θα τα εφαρμόσει και με τι κουράγιο; Ο εγκληματικός λαϊκισμός δολοφόνησε την οικονομία, οι κλειστές τράπεζες σημαίνουν το τέλος της ιδιωτικής οικονομίας. Άσχετοι άνθρωποι γράφουν, και τι πειράζει που παίρνουμε 50 ευρώ από τα ΑΤΜ; Άνθρωποι που σιτίζονται σε ολόκληρη τη ζωή τους από το κράτος, δεν έχουν σκεφτεί ούτε μια φορά το κράτος ποιος το πληρώνει. Δυστυχώς, το πρόβλημα είναι πέρα από τη χρεοκοπία, τα μνημόνια, τις κυβερνήσεις. Πρέπει ολόκληρη η κοινωνία να αλλάξει οικονομικό μοντέλο αν θέλει να σωθεί. Κι αυτό δεν το υποψιάζεται καν. Το αντίθετο. Πιστεύει ότι το σωστό, το δίκαιο, είναι να «αντισταθεί», να διατηρήσει με πάθος το παλιό, το χρεοκοπημένο. Οι νέοι, τα πρώτα θύματα αυτής της κρίσης, δίνουν αγώνες για την πρόωρη συνταξιοδότηση, τα κρατικά μονοπώλια και την απόκρουση της αξιολόγησης. Μια κοινωνία έτοιμο κοινό για τις συμμορίες της δραχμής, τον παρασιτισμό και τη διαπλοκή που έχουν δείξει πια τις προθέσεις τους: Το σύστημα θα προτιμήσει να οδηγήσει την Ελλάδα στον τρίτο κόσμο παρά να δεχτεί κανόνες, να χάσει τα προνόμιά του. Οι «ηρωικές» μάχες ενίσχυσαν το λόμπι της δραχμής. Οι εικονικές μάχες δεν παράγουν κανένα πραγματικό αποτέλεσμα, είναι μόνο για το εσωτερικό μέτωπο. Χειροτερεύουν όμως συνεχώς την πραγματικότητα, επιδεινώνουν την οικονομία, κάνουν δυσκολότερη την ανάκαμψη, οδηγούν σε ρήξη, εκπαιδεύουν τον κόσμο στον αντιευρωπαϊσμό.
Δεύτερο 24ωρο μετά και το δημοψήφισμα έχει ήδη ξεχαστεί. Πρωθυπουργός και υπουργοί τρέχουν ξανά στις Βρυξέλλες για να υπογράψουν μια συμφωνία. Για να καταλάβω. Η διαφορά μας ήταν μια συναυλία του Μάλαμα; Δηλαδή, ήταν κάποιοι που προτιμούσαν μια συμφωνία με «αξιοπρέπεια» ενώ κάποιοι άλλοι έλεγαν ότι καλύτερη θα ήταν μια συμφωνία πριν τις κλειστές τράπεζες και τους συνταξιούχους να κλαίνε; Κανείς δεν αισθάνεται ότι εξαπατήθηκε;
Κάποιοι πρέπει ήδη να ντρέπονται για το μίσος. Οι τεχνικοί της χειραγώγησης χρησιμοποιούν το μίσος, είναι το καλύτερο καύσιμο. Δεν υπάρχει μια λάθος πολιτική που χρεοκοπεί τη χώρα, που έκλεισε τις τράπεζες, που δίνει 120 ευρώ αντί για συντάξεις, αλλά ένας ένοχος, ο Σόιμπλε που «σου πίνει το αίμα» και οι «συνένοχοί του». Οι διάφορες επιλογές δεν είναι διαφορετικές πολιτικές επιλογές που πρέπει να εξετάσουμε και να επιλέξουμε, αλλά είναι «εκτός εθνικού κορμού», «δεν είναι ισότιμες» και «μπράβο μας» που προπηλακίζουμε τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς. Αν δεν ήταν τόσο τραγική η κατάσταση, αυτή η απόδραση από την πραγματικότητα που φτιάχνει παιδικά πανηγύρια στις πλατείες, ηρωικά και πένθιμα, με αξιοπρέπεια και απλωμένο το χέρι για την επόμενη δόση, θα προκαλούσε μέχρι και χαμόγελα κατανόησης. Μεταξύ μας είμαστε, γνωριζόμαστε, όλοι ξέρουμε από λόγια. Όμως το μίσος είναι άλλο πράγμα. Είναι ψυχρή κοινωνική μηχανική της εξουσίας που υποδαυλίζει, νομιμοποιεί τα χειρότερα ένστικτα της ανθρώπινης ψυχής για να επιτύχει τους σκοπούς της, να εξουσιάσει πολιτικά. Αυτό δεν συγχωρείται. Όχι μόνο όσοι το χρησιμοποιούν, αλλά και όσοι απλώς κάνουν τα στραβά μάτια, είναι συνένοχοι. Το ότι οι υπεύθυνοι γι’ αυτό πολιτικοί δεν το σταματάνε με το μαχαίρι, προμηνύει δυσάρεστο μέλλον για το ελληνικό δράμα.

2 Ιουλ 2015

Το «Όχι» του ιστορικού αναλφαβητισμού


Του Αριστείδη Χατζή, www.protagon.gr

Μεταξύ των πολλών θυμάτων της καιροσκοπικής, ανεύθυνης αλλά και πολιτικά ανήθικης απόφασης της κυβέρνησης να προκηρύξει δημοψήφισμα πάνω σε ανύπαρκτη πρόταση, με θεσμικά απαράδεκτες συνθήκες και με την οικονομία να καταρρέει, είναι και η ελληνική ιστορία. Η ταύτιση του ελληναράδικου «όχι» με το ιστορικό ελληνικό ΟΧΙ του 1940 αλλά και με άλλες κορυφαίες στιγμές της ελληνικής ιστορίας ήταν ταυτόχρονα τραγική και γελοία. Αυτό το ιστορικό καραγκιοζιλίκι που θα είδατε να κρέμεται στο Facebook και τα άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι αποκαλυπτικό. Υπήρχε βέβαια και πριν ως ιστορικός σκουπιδότοπος στο διαδίκτυο. Ιστοσελίδες, ιστότοποι και σελίδες του Facebook γεμάτοι ψεκασμένη ιστορία. Χώροι ηλεκτρονικής συνάθροισης ανθρώπων λειτουργικά αναλφάβητων, επιρρεπών στη συνωμοσιολογία, λούμπεν απ’ όλες τις απόψεις. Όμως τις τελευταίες ημέρες αυτό το ίζημα ανέβηκε στον αφρό και περιέλουσε ακόμα και ανθρώπους (ιδιαίτερα νέους ανθρώπους!) που δυστυχώς δεν έχουν αντιστάσεις γιατί το έλλειμμά τους σε γνώσεις, αναλυτική σκέψη και κριτική ικανότητα είναι μεγάλο. Περικεφαλαίες, όπλα, αντάρτες, σπαρτιάτες, σουλιώτες και μακεδονομάχοι σε ένα κιτς υπερθέαμα ιστορικού αναλφαβητισμού.

Αυτό καταρχήν αποτελεί μια ζοφερή ένδειξη της ποιότητας εκπαίδευσης που παρέχεται σε όλες τις βαθμίδες – όχι φυσικά μόνο στο μάθημα της Ιστορίας. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε, είναι η εθνική μας ιδεολογία. Αντιγράφω εδώ την περιγραφή αυτής της εθνικής ιδεολογίας από παλαιότερο άρθρο μου στα Νέα:
«Αυτή η ιδεολογία είναι βαθιά αντιδραστική: ανορθολογισμός, αντι-διαφωτισμός, αντι-δυτικισμός, μισαλλοδοξία, ξενοφοβία, εθνικισμός, ρατσισμός, σχετικοποίηση της βίας, απέχθεια και φόβος απέναντι στην ανοικτή κοινωνία, την ελεύθερη αγορά, τον εκσυγχρονισμό και τις μεταρρυθμίσεις, τεχνοφοβία, πατερναλισμός, ηθικισμός και συνωμοσιολογία. Αυτή η εθνική ιδεολογία αναπαράγεται από το εκπαιδευτικό σύστημα και έχει υιοθετηθεί επιλεκτικά από όλα τα πολιτικά κόμματα, δεξιά και αριστερά.»
Η αποτυχία μας (όλων όσων ασχολούμαστε με την εκπαίδευση) είναι τρανταχτή. Οι νέες Ελληνίδες και οι νέοι Έλληνες πολίτες δεν γνωρίζουν, για παράδειγμα, πως ένα από τα πρώτα αιτήματα των Ελλήνων επαναστατών ήταν η ένταξή τους στην Ευρώπη: «θέλοντες να εξομοιωθώμεν με τους λοιπούς συναδέλφους μας Eυρωπαίους» γράφουν στην ιστορική «Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Ελλάδος». Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό κείμενο που διαπνέεται από τα δημοκρατικά και φιλελεύθερα ιδεώδη του Διαφωτισμού, της αμερικανικής και της γαλλικής επανάστασης. Γράφτηκε κυρίως από μία ομάδα τεσσάρων φιλελεύθερων εκσυγχρονιστών διανοούμενων και πολιτικών. Από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον σημαντικότερο φορέα των φιλελεύθερων ιδεών κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης και πρώτο Έλληνα πρωθυπουργό, τον Αναστάσιο Πολυζωίδη, τον σημαντικότερο Έλληνα γνήσιο φιλελεύθερο διανοούμενο της περιόδου (και στενό συνεργάτη του Μαυροκορδάτου), τον ιδιόρρυθμο Θεόδωρο Νέγρη και τον Vincenzo Gallina, έναν καρμπονάρο, φιλελεύθερο νομικό, «επαγγελματία» επαναστάτη, που βρέθηκε στην Ελλάδα την κατάλληλη στιγμή.
Ο 19χρονος Πολυζωίδης όμως ήταν αυτός που επηρέασε καταλυτικά το τελικό κείμενο. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελληνική Διακήρυξη μοιάζει τόσο πολύ με την Αμερικανική της 4ης Ιουλίου 1776. Ο Πολυζωίδης γνώριζε πολύ καλά την Αμερικανική όπως αποδεικνύεται από τη μετάφρασή της που είχε ετοιμάσει και δημοσίευσε δύο χρόνια αργότερα (το 1824) στο Μεσολόγγι. Τη συμπεριέλαβε σε έναν τόμο που περιείχε μεταξύ των άλλων αναλυτικές παρουσιάσεις των βρετανικών και αμερικανικών συνταγματικών θεσμών. Η έκδοση αυτή είχε σκοπό να επηρεάσει την κατάρτιση του τελικού ελληνικού συντάγματος - και πράγματι επηρέασε το τρίτο επαναστατικό σύνταγμα της Τροιζήνας, το πλέον φιλελεύθερο και δημοκρατικό σύνταγμα της εποχής του.
Πώς αυτοί οι «δυτικότροποι διανοούμενοι» κατόρθωσαν να ασκήσουν «δυσανάλογη επιρροή» και να εξασφαλίσουν ότι «το κυοφορούμενο κράτος θα ήταν εξοπλισμένο με τα χαρακτηριστικά του φιλελεύθερου συνταγματικού πολιτεύματος»; (όπως χαρακτηριστικά αναρωτιέται το 2002 ο Richard Clogg, Καθηγητής της Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης). Έχουν γραφεί πάρα πολλά για το θέμα. Αν θέλει κάποια/ος να εμβαθύνει περισσότερο θα πρέπει να ξεκινήσει απαραιτήτως από το τρίτο κεφάλαιο του πολύτιμου βιβλίου του Νικηφόρου Διαμαντούρου Οι Απαρχές της Συγκρότησης Σύγχρονου Κράτους στην Ελλάδα, 1821-1828 (ΜΙΕΤ, 2006). Ο Διαμαντούρος δίνει μια ενδιαφέρουσα απάντηση. Τα κατάφεραν γιατί ακολούθησαν «ταυτόχρονα μια πολιτική στραμμένη προς την ενίσχυση της θέσης τους μέσω της εκμετάλλευσης του εγχώριου συστήματος πελατειακών σχέσεων και συμμαχιών, και μια άλλη που πρόσβλεπε στην Ευρώπη, στην οποία ήθελαν να ανήκει η Ελλάδα και από την οποία ήξεραν ότι εξαρτιόταν η τελική ευόδωση των προσπαθειών τους.»
Πώς έφτασε λοιπόν να ταυτίζεται ένας θρυλικός εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας που συγκλόνισε την Ευρώπη με την ελληναράδικη θρασύδειλη ψευτομαγκιά του φραπέ; Αυτή που οδήγησε σε τρεις εθνικές καταστροφές; Το 1897, το 1922 και το 1974.
Διότι στην Ελλάδα είχαμε την τύχη να έχουμε έναν μεγάλο εκσυγχρονιστή, τον Χαρίλαο Τρικούπη αλλά και την ατυχία να έχουμε ως αντίπαλό του έναν μεγάλο λαϊκιστή, τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη. Οι πολιτικοί απόγονοί τους συνεχίζουν να συγκρούονται και δυστυχώς οι δεύτεροι επικρατούν συχνότερα των πρώτων, παρά το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται στη σημερινή προνομιακή της θέση στην Ευρώπη διότι ο ελληνικός λαός μπόρεσε να εμπιστευθεί τους δύο μεγαλύτερους έλληνες πολιτικούς του 20ου αιώνα, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Κωνσταντίνο Καραμανλή – όμως και άλλους μικρότερους αλλά σημαντικούς. Το κοινό των εκσυγχρονιστών πολιτικών (παρά τις όποιες αδυναμίες και τα λάθη τους) ήταν πάντα η προσήλωση στην ευρωπαϊκή θέση της χώρας. Εξαιτίας τους η σύγχρονη Ελλάδα βρέθηκε σε μια θέση που ίσως δεν της άξιζε.
Στα λόγια του μεγαλύτερου Έλληνα πολιτικού όλων των εποχών, του Ελευθερίου Βενιζέλου, θα αφιερώσω τον επίλογο αυτού του άρθρου. Αποτελούν εθνική παρακαταθήκη:
«Δημαγωγούντες εκάστοτε τον ελληνικόν λαόν και καπηλευόμενοι τον πατριωτισμόν, διά να παραστήσωμεν εις αυτόν ότι είναι λαός περιούσιος [...] καταντήσαμεν να πείσωμεν αυτόν ότι εις τον αγώνα του πολιτισμού και εις τον αγώνα της προόδου και εις τον αγώνα της αμίλλης δεν έχει ανάγκην, όπως επικρατήση, να μεταχειρισθή τα ίδια όπλα τα οποία μεταχειρίζονται οι άλλοι λαοί. [...] Πάντα ταύτα κατορθώσαμεν να πείσωμεν τον λαόν ότι ήσαν περιττά. Συγχρόνως αφήσαμεν αυτόν να επαναπαύεται ότι, εάν του λείψουν όλα τα άλλα εφόδια, δύναται όμως, κρατών επάνω εις τον δίσκον της επαιτείας τας παρελθούσας δόξας του, να προσέρχεται εκάστοτε προς τους ισχυρούς εκείνους, οι οποίοι κατ’ άλλον τρόπον εργασθέντες εγένοντο ισχυροί, διά να ζητή υπέρ εαυτού ως επαιτείαν, επί τη βάσει των παλαιών περγαμηνών του, όπως υπερασπίζη τα δίκαιά του.»
* Ο Αριστείδης Χατζής είναι αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.