"Όσο αυξάνεται η γνώση μειώνεται το εγώ, ενώ όσο μειώνεται η γνώση αυξάνεται το εγώ!"

21 Νοε 2012

Η γραμματική της ακινησίας

Του Ηλία Κανέλλη, από ΤΑ ΝΕΑ
 
Δύσκολη η δουλειά του δασκάλου, δύσκολη και περίπλοκη. Τα χρόνια της μεταπολίτευσης, συχνά, ήταν και ηρωική. Τα σχολικά τμήματα ήταν τεράστια, η επικοινωνία της γνώσης ήταν δύσκολη, βιβλία και εποπτικά μέσα δεν υπήρχαν, τα αναλυτικά προγράμματα έπρεπε να τηρηθούν στο ακέραιο. Κι όμως, το σχολείο μπορεί να ήταν συντηρητικό, μπορεί συχνά να ήταν αυταρχικό, οι εκπαιδευτικοί μπορεί να αμείβονταν με ψίχουλα, αλλά, παρά τις δυσκολίες, η Πρωτοβάθμια και η Μέση Εκπαίδευση ως αυτόνομες εκπαιδευτικές βαθμίδες κράτησαν καλά. Το σχολείο το οργανωμένο για να εξασφαλίζει τη βασική γνωστική υποδομή, γύρω από την οποία θα χτίζονταν οι ιδιαίτερες δεξιότητες των μαθητών, όπως τις περιέγραφε ο Μπροντέλ στη «Γραμματική των πολιτισμών», όφειλε πολλά στη συστηματική δουλειά των λειτουργών του. Οι σημερινοί μορφωμένοι πενηντάρηδες και εξηντάρηδες στους λειτουργούς εκείνου του απαιτητικού σχολείου οφείλουν τη βάση της κατάρτισής τους.
Τα πράγματα άλλαξαν τη δεκαετία του 1980. Οταν κατακτούσαμε την αντιαυταρχική εκπαίδευση, τα μικρά τμήματα, τις δυνατότητες καλύτερων συνθηκών, ανακαλύπταμε παράλληλα και τον διεκδικητικό συνδικαλισμό: επιδόματα για αγορά βιβλίων (που, κοινό μυστικό, συχνά γίνονταν ταξίδια και οικοσκευή), μετεκπαιδεύσεις, νέες τεχνολογίες δεν ενίσχυσαν το κύρος και την αυτοτέλεια του σχολείου. Πολύ γρήγορα, η γνώση αντικαταστάθηκε από την παπαγαλία. Τον παλαιό ρόλο του δασκάλου τον πήραν οι σταρ της τηλεόρασης. Οσο για τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, στο πλαίσιο του συνδικαλισμού διεκδίκησαν και κέρδισαν μια ελεύθερη σχέση με το εκπαιδευτικό σύστημα: έτσι κι αλλιώς, τι νόημα έχει η αξιολόγηση ενός επαγγελματία που έχει μείνει απλό γρανάζι ενός συστήματος, που δοξάζει την παπαγαλία και συμπορεύεται με μια κοινωνία αδιάφορη για τη γνώση και την καλλιέργεια;

Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Χωρίς αξιολόγηση, οι εκπαιδευτικοί απασχολούν πια την κοινωνία λιγότερο ως διαμεσολαβητές της γνώσης και περισσότερο ως συνδικαλιστές. Και ποια είναι η δουλειά των συνδικαλιστών σήμερα; Να αρνούνται την πραγματικότητα και τους όρους της.
Ποιος είναι, ωστόσο, ο βασικός όρος οποιουδήποτε επαγγέλματος σε κάθε κανονική κοινωνία: η αξιολόγηση, η επιβράβευση όσων επιδεικνύουν ζήλο και η αποδοκιμασία όσων συμβάλλουν στην ακινησία; Τι απαντούν στο θεμελιώδες αυτό αίτημα για κάθε επαγγελματία που σέβεται το επάγγελμά του; «Θα αντισταθούμε», λένε, «για να μην περάσει η αξιολόγηση-χειραγώγηση των εκπαιδευτικών, που φέρνει την υποταγή, τη διάσπαση του κλάδου, τη μισθολογική καθήλωση, την εργασιακή ζούγκλα, την άρση της μονιμότητας και τις απολύσεις».
Ξύλινοι και διεκδικητικοί της χρεοκοπίας που τους αναλογεί, επιμένουν στα κλισέ του «αγώνα», ουσιαστικά για την πάρτη τους. Μιλάνε για τα πάντα - για χειραγώγηση, αμοιβές, εργασιακά δικαιώματα. Αλλά λησμονούν τα βασικότερα υλικά της δουλειάς τους: τα υλικά της γνώσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου