Όλοι οι πολίτες πρέπει να ευχόμαστε να επιτύχει η νέα κυβέρνηση, αφού αυτό είναι καλό για το καθένα από εμάς και την κοινωνία συνολικά. Επίσης, η αντικειμενική και δίκαιη αξιολόγηση της κυβέρνησης και του κάθε μέλους της, πρέπει να γίνεται με μοναδικό κριτήριο τ’ αποτελέσματα για το κοινό καλό κατά τον Αριστοτέλη. Παρ’ όλα αυτά, η εκ των υστέρων αξιολόγηση δεν ωφελεί ουσιαστικά αν τα αποτελέσματα είναι αρνητικά, διότι πλέον θα έχουν συμβεί και οι «κριτές» θα είναι «μετά Χριστόν προφήτες». Με αυτή τη λογική, ως καθηγητής Μάνατζμεντ, οφείλω να αξιολογήσω την κυβέρνηση από άποψη διαχειριστικής – διοικητικής δυνατότητας και ως Πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών από την άποψη της πολιτικής λογικής που καθόρισε τη σύνθεσή της.
Η αποτελεσματική άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας ή διοίκησης ενός οργανισμού, απαιτεί ένα ελάχιστο βαθμό γνώσης και κατανόησης του αντικειμένου του οργανισμού όπως για παράδειγμα ο Υπουργός Οικονομικών, τα οικονομικά, ο Υπουργός Παιδείας, την εκπαίδευση κοκ. Αυτό είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την αποτελεσματική διοίκηση. Διότι αυτή απαιτεί κυρίως διοικητικές και ηγετικές ικανότητες όπως λήψης αποφάσεων, σχεδιασμού, προγραμματισμού, οργάνωσης, ελέγχου, διοίκησης αλλαγών, έμπνευσης και κινητοποίησης των ανθρώπων, πειθούς, επιλογής συνεργατών, δημιουργίας δεμένης ομάδας, διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού κλπ. Η απόκτηση αυτών των ικανοτήτων, εκτός από επαρκή σχετική εκπαίδευση, απαιτεί την πολυετή άσκησή τους στην πράξη και σχετική εμπειρία. Με βάση αυτή τη λογική, ένας πολύ καλός οικονομολόγος μπορεί να είναι ικανότατος εμπειρογνώμων ή σύμβουλος, όμως χωρίς τις εν λόγω ικανότητες δεν μπορεί να διοικήσει το Υπουργείο Οικονομικών, όπως και ένας καθηγητής Ιατρικής δεν μπορεί χωρίς αυτές να διοικήσει αποτελεσματικά ένα Νοσοκομείο ή το Υπουργείο Υγείας. Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε που καμία επιχείρηση δεν τοποθετεί, για παράδειγμα, Γενικό Διευθυντή, Διευθυντή εργοστασίου ή Μάρκετινγκ κάποιον που δεν διαθέτει σχετικές σπουδές και πολύχρονη εμπειρία διοίκησης η οποία αποδεικνύει τις επαγγελματικές και διοικητικές ικανότητές του στο αντικείμενό του. Είμαι βέβαιος, αν ο Πρωθυπουργός είχε μια δική του επιχείρηση δεν θα τοποθετούσε Εμπορικό Διευθυντή κάποιον χωρίς πολυετή εμπειρία, ακόμη και αν είχε διδακτορικό στο Μάρκετινγκ ή το Μάνατζμεντ. Ιδιαίτερα τώρα που η χώρα βρίσκεται σε τόσο κρίσιμη κατάσταση και σ’ ένα ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον υψηλών κινδύνων και τεράστιων απειλών, η διακυβέρνησή της απαιτεί του πιο ικανούς και έμπειρους στο Μάνατζμεντ και την Ηγεσία.
Το καράβι «Ελλάς», με πολλές βλάβες σε τεράστια τρικυμία δεν μπορεί να κυβερνηθεί με καπετάνιους και αξιωματούχους που θα μάθουν «στο κεφάλι του κασίδη». Αντί αυτού, ο πρωθυπουργός και οι δυο άλλοι αρχηγοί των κομμάτων της συγκυβέρνησης επέλεξαν ανθρώπους που στην πλειοψηφία τους δεν έχουν διοικήσει ούτε «περίπτερο», όπως άλλωστε και ο ίδιος. Σχεδόν όλοι που μέχρι τώρα δεν υπήρξαν μέλη προηγούμενης κυβέρνησης, ανεξαρτήτως του πόσο είναι καλοί επιστήμονες ή σεβάσμιοι καθηγητές, είναι άσχετοι από άσκηση διοίκησης σε σχέση με τις απαιτήσεις των περιστάσεων. Όσοι έχουν εμπειρία σε προηγούμενη κυβέρνηση, εκ των αποτελεσμάτων, είναι ανίκανοι και αποτυχημένοι αφού αυτοί οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Συνεπώς, σε ό,τι αφορά τις διοικητικές και ηγετικές ικανότητες των μελών της, η νέα κυβέρνηση έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά όλων των κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης που οδήγησαν τη χώρα στη καταστροφή.
Εκτός όμως των ικανοτήτων των ατόμων, η κυβέρνηση πάσχει σε ό,τι αφορά τη διοικητική της ικανότητα, λόγω του μεγάλου αριθμού των μελών που δεν της επιτρέπει να λειτουργεί ως μια συνεκτική και αποτελεσματική ομάδα. Ο Πρωθυπουργός έφτιαξε μια κυβέρνηση 40 περίπου μελών με κριτήριο το βόλεμα ανθρώπων σε καρέκλες. Αν προσθέσουμε τους Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς, το κυβερνητικό σχήμα θα αγγίξει τους 100 άμεσους πολιτικούς προϊσταμένους για δεκαπέντε υπουργεία. Βεβαίως, εκτός αυτών, θα υπάρχουν και οι έμμεσοι πολιτικοί προϊστάμενοι που είναι οι άνθρωποι του Πρωθυπουργού στο Μαξίμου, καθώς και κάποια υψηλά ιστάμενα στελέχη των κομμάτων της συγκυβέρνησης που θα παρεμβαίνουν.
Από πολιτικής άποψης, η νέα κυβέρνηση σχηματίσθηκε όπως και στο παρελθόν με βάση τη κατεστημένη κομματική και ηγεμονική νοοτροπία. Από το ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ με κριτήριο το πολιτικό κόστος και όφελος του κόμματος υπουργοποιήθηκαν οι φίλοι των αρχηγών τους (ό,τι ακριβώς έκανε και ο Γ. Παπανδρέου), ενώ από τη ΝΔ, τα κριτήρια επιλογής ήταν η κομματική ισορροπία, η εμπιστοσύνη και η αφοσίωση στον αρχηγό. Αντίθετα, η κυβέρνηση λόγω της ισχυρής αντιπολίτευσης απαιτούσε πρόσωπα ευρύτατης αναγνώρισης και αποδοχής.
Εν κατακλείδι, ο σχηματισμός της κυβέρνησης στηρίχθηκε στην ίδια ακριβώς παλαιοκομματική νοοτροπία και πρακτική που εξασφαλίζει το ατομικό και κομματικό συμφέρον των αρχηγών και όχι στις απαιτήσεις της δύσκολης κατάστασης της χώρας, του κοινωνικού και του εθνικού συμφέροντος. Έτσι, άλλη μια πράξη του δράματος της κατάρρευσης έχει παιχτεί. Εύχομαι ολόψυχα να διαψευσθώ διότι αυτό θα είναι προς το συμφέρον το δικό μου, των παιδιών μου και της πατρίδας μου. Εύχομαι να βάλει το χέρι του ο «θεός» της Ευρώπης και η κυβέρνηση να διαψεύσει ό,τι υποστηρίζουμε εμείς οι ειδικοί του Μάνατζμεντ και της Ηγεσίας. Οψόμεθα.
Η αποτελεσματική άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας ή διοίκησης ενός οργανισμού, απαιτεί ένα ελάχιστο βαθμό γνώσης και κατανόησης του αντικειμένου του οργανισμού όπως για παράδειγμα ο Υπουργός Οικονομικών, τα οικονομικά, ο Υπουργός Παιδείας, την εκπαίδευση κοκ. Αυτό είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την αποτελεσματική διοίκηση. Διότι αυτή απαιτεί κυρίως διοικητικές και ηγετικές ικανότητες όπως λήψης αποφάσεων, σχεδιασμού, προγραμματισμού, οργάνωσης, ελέγχου, διοίκησης αλλαγών, έμπνευσης και κινητοποίησης των ανθρώπων, πειθούς, επιλογής συνεργατών, δημιουργίας δεμένης ομάδας, διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού κλπ. Η απόκτηση αυτών των ικανοτήτων, εκτός από επαρκή σχετική εκπαίδευση, απαιτεί την πολυετή άσκησή τους στην πράξη και σχετική εμπειρία. Με βάση αυτή τη λογική, ένας πολύ καλός οικονομολόγος μπορεί να είναι ικανότατος εμπειρογνώμων ή σύμβουλος, όμως χωρίς τις εν λόγω ικανότητες δεν μπορεί να διοικήσει το Υπουργείο Οικονομικών, όπως και ένας καθηγητής Ιατρικής δεν μπορεί χωρίς αυτές να διοικήσει αποτελεσματικά ένα Νοσοκομείο ή το Υπουργείο Υγείας. Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε που καμία επιχείρηση δεν τοποθετεί, για παράδειγμα, Γενικό Διευθυντή, Διευθυντή εργοστασίου ή Μάρκετινγκ κάποιον που δεν διαθέτει σχετικές σπουδές και πολύχρονη εμπειρία διοίκησης η οποία αποδεικνύει τις επαγγελματικές και διοικητικές ικανότητές του στο αντικείμενό του. Είμαι βέβαιος, αν ο Πρωθυπουργός είχε μια δική του επιχείρηση δεν θα τοποθετούσε Εμπορικό Διευθυντή κάποιον χωρίς πολυετή εμπειρία, ακόμη και αν είχε διδακτορικό στο Μάρκετινγκ ή το Μάνατζμεντ. Ιδιαίτερα τώρα που η χώρα βρίσκεται σε τόσο κρίσιμη κατάσταση και σ’ ένα ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον υψηλών κινδύνων και τεράστιων απειλών, η διακυβέρνησή της απαιτεί του πιο ικανούς και έμπειρους στο Μάνατζμεντ και την Ηγεσία.
Το καράβι «Ελλάς», με πολλές βλάβες σε τεράστια τρικυμία δεν μπορεί να κυβερνηθεί με καπετάνιους και αξιωματούχους που θα μάθουν «στο κεφάλι του κασίδη». Αντί αυτού, ο πρωθυπουργός και οι δυο άλλοι αρχηγοί των κομμάτων της συγκυβέρνησης επέλεξαν ανθρώπους που στην πλειοψηφία τους δεν έχουν διοικήσει ούτε «περίπτερο», όπως άλλωστε και ο ίδιος. Σχεδόν όλοι που μέχρι τώρα δεν υπήρξαν μέλη προηγούμενης κυβέρνησης, ανεξαρτήτως του πόσο είναι καλοί επιστήμονες ή σεβάσμιοι καθηγητές, είναι άσχετοι από άσκηση διοίκησης σε σχέση με τις απαιτήσεις των περιστάσεων. Όσοι έχουν εμπειρία σε προηγούμενη κυβέρνηση, εκ των αποτελεσμάτων, είναι ανίκανοι και αποτυχημένοι αφού αυτοί οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Συνεπώς, σε ό,τι αφορά τις διοικητικές και ηγετικές ικανότητες των μελών της, η νέα κυβέρνηση έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά όλων των κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης που οδήγησαν τη χώρα στη καταστροφή.
Εκτός όμως των ικανοτήτων των ατόμων, η κυβέρνηση πάσχει σε ό,τι αφορά τη διοικητική της ικανότητα, λόγω του μεγάλου αριθμού των μελών που δεν της επιτρέπει να λειτουργεί ως μια συνεκτική και αποτελεσματική ομάδα. Ο Πρωθυπουργός έφτιαξε μια κυβέρνηση 40 περίπου μελών με κριτήριο το βόλεμα ανθρώπων σε καρέκλες. Αν προσθέσουμε τους Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς, το κυβερνητικό σχήμα θα αγγίξει τους 100 άμεσους πολιτικούς προϊσταμένους για δεκαπέντε υπουργεία. Βεβαίως, εκτός αυτών, θα υπάρχουν και οι έμμεσοι πολιτικοί προϊστάμενοι που είναι οι άνθρωποι του Πρωθυπουργού στο Μαξίμου, καθώς και κάποια υψηλά ιστάμενα στελέχη των κομμάτων της συγκυβέρνησης που θα παρεμβαίνουν.
Από πολιτικής άποψης, η νέα κυβέρνηση σχηματίσθηκε όπως και στο παρελθόν με βάση τη κατεστημένη κομματική και ηγεμονική νοοτροπία. Από το ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ με κριτήριο το πολιτικό κόστος και όφελος του κόμματος υπουργοποιήθηκαν οι φίλοι των αρχηγών τους (ό,τι ακριβώς έκανε και ο Γ. Παπανδρέου), ενώ από τη ΝΔ, τα κριτήρια επιλογής ήταν η κομματική ισορροπία, η εμπιστοσύνη και η αφοσίωση στον αρχηγό. Αντίθετα, η κυβέρνηση λόγω της ισχυρής αντιπολίτευσης απαιτούσε πρόσωπα ευρύτατης αναγνώρισης και αποδοχής.
Εν κατακλείδι, ο σχηματισμός της κυβέρνησης στηρίχθηκε στην ίδια ακριβώς παλαιοκομματική νοοτροπία και πρακτική που εξασφαλίζει το ατομικό και κομματικό συμφέρον των αρχηγών και όχι στις απαιτήσεις της δύσκολης κατάστασης της χώρας, του κοινωνικού και του εθνικού συμφέροντος. Έτσι, άλλη μια πράξη του δράματος της κατάρρευσης έχει παιχτεί. Εύχομαι ολόψυχα να διαψευσθώ διότι αυτό θα είναι προς το συμφέρον το δικό μου, των παιδιών μου και της πατρίδας μου. Εύχομαι να βάλει το χέρι του ο «θεός» της Ευρώπης και η κυβέρνηση να διαψεύσει ό,τι υποστηρίζουμε εμείς οι ειδικοί του Μάνατζμεντ και της Ηγεσίας. Οψόμεθα.
Αναδημοσίευση από το capital.gr, Του Δ. Μπουραντά, συγγραφέα, Καθηγητή Μάνατζμεντ και Προέδρου της «Κοινωνίας Αξιών»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου