Μια ιστορική ευκαιρία

Του Αλέξη Παπαχελά, από την Καθημερινή

Αυτές τις ημέρες είναι εύκολο να δει κανείς καλά όνειρα, αλλά εξίσου εύκολο να δει και εφιάλτες. Εχουν ξυπνήσει τα πιο βαθιά και τρομακτικά ρήγματα στο ελληνικό συλλογικό υποσυνείδητο. Δια γυμνού οφθαλμού διαπιστώνει κανείς ρήγματα ταξικά, συγκρούσεις ανάμεσα στους οπαδούς και τους αντιπάλους του δυτικού προσανατολισμού της χώρας και πολύ πάθος και μίσος. Ο λαός μας παθιάζεται εύκολα. Πολλές φορές στο παρελθόν παρασύρθηκε από τις σειρήνες του τυφλού εθνικισμού ή του ακραίου λαϊκισμού και εισήλθε σε εσωτερικές και εξωτερικές περιπέτειες. 1897, 1922, υπόθεση Σκοπίων είναι τα πιο τρανταχτά παραδείγματα. Όταν μας καταλαμβάνει αυτό το σύνδρομο συμβαίνουν πολλά παράδοξα μαζί: η άκρα Δεξιά δίνει το χέρι στην Αριστερά, οι πολιτικοί σύρονται από το πάθος και δεν μπορούν να το δαμάσουν και η χώρα αδυνατεί πλήρως να κατανοήσει πώς την αντιμετωπίζει ο υπόλοιπος πλανήτης. Και τα τρία είναι επικίνδυνα.

Γιατί όλα αυτά σήμερα, γιατί η αναφορά σε εθνικές περιπέτειες; Γιατί βλέπω την ανάγκη μιας εθνικής, σκληρής διαπραγμάτευσης με τους εταίρους και δανειστές. Θα τη στηρίξουμε όλοι και αν πετύχει θα βγάλουμε όλοι, ή εν πάση περιπτώσει όσοι βάζουμε την πατρίδα πάνω από κόμματα και προσωπικά συμφέροντα, το καπέλο σε όποιον το κατάφερε. Πρέπει όμως να ξέρουμε τι έχουμε απέναντί μας. Ο Ρέντσι, ο Ολάντ, ο Ομπάμα είναι σύμμαχοι στα λόγια, αλλά στην πράξη είτε κάνουν πίσω την κρίσιμη στιγμή είτε λειτουργούν όπως έκανε ο ΟΗΕ στο Κυπριακό.

Η χώρα έχει υποστεί πολλά αυτά τα πέντε χρόνια. Η πολιτική της τάξη ήταν ανεπαρκής. Το χειρότερο, όμως, που έκανε είναι να αρνείται να πάρει πάνω της το κόστος των μεγάλων μεταρρυθμίσεων που χρειαζόταν η χώρα. Έριχναν την ευθύνη στους... κακούς ξένους, κάνοντας τον μέσο Έλληνα να νιώθει όχι μόνο φτωχότερος, αλλά και ταπεινωμένος. Αυτό ήταν ό,τι χειρότερο για έναν λαό περήφανο.

Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Ο κ. Τσίπρας έχει, κατά την άποψή μου, μία μεγάλη ιστορική ευκαιρία. Μπορεί να πάει τη διαπραγμάτευση στα άκρα, αλλά μετά να προχωρήσει σε έναν μεγάλο ιστορικό συμβιβασμό που θα σώσει την παρτίδα, και την πατρίδα, και θα αλλάξει σελίδα. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν ακολουθώ το «ρεύμα». Λέω, όμως, ότι ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να κάνει τα εξής:

• Να στηρίξει γενναία το κομμάτι της κοινωνίας που υποφέρει.

• Να πατάξει πράγματι τη διαπλοκή και τα φαινόμενα διαφθοράς.

• Να πείσει τον πραγματικά μεγάλο πλούτο να συμβάλει στη στήριξη της χώρας.

• Να σπάσει τους φραγμούς και τα... διόδια, που επί χρόνια δεν άφηναν τη νέα και υγιή επιχειρηματικότητα να αναπνεύσει.

• Να πάρει ένα μάθημα από τη μεγάλη Κίνα και να εξηγήσει στον λαό, και το κυριότερο τους δικούς του οπαδούς, γιατί οι ιδιωτικοποιήσεις είναι θετικές για τη χώρα όπως και οι μεγάλες επενδύσεις.

• Να επιβάλει τη λήθη σε ό,τι δεν αφορά πραγματικά σκάνδαλα, διασπάθιση του δημόσιου χρήματος κ.λπ.

• Να αναδιαρθρώσει το Δημόσιο με σύμμαχους τη νέα γενιά υπαλλήλων που έχει γνώση και κέφι.

• Να αλλάξει τα πράγματα στην παιδεία, όχι όμως για χάρη των μικροσυμφερόντων που τα θέλουν άντρα αναξιοκρατίας και διαπλοκής.

Μπορεί να τα κάνει όλα αυτά; Αν ναι, θα χάσει το 3-4% των «ταλιμπάν» του, θα κερδίσει όμως μια μεγάλη πλειοψηφία και τον σεβασμό των εταίρων μας. Η οικονομία θα εκτιναχθεί, είναι βέβαιο.

Ο εφιάλτης; Ότι θα παρασυρθεί από τις δυνάμεις του μίσους, της εκδίκησης και της βίαιης σύγκρουσης με τους εταίρους χωρίς να μπορεί να κάνει πίσω. Ότι για να κρατηθεί στην εξουσία, η μάχη με τη διαπλοκή θα εξελιχθεί σε δημιουργία «δικών μας» ολιγαρχών. Ότι στην παιδεία και το Δημόσιο θα πάμε πίσω στη δεκαετία του 1980. Ότι θα φύγουν όλοι οι ξένοι επενδυτές για πολλά-πολλά χρόνια. Ο εφιάλτης λέγεται γεωπολιτικά ορφανή Ελλάδα στη δραχμή. Αυτόν τον εφιάλτη πρέπει να αποφύγουμε και να βοηθήσουμε όσο και όπως μπορούμε τον κ. Τσίπρα να αποτρέψει.