"Όσο αυξάνεται η γνώση μειώνεται το εγώ, ενώ όσο μειώνεται η γνώση αυξάνεται το εγώ!"

11 Μαΐ 2010

Από τον Πολιτισμό της γραφής στον Πολιτισμό της Εικόνας

Παρατηρώντας πριν λίγες ημέρες τα τραγικά γεγονότα που διαδραματίζονταν στην Αθήνα μείναμε άναυδοι μπροστά στις εικόνες που έτρεχαν κατ’ επανάληψη μέσα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες, τα ξένα δίκτυα, τις ιστοσελίδες και τα διάφορα Blogs. Διαλέξαμε τη στάση της περισυλλογής και του αναστοχασμού και δεν κάναμε καμιά αναφορά στα ίδια τα γεγονότα και την τραγικότητά τους. Άλλωστε τι να πει κανείς, τα είπαν όλα οι εικόνες. Εμείς απλώς αναρωτηθήκαμε αν υπάρχουν πράγματα σ’ αυτή την ρευστή εποχή που όλοι μας δηλώνουμε ότι ζούμε, τα οποία να θεωρούνται πια προβλέψιμα. Θεωρούμε πως σήμερα, λίγα πράγματα μπορούν να θεωρηθούν με ασφάλεια δεδομένα, όσο το γεγονός ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της τεχνολογίας είναι σαφώς μεγαλύτερος από τον ανάλογο ρυθμό εξέλιξης της κοινωνικής οργάνωσης και του πνευματικού πολιτισμού.Aυτή η πολιτιστική  βραδυπορία έχει ως αποτέλεσμα η πραγματικότητα να ερμηνεύεται, όχι ως προϊόν γλώσσας και σκέψης αλλά να στοιχειοθετείται μέσω της επικοινωνίας, και της διαμεσολάβησης του κόσμου από την εικόνα. Ο πολιτισμός μας, από πολιτισμός του γραπτού λόγου έχει μετεξελιχθεί πια σε πολιτισμό της εικόνας. Αυτό από μόνο του δεν φαντάζει βέβαια, ούτε καλό ούτε κακό, αν δεν εξεταστούν οι βαθιές συνέπειες που έχει για την ίδια την πληροφορία και τη δέσμευση του νοήματος.

Κάθε τεχνολογικό μέσο προβάλλει την εικόνα με τέτοιο τρόπο και με τέτοιο ρυθμό που στο τέλος δημιουργεί τη δική του αντίληψη για τα γεγονότα και τον κόσμο. Κάθε αλλαγή καναλιού αλλάζει και το νόημα. Άρα, το μέσο επικοινωνίας αλλάζει την αντίληψή μας για τον κόσμο, ενώ οι συσκευές διανομής είναι εκείνες που ενσταλάζουν στην πληροφορία την καθοριστική για τον δέκτη σημασία. Πίσω από τον μαγικό κόσμο της εικόνας και μάλιστα της τεχνικής εικόνας και της οθόνης, πίσω από τα πίξελ και τους φωτογραφικούς κόκκους, διακρίνει κανείς ένα περίπλοκο πολιτικό και επιχειρηματικό ιστό που, επεκτείνοντας σταθερά το πεδίο δράσης και εξουσίας του, επιχειρεί να χειραγωγήσει τη συλλογική συνείδηση, διαπλάθοντας τη φυσιογνωμία της σύγχρονης εποχής. Οι ρυθμιστές της σύγχρονης τεχνολογίας αποσκοπούν μέσω των τεχνικών εικόνων στην διαχείριση της πληροφορίας, τη διευθέτηση της πιθανότητας και τη δόμηση του ενδεχόμενου πεδίου δράσης των άλλων και σε τελική ανάλυση της ρύθμισης του μέλλοντος σε προ – καθορισμούς.

Η τεχνική εικόνα δεν πληροφορεί (δεν πληροί τη φόρμα, δεν πληροφορμεί) αλλά είναι μια διαρκής αλλαγή και η αλλαγή έχει γίνει συνήθεια, πλεονάζει, και δεσμεύει το απρόβλεπτο της ανθρώπινης πρόθεσης. Κάθε δράση δεν προκύπτει από τη διαστολή της σκέψης, ως δυναμική δηλαδή διασταύρωση της ύλης με το πνεύμα, αλλά ως σμίκρυνση του τσιπ μέσα από την έντεχνη προσαρμογή του software με το hardware.


Ελπήνωρ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου